روان‌درمانی، راهی به‌سوی زندگی خلاق و بانشاط
پروانه شریفی
سلامت روحی اغلب مورد غفلت قرار می‌گیرد و هنوز بسیاری از افراد با وجود مشکلات روحی، مراجعه به روان‌درمانگر را امری غیرضروری و غیرقابل قبول می‌دانند. اما حقیقت آن است که با گذشت زمان مشکلات روحی عمیق‌تر و جدی‌تر شده و می‌توانند همه بخش‌های زندگی ما را تحت تأثیر خود قرار دهند و گاهی نیز صدمات جبران‌ناپذیری به بار آورند. اگر این نشانه‌ها را دارید، به یک روان‌درمانگر مراجعه کنید.
۱- از اندوه یا خشم بسیار زیادی رنج می‌برید
اگر درگیر احساساتی هستید که کنترل آن‌ها از دستتان خارج شده، این مسئله می‌تواند از علائم مشکلی باشد که با درمان‌های تخصصی بهبود خواهد یافت. اگر خواب و خوراک شما کمتر یا بیشتر از معمول است، از خانواده و دوستانتان دوری می‌کنید، یا تنها احساس می‌کنید حال بدی دارید، پیش از آنکه مشکلات جدی‌تری به وجود آید و کیفیت زندگی‌تان را تحت تأثیر قرار دهد با یک روان‌درمانگر صحبت کنید. اگر این احساسات منفی تا حدی تشدید یابد که ارزش زندگی‌کردن برایتان زیر سؤال برود و به مرگ و خودکشی فکر کنید، باید فوراً کمک بگیرید.
۲- دیگر از انجام کارهای مورد علاقه‌تان لذت نمی‌برید
اگر دیگر از شرکت در فعالیت‌های مورد علاقه‌تان لذت نمی‌برید، مراجعه به روان‌درمانگر می‌تواند به شما کمک کند علت این مشکل را پیدا کنید. این مسئله ممکن است نشانه آن باشد که دچار یکنواختی و روزمرگی شده‌اید یا می‌تواند نشانه افسردگی عمیق‌تری باشد. انجام روان‌درمانی می‌تواند به تشخیص وضعیتتان کمک کند تا دریابید چه چیزی در روند زندگی شما وقفه به وجود آورده و برنامه‌ای برای پیشروی دوباره شما در مسیر زندگی ترتیب می‌دهد.
۳- از جمع دوری می‌کنید
بسیاری از افراد زمانی که در می‌یابند قرارگرفتن در کنار دیگران آن‌ها را مضطرب می‌کند به روان‌درمانگر مراجعه می‌کنند. اگر از رفتن به مهمانی‌ها، جمع‌های کاری یا حتی دوستان و خانواده خود دوری می‌کنید، ممکن است این مسئله به دلیل ترس از قضاوت‌شدن یا احساس نامناسب بودن باشد. اگر فعالیت‌های روزانه و روابطتان تحت تأثیر احساس نگرانی قرار گرفته، روان‌درمانی اولین قدم برای حل این مشکل است.
۴- رفتارهای ناسالمی دارید
اگر رفتارهای خطرناکی مثل مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر بر زندگی شما حاکم هستند، در خصوص روابط خود انتخاب‌هایی بدون فکر دارید یا عکس‌العمل‌هایتان در برابر دیگران اغراق‌آمیز و متظاهرانه است، این مسئله ممکن است نشانه مشکلات عمیق‌تری باشد. احتمال دارد شما از این رفتارها در مواجهه یا امتناع از درگیرشدن با موقعیت‌ها و احساسات دشوار استفاده می‌کنید. صحبت با یک متخصص می‌تواند به شما کمک کند علت این مشکل را دریابید و مشکلات ناشی از آن را درک کنید.
۵- ارتباط برقرارکردن برایتان کار دشواری است
اگر حفظ رابطه دوستی برایتان دشوار است یا اغلب با دیگران در جدل هستید، مراجعه به روان‌درمانگر می‌تواند به حل مشکلتان کمک کند. اگر مدیریت روابط عاطفی را کار دشواری می‌دانید یا اعتقاد دارید این روابط ارزش تلاش ندارند، این مسئله هم نشانه دیگری است که باید به روان‌درمانگر مراجعه کنید. این مسئله اغلب در گذشته شما ریشه دارد. صحبت با روان‌درمانگر درباره سابقه روابطتان علل کشمکش‌های فعلی زندگی‌تان را روشن می‌کند و در جلسات روان‌درمانی راه‌های ارتباط با دیگران را فرا
می‌گیرید.
