خطرات آب سیاه برای سلامت بینایی

پروانه شریفی

به گزارش کیمیای وطن؛ چشم یکی از ارگان های بدن است که شاید برخی ها کمتر به آن توجه کنند.

بینایی یکی از مهمترین حس‌های ویژه است، نه تنها به این علت که در ارتباط با محیط خارج از بدن نقش مهمی دارد، بلکه بیشتر از این رو که اختلال دید سبب کاهش یادگیری نیز می‌شود.

فرد با حس بینایی از خود محافظت نموده، تعادل خود را حفظ کرده، قدرت خلاقیت پیدا نموده و بالاخره از دیدن محیط اطراف لذت می‌برد. داشتن بینایی نعمت بسیار بزرگی است و اگر انتظار داریم که چشمانمان برای تمام مدت عمر به ما خدمت کنند بایستی نهایت دقت را در مراقبت از آنها به عمل آوریم. 

برای این که با بیماری های چشم و راه های مراقبت از آن بیشتر آشنا شویم به سراغ دکتر حسن رزمجو رفتیم. وی تحصیلات پزشکی عمومی وتخصصی را در شیراز گذراند و عازم اصفهان شد و در سال ۱۳۵۸ به عنوان عضو هیئت علمی دانشکده پزشکی اصفهان مشغول به کار شد. ۱۲ سال ریاست دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان و ۱۲ سال ریاست دانشکده پزشکی و حدود ۳۰ سال مدیریت گروه چشم پزشکی اصفهانبه همراه ریاست فعلی هیئت اندیشه ورز بسیج جامعه پزشکی استان اصفهان را در کارنامه دارد. با وی به گفتگو می نشینیم:

به نظر شما مهم ترین بیماری های چشم کدام است؟

عیوب انکساری شامل نزدیک بینی، دور بینی و آستیگمات و یا مجموعه ای از این هاست که بیشتر به فرم وراثت منتقل می شود و معمولاً تا ۲۰ سالگی که بدن رشد می کند شماره چشم تغییر می کند. در ۲۰ سالگی که رشد متوقف می شود، عیوب انکساری هم متوقف می شود. معمولاً این عمل های جراحی هم برای بیماران زیر ۲۰ سال انجام نمی شود و ارتباطی هم با زدن عینک یا مطالعه زیاد ندارد و وراثتی هستند.

برخی هم فیزیولوژی هستند که شامل آب مروادید، پارگی شبکیه، آب سیاه، تغییرات شبکیه در اثر دیابت اند که بیماری های شایعی هم محسوب می شوند.

آب مروارید می تواند به صورت مادر زادی و در سن بزرگ تر ایجاد شود و به حالتی اطلاق می شود که عدسی کدورت پیدا می کند. عدسی در حالت طبیعی شفاف است که بر اثر عللی مانند ضربه و پارگی چشم و علل دیگری که جنبه های وراثتی هم در آن نقش دارد کدر می شود. گاهی اوقات هم نوزاد با این مشخصات به دنیا می آید.

در سنین بالاتر هم آب مرداورید وجود دارد. هر چه سن انسان بیشتر شود شانس بروز آب مروارید بیشتر است. در انسان ۸۰ ساله حدود ۸۰ درصد بروز آب مروارید وجود دارد.

آب مروارید بیماری نسبتاً شایع و تقریباً بی خطر است، مگر این که به آب سیاه تبدیل شود که در این حال ممکن است نابینایی را به دنبال داشته باشد. صرف داشتن آب مرداورید خطری را برای چشم به دنبال ندارد.

موقعی نیاز به عمل دارد که مانع فعالیت های انسان شود. مثلاً فردی که راننده است باید دید ده دهم داشته باشد و اگر هشت دهم هم داشت ما آن را عمل می کنیم. در گذشته چشم را شکاف می دادیم، عدسی را در می آوردیم و بدون اینکه عدسی بگذاریم هفت هشت تا بخیه می زدیم ولی امروزه علم پیشرفت کرده و این کار منسوخ شده است. روش جدیدی در دنیا ابداع شده که با اشعه های خاص لنز را خورد می کنیم و یک شکاف کوچک در قرنیه ایحاد می کنیم و وارد چشم می شویم. بیمار در این حالت به صورت سرپایی مرخص می شود و نیازی به بستری ندارد.

نوزادان چه بیماری هایی را به غیر از آب مروارید به صورت مادرزادی ممکن است به همراه داشته باشند؟

آب سیاه هم یکی دیگر از این بیماری های مادرزادی است. یکی از علل شایع نابینایی نوزادان همین است.

آب سیاه به حالتی اطلاق می شود که فشار داخل چشم بالاتر از حالت نرمال باشد. در حالت معمولی فشار داخل چشم ۲۰ میلی متر جیوه است و افرادی که آب سیاه دارند تا ۵۰ میلی متر جیوه هم بالا می رود و این باعث می شود که حجم چشم زیاد شود و مانند بادکنک بزرگ شود.

اگر نوزادی متولد شد که چشم بزرگتری از حالت معمول دارد باید سریعاً معاینه شود و اگر آب سیاه داشت جراحی شود تا نابینا نشود،گاهی اوقات چندین جراحی باید انجام شود.

آب سیاه معمولاً ارثی است و در خانواده ای اگر پدر و مادر مبتلا به آب سیاه است، ابتلا بروز این بیماری در فرزندان این خانواده بالاست و باید هر ساله فشار چشم این افراد اندازه گیری شود.

آب‌سیاه از خطرناکترین بیماری هایی است که سلامت بینایی ما را تهدید می کند برای تشخیص این عارضه به علائمی مانند اشک ریزش و حساسیت به نور، تهوع و استفراغ حساس باشید و در صورت مشاهده به چشم پزشک مراجعه کنید و از سلامت بینایی خود اطمینان حاصل کنید.

جراحی های جدید چه مزیت هایی نسبت به جراحی های قدیمی تر دارد؟

این باور که می گویند جراحی های جدید عوارض بیشتری دارد کاملاً غلط است. هر چه علم پیشرفت کند جراحی ها نوین تر و با عوارض کمتری خواهند بود. چرا تکنیک های جدید تر و غیر تهاجمی تر رواج پیدا می کند. زمانی که ما دانشجو بودیم فردی که چشم عمل می کرد تا چند روز بستری می شود و بخیه می خورد. اما امروزه خبری از این ها نیست و واقعاً انقلابی در این عرصه ها صورت گرفته است. در گذشته برای رفع عیوب انکساری فقط عینک وجود داشت ولی امروزه با جراحی می توان از عینک هم استفاده نکرد. ادامه دارد…