شرایط روزه داری در بیماران کلیوی

پروانه شریفی

کلیه‌ها مواد زائد بدن را به صورت ادرار دفع می‌کنند، علاوه بر این که در خون سازی و ساختن ویتامین D مشارکت دارند، در تنظیم خون و املاح بدن افراد نیز مؤثر هستند.

درباره بیماری‌های مزمن و شدید کلیوی، چند مورد است که بنا به نظر اکثریت قاطع پزشکان منع قطعی برای روزه داری به وجود می‌آورد، چرا که در این حالت‌ها امکان تطابق مناسب با تغییرات آب و املاح وجود ندارد.

شهرزاد شهیدی متخصص داخلی در گفتگو با کیمیای وطن، اظهار کرد: در مردم اینگونه رواج پیدا کرده که چون بیماری کلیه داریم نمی‌توانیم روزه بگیریم ولی باید بگوییم بیماری‌های کلیه انواع مختلفی دارد و به این صورت نیست که هر کسی بیماری کلیه داشته باشد، نتواند روزه بگیرد.

نارسایی کلیه

این متخصص داخلی ادامه داد: دو نوع نارسایی کلیه وجود دارد که به نوع حاد و مزمن تقسیم بندی می‌شوند، زمانی که عملکرد کلیه کاهش پیدا می‌کند، این موضوع ممکن است در عرض ساعت و روز اتفاق بیافتد که نوع حاد است و گاهی ممکن است در عرض ماه و سال باشد که مزمن است.

وی افزود: افرادی که مبتلا به نارسایی حاد کلیه باشند، باید در بیمارستان بستری باشند و اقدامات درمانی سریع انجام شود تا فعالیت کلیه نرمال شود، این افراد قادر به روزه گرفتن نیستند و معمولاً بیماران بد حالی هستند که باید در بیمارستان بستری شوند.

شهیدی با بیان این که افرادی که بیماری مزمن کلیه مبتلا باشند، با توجه به شدت متفاوت هستند، گفت: کسانی که بیماری مزمن کلیه دارند و کارد کلیه آن‌ها بالای ۶۰ درصد باشد و مشکل دیگری نداشته باشند، می‌توانند روزه بگیرند، بیمارانی که ناراحتی کلیه دارند و کارکرد کلیه زیر ۶۰ درصد باشد از روزه داری منع هستند.

وی تصریح کرد: چون نارسایی کلیه می‌تواند بر تغلیظ ادرار تأثیر بگذارد،‌ بنابراین برخی از این بیماران، به‌خاطر بالا رفتن حجم ادرار و عدم توانایی در تغلیظ کردن آن، دچار تشنگی شدید در طول روز می‌شوند. با این حساب، تشنگی، ضعف و افت فشار شدید در چنین افرادی،‌ از جمله موارد منع روزه‌داری در آن‌ها است.

درمان‌های جایگزین بیماران کلیوی

این متخصص داخلی با اشاره به این که مرحله انتهایی نارسایی کلیه زمانی است که باید به بیمار با درمان‌های جایگزین کمک شود، خاطر نشان کرد: این درمان‌های جایگزین شامل همودیالیز یا دیالیز خونی، دیالیز صفاقی و پیوند کلیه می‌شود، همچنین بیمارانی که همودیالیز و دیالز صفاقی می‌شوند قادر به روزه گرفتن نیستند.

وی ادامه داد: دیالیز صفاقی از طریق پرده صفاق در شکم انجام می‌شود که یک لوله در شکم بیمار گذاشته می‌شود که یک سر آن داخل شکم است و بیمار روزانه ۴ بار، مایعی را داخل شکم می‌زند و بعد از حدود ۶ ساعت این مایع خارج می‌شود و مایع جدید جایگزین می‌کند، جابجایی مواد زائد از طریق پرده صفاق و در شکم انجام می‌شود.

پیوند کلیه و روزه داری

شهیدی با اشاره به شرایط روزه داری در افرادی که پیوند کلیه انجام داده اند، گفت: در مورد بیماران پیوند کلیه نکته مهم این است که نباید ترتیب و ساعت خوردن داروها به هم بخورد، به همین خاطر زمان‌هایی که طول مدتی که باید روزه باشند بیش از ۱۲ باشد، مشکل پیدا می‌کنند و باید روزه داری را به فصل‌هایی از سال که طول زمان روزه داری کمتر از ۱۲ ساعت می‌شود، در صورتی که کارکرد کلیه بالای ۶۰ درصد باشد، موکول کنند.

وی افزود: بیماران کلیوی توجه خاصی به نوشیدن مایعات داشته باشند و از افطار تا سحر به گونه ای تنظیم کنند که هر دو ساعت یک بار آب بنوشند تا کمبود آب در طول روز جبران شود همچنین از قند طبیعی مانند خرما استفاده کنند و فعالیت بدنی را بعد از افطار از یاد نبرند.