خالکوبی مد یا سنت؟
دامون رشیدزاده
خالکوبی یا تتو ریشه کهن در بسیاری از اقوام در جای جای جهان دارد. خالکوبی از ایران تا ژاپن و از آفریقا تا آمریکای شمالی و جنوبی یکی از مشترکات انسان‌ها در دوران گذشته بوده است. معمولاً خالکوبی ها به چند دلیل عمده نقش می‌شده‌اند. دلایلی همچون زیبایی، خرافت های مرسوم و عقیده مذهبی و درمان بیماری بیشترین دلایل استفاده خالکوبی در دوران گذشته بوده است.
خالکوبی در ایران
خالکوبی در ایران به دوران بسیار دور باز می‌گردد. بر اساس تندیس‌های کشف شده عمل خالکوبی حتی در دوران هخامنشیان نیز مرسوم بوده است. معروف‌ترین سند کتبی خالکوبی را باید داستان پهلوان قزوینی مولوی دانست. در این داستان معروف فردی که ادعای پهلوانی داشت می‌خواست بر بدن خود نقش شیری را خالکوبی کند اما هر بار که مرد دلاک می‌خواست نقش را شروع کند با فرو رفتن سوزن پهلوان جوان فریاد بر می‌آورد که این قسمت را نمی‌خواهد بزنی تا این که مرد دلاک از بی وجود بودن پهلوان خسته می‌شود و می‌گوید: شیر بی‌دم و سر و اشکم کی دید / این‌چنین شیری خدا خود نافرید / ای برادر صبر کن بر درد نیش / تا رهی از نیش نفس گبر خویش. خالکوبی بر اساس فتوای بسیاری از مراجع بزرگ عملی گناه نیست و اشکالی برای وضو ندارد اما به شرط اینکه حاوی تصاویر مستهجن و عبارات نامناسب نباشد.
داستان خالکوبی اما در ایران اگرچه از پهلوانان و جنگ آوران شروع شد اما کم کم با تغییر شکل تبدیل به نشانه‌ای از جاهلان و کلاه مخملی‌ها شد. در این دوران و حتی پس از آن بسیاری از زندانی‌ها برای نشان دادن قدرت خود و خودنمایی اقدام به خالکوبی می‌کردند. خالکوبی میان اراذل و اوباش تقریباً به یک رسم تبدیل شد اما این رسم هم چندان پایدار نبود زیرا خالکوبی به عنوان یک مد جای خود را میان جوانان پیرو مد باز کرد.
خالکوبی به عنوان مد
شروع اولین خالکوبی های مدرن از میان ورزشکاران آغاز شد. فوتبالیست‌ها و بسکتبالیست‌ها سردمداران شروع این مد جدید بودند. پس از آن خالکوبی مانند یک بیماری مسری در میان خیل عظیمی از جوان‌ها شروع به گسترش کرد. خالکوبی البته تنها به نقش و شکل بر بدن خلاصه نشد و در میان خانم‌ها به خصوص در مبحث زیبایی رونق فراوانی پیدا کرد. تتو ابرو یکی از پرکاربردترین انواع خالکوبی میان بانوان ایرانی است که همچنان هم رواج دارد.
البته از آنجایی که خالکوبی چندان هم ارزان نیست این مد جدید در حال حاضر نشانی از ثروت و خاص بودن هم شناخته می‌شود. قشر مرفه نوپا یا به اصطلاح معروف همان بچه پولدارها علاقه فراوانی به خالکوبی با نقش‌های خاص دارند. رقم خالکوبی در حال حاضر از ۵۰ هزار تومان تا چندین میلیون تومان را شامل می‌شود.
خطرات خالکوبی
اما با وجود همه این گفته‌ها و تاریخچه خالکوبی به دلیل رواج آن میان اراذل و اوباش خالکوبی هنوز در ایران امری پسندیده نیست و جایگاه مثبتی میان بسیاری از خانواده‌های ایرانی ندارد. در کنار این پزشکان همواره درباره خطرات خالکوبی هشدار می‌دهند.
خطراتی همچون انتقال بیماری‌های خطرناکی مانند ایدز و هپاتیت، سرطان پوست، عفونت و حساسیت تنها بخشی از مشکلات رایج خالکوبی است. در کنار این افرادی که اقدام به خالکوبی می‌کنند امکان اهداء خون را از دست می‌دهند زیرا به دلیل همین خطراتی که عنوان شد مراکز اهداء خون ترجیح می‌دهند از این افراد خونی دریافت نکنند. اگرچه خالکوبی مد فراگیری میان جوانان و به خصوص ورزشکاران است اما در همین دنیای ورزش و در بالاترین سطح آن الگوهایی وجود دارند که هیچگاه خالکوبی نکرده‌اند. کریستیانو رونالدو به عنوان یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال جهان یکی از نمونه‌های و الگوهای خاص ضد خالکوبی در جهان است. رونالدو به دلیل اینکه همواره اقدام به اهداء خون می‌کند هیچگاه خالکوبی نکرده است و همواره هم به این کار خود افتخار می‌کند. امیدواریم که ورزشکاران ما به جای تقلید از خالکوبی بازیکنان خارجی از رفتارهای بازیکنانی مانند رونالدو الگو بگیرند.
