روکش دندان را بهتر و بیشتر بشناسیم

دکتر محمد حسین حسام

به جزترمیم‌های مرسوم که به اصطلاح معمول پر کردن دندان گفته می‌شود یکی از روش‌های بازسازی دندان‌های به شدت تخریب شده، استفاده از روشی است که اصطلاحاً روکش نامیده می‌شود. در این روش بسته به نوع و جنس روکش سطوح مختلف دندان تراش می‌خورد به شکلی که از همه ابعاد بافت دندانی برداشته شود و فضا برای قرار گرفتن روکش روی این دندان فراهم شود. از دندان تراش خورده قالبی تهیه می‌شود و برمبنای این قالب روکش ساخته می‌شود. پس از ساخت روکش با استفاده از سمان (اصطلاح مرسوم چسبهایی خاص) روی دندان تراش خورده چسبانده می‌شود.

در دندان‌هایی که به علت پوسیدگی‌های وسیع یا ضربه یا هر علت دیگر تحت درمان ریشه قرار گرفته‌اند چون احتمال شکستن دندان بالا می‌رود درمان روکش توصیه می‌شود. این شکستگی در درجه اول به دلیل برداشت و تخریب ساختار و بافت دندان به علل ذکر شده می‌باشد. در درجه بعد به دلیل اینکه دندان بعد از درمان ریشه آب از دست داده و خشک می‌شود مستعد شکستگی بیشتری نیز می‌باشد. گاهی اوقات در تغییر رنگ‌های وسیع یا اصلاح برخی از نازیبایی‌ها نیز از روکش استفاده می‌شود.

جنس روکش‌ها می‌تواند تمام فلزی، سرامیک متصل به فلز یا تمام سرامیک باشد. امروزه روکشهای تمام فلز به دلیل فقدان ظاهر زیبا معمولاً استفاده نمی‌شوند و روکشهای سرامیک متصل به فلز به دلیل ساختارمحکم و در عین حال زیبا بیشتر مورد استفاده هستند. هرچند در دندان‌های جلو روکش‌های تمام سرامیک جایگاه بالاتری از نظر معیارهای درمانی را به خود اختصاص داده‌اند ولی به دلیل اینکه سرامیک جزو تکنولوژی‌های جدید و پرهزینه است درمان با آنها دو، سه برابر روکش‌های سرامیک متصل به فلز هزینه برمی باشند.

برخی افراد فکر می‌کنند که روکش باعث حفاظت کامل دندان می‌شود و دندان روکش شده دیگر نیازی به مراقبت‌های ویژه ندارد. در صورتی که هیچ‌گاه تطابق کامل بین لبه‌های روکش با دندان به وجود نمی‌آید و همیشه شانس ورود باکتری‌ها با بزاق دهان و ایجاد عوارضی چون پوسیدگی و التهاب لثه وجود دارد که مراقبت از روکش را مانند یک دندان طبیعی و حتی بیشتر از آن الزامی می‌سازد.
هر گونه گیر غذایی، آزار لثه‌ای، ایجاد بوی بد در اطراف ریشه نیاز به مراجعه و پیگیری برای حفظ دندان پایه، روکش را ضروری می‌کند.