اصول اساسی در تربیت فرزند اصل بیست و چهارم: حسن خلق و نتیجه بدخلقى(۲)
پروانه شریفی
به روایت زیبا و دلنشین توجه کنید: رواى مىگوید خدمت امام رضا(ع) بودم ایشان فرمودند: «علیکم بحسن الخلق» در واقع حضار را به خلق نیکو و پسندیده داشتن توصیه فرمودند و این دستورالعمل را صادر فرمودند. راوى از امام(ع) مىپرسد: قلتُ لابى عبداللّه (ع) ما حد حسن الخلق؟ گفتم به ابى عبدالله(ع) که حد و حدود حسن خلق چیست؟ امام(ع) فرمودند: تُلَیِّنْ جانبک، تطیب کلامک و تلقى اخاک ببشرٍ حسن.
حسن خلق عبارت است از این که:
۱ – شخص با اطرافیان و با کسانى که با او رفت و آمد دارند و با او هستند آرام و لین و ملایم باشد،راستى اگر زن و شوهر با همدیگر آرام
سخن بگویند،خواستهاشان را با نرمى و ملاطفت بیان کنند و با ملایمت با همدیگر رفتار کنند آیا مىتوان دید خانوادهاى در آن تلخى و سختى وجود داشته باشد؟
۲ – وقتى با اطرافیان سخن مىگویى سخنت را پاک کن،یعنى هم صادق باشد،هم در لفافه سخن نگو و هم به سخنت طول و تفسیر نده،کم گوى و خلاصه گوى و گویا گوى و با طعنه و مسخره و…سخن مگوى. حقیقتا اگر اعضاءیک خانواده سخن را پاک و بىآلایش کنند به یکدیگر عرضه کنند آیا در چنین خانوادهاى مشکلى پیش مىآید؟آیا آرامش این خانواده بهم خواهد ریخت؟آیا بحث دلخورى و قهر و…پیش خواهد آمد؟و آیا فرزندان مضطرب خواهند شد؟
۳ – مىفرماید وقتى با کسى(برادرت) برخورد نمودى با چهره باز و گشادهرویى او را ملاقات کن،چهره گشاده باز و دوست داشتنى است،کارى کن که آن کسى که با تو روبرو شده خستگىاش از بین برود،غم و غصهاش بریزد،تبسم بر لبهایش نقش ببندد و این نمىشود مگر اینکه تو خود متبسم باشى و خوش زبان. و بطور قطع و یقین اگر اعضاء یک خانواده خود را ملزم کنند که در موقع روبرو شدن با یکدیگر و در زمانى که با هم هستند چهرهاى گشاده و خوش منظر داشته باشند این خانواده در آرامش کامل
خواهند بود و به رشد و کمال و ترقى در دنیا خواهند رسید.
و در مذمت بد خلقى همین بس که فرمودهاند: عن ابى جعفر(ع): عُبُوسُ الوَجهِ وَ سُوءُ الْبشْر مکتَبَهٌ لِلْمَقْتِ و بُعْدٌ مِنَ اللّهِ .(۱۵) امام محمد باقر(ع) فرمودند: تلخ روئى و گرفتگى رخسار باعث جلب دشمنى دیگران و دورى از خداست.