۶- تجربه یک آسیب روحی را دارید
بسیاری از افراد برای آسیب‌های روحی اخیر خود مثل مرگ عزیزان، شکست در روابط عاطفی، سقط جنین و تبعیض در محل کار به روان‌درمانگر مراجعه می‌کنند. اگر قادر نیستید این تجربیات بد زندگی خود را پشت سر بگذارید و کار، خواب یا روابطتان تحت تأثیر این تجربیات قرار دارد، با یک متخصص صحبت کنید.
۷- به‌دنبال شناخت بیشتری از خود هستید
برای برخی افراد روان‌درمانی فرصتی برای شناخت خودشان است، برای مثال چرا شغل فعلی‌تان را انتخاب کردید، چرا به دنبال رابطه با افراد دست نیافتنی هستید، یا چرا وقت خود را هدر می‌دهید. فهمیدن علت افکار، کارها و احساساتمان می‌تواند قدرت زیادی به ما ببخشد.
۸- به حمایت بیشتری نیاز دارید
گاهی افراد برای تشخیص مشکل و انجام درمان به روان‌درمانگر مراجعه نمی‌کنند، بلکه تنها به دنبال آن هستند تا کسی خارج از دایره افراد خانواده و دوستان به صحبت‌های آن‌ها گوش دهد. تفاوتی ندارد درگیر طلاق، بیکاری یا یک رابطه عاطفی جدید باشید؛ جلسات روان‌درمانی محل بسیار خوبی برای برخورداری از حمایت کسی است که شما را قضاوت یا نصیحت نمی‌کند و تنها در فکر خواسته‌های خودش نیست.
۹- روش‌هایی که تا به حال امتحان کرده‌اید کمکی به شما نکرده است
گاهی شیوه‌ای که برای مواجهه با مشکلات انتخاب می‌کنیم شکست می‌خورد. اگر راه‌های مختلف زیادی را امتحان کرده‌اید، مثل صحبت با یک دوست، ورزش بیشتر و مطالعه تکنیک‌های مختلف در اینترنت، اما هیچ یک کمکی به شما نکرده است، وقت آن رسیده تا با یک روان‌درمانگر صحبت کنید.امروزه در کشورهای پیشرفته مردم از خدمات روان‌درمانی به‌خوبی استفاده می‌کنند. یک موضوع برمی‌گردد به ترس افراد از «انگ اجتماعی». مردم باید بدانند که اگر فردی به روان‌شناس مراجعه می‌کند به این دلیل نیست که حتماً دچار اختلال جدی شده است.
افراد جامعه باید این اعتماد و توانایی را داشته باشند و بتوانند در بسیاری از امور خود مشورت کنند. خیلی از مشکلات در همان ابتدای بروز، با مراجعه به روان‌شناسان حل خواهد شد.
خیلی وقت‌ها افراد مشکل خاصی ندارند اما در رابطه با بعضی موضوعات توان تصمیم‌گیری ندارند. یا تعارض‌هایی دارند که اصلاً با دارو حل نمی‌شود و ارتباط با یک متخصص در این زمینه‌ها می‌تواند به آن‌ها بسیار کمک کند. خوشبختانه در این یکی دو دهه اخیر نگاه مردم خیلی تغییر کرده است.
امروزه دیگر مثل سابق نگاه مردم به کسی که به روان‌شناس مراجعه می‌کند منفی نیست. یکی از دلایلی که مردم مراجعه نمی‌کنند ترس از بیمار روانی بودن است درصورتی‌که اگر افراد از طریق رسانه‌ها و ارگان‌های مسئول آموزش ببینند و این نگرانی را نداشته باشند، می‌توانند کمک بگیرند و مهارت‌ها و توانایی‌هایشان را بهبود ببخشند و زندگی سالم‌تر و شاداب‌تری داشته باشند.
روان‌شناسی فقط برای بیماری یا اختلالات روانی نیست؛ به‌طور مثال ممکن است فردی بخواهد نگاهش را نسبت به زندگی تغییر دهد. یا فرد توانمندی بخواهد استعدادها و توانایی‌هایش را بیشتر بشناسد و از آن‌ها استفاده بهتری بکند. یا اینکه خودش را بهتر بشناسد و اعتمادبه‌نفس‌اش را تقویت کند؛ لذا بهتر است عینک بدبینی را از چشمانمان برداریم. البته به نظر می‌رسد اگرچه به‌کندی، اما نگاه جامعه نسبت به موضوع روان‌درمانی در حال تغییر
است.
