اصل سی و یکم: توجه به نیازهاى فرزند(۲)

صدیقه ایروانی

امام صادق(ع) می‌فرمایند: «دَعِ ابنَکَ یَلْعَبْ سَبعَ سِنینَ وَ یُؤدَّبْ سَبْعَ سِنین وَ اَلْزِمَهُ نَفسکَ سَبْعَ سِنینَ.»(۲۶)
فرزند خود را در هفت سال اول آزاد بگذار تا بازى کند و هفت سال دوم او را با آداب و روش‌هاى مفید لازم تربیت کنید و در هفت سال سوم مانند یک رفیق صمیمى، مصاحب و ملازمش باشید.
و در جایى دیگر فرموده‏اند: «اَلْغُلامُ یَلْعَبُ سَبْعَ سِنینَ وَ یَتَعَلَّمُ الْکِتابَ سَبْعَ سِنینَ وَ یَتَعَلَّمُ الحلالَ وَ الْحَرامَ سَبْعَ سِنینَ.»(۲۷)
طفل باید هفت سال بازى کند و هفت سال خواندن و نوشتن بیاموزد و هفت سال مقررات زندگى و حلال و حرام را یاد بگیرد.
در سخنی که على(ع)فرمودند: «فرزند شما در هفت سال اول برگى خوشبو از درخت وجود شماست.» یعنى: وابسته به شماست، باید این برگ را طراوت و سرسبز حفظ کنى، گرد و غبار را از او بگیرى و او را تر و خشک کنى و در واقع نوکر او باشى، سخن پیامبر(ص) نیز همین است. یعنی در این هفت سال حکم او حکم پادشاهى است، هر چه گفت باید به آن توجه کنى. البته باید مراقب باشى که حاکم از حریم تجاوز نکند، در آنچه به نفع اوست،  مطیع باش و در غیر آن او را به ‌صورتى منحرف کن. این دوران، دوران بازى بچه است، باید خاک بازى کند، عروسک‌بازى کند و تمام اوقاتش سرگرم بازى باشد حال یا اسباب‌بازی‌هاى موجود بازار او را سرگرم مى‏کند و یا طبیعت و گاهى نیز باید پدر و مادر با او به بازى بپردازند و این همان کارى است که پیامبر(ص)انجام مى‏دادند. حسنین را بر پشت خود سوار مى‏کردند و روى زانو راه مى‏رفتند و با این کار آن‌ها را شاد مى‏کردند و نیاز آن‌ها به بازى را برطرف مى‏نمودند.
دومین نیازى که در این احادیث به آن پرداخته شده،  مربوط به مرحله یا دوره دوم زندگى کودک است و آن اینکه فرزند،  هفت سال دوم آماده‏ پذیرش نهى والدین است، هر چه باید به فرزند در زمینه‏هاى اخلاقى، آموزشى، دینى، اعتقادى اجتماعى و فرهنگى، خانوادگى و غیره آموزش داده شود در همین هفت سال دوم زمینه‏اش فراهم است هم قدرت و قوه  یادگیرى بالاست و هم روح و روان فرزند آمادگی پذیرش امر و نهى را دارد.
ادامه دارد…