قاتل خاموش را جدی بگیرید
پروانه شریفی
مونوکسیدکربن یا همان کربن مونوکسید (Carbon monoxide)که فرمول شیمیایی آن CO است، نام یک گاز بی‌بو، بی‌رنگ و بی‌طعم است که براثر ناقص سوختن کربن به وجود می‌آید. کربن مونوکسید گازی بسیار سمی است و به همین دلیل آن را قاتل نامرئی یا قاتل خاموش می‌نامند، این گاز در صورت غلظت بالا، هم انسان و هم حیوان را از پا در‌می‌آورد.
این گاز خطرناک که از یک اتم کربن و یک اتم اکیسژن تشکیل شده، هنگامی که وارد سیستم تنفسی انسان می‌شود خیلی سریع با گلبول‌های قرمز بدن ترکیب شده و باعث می‌شود اکسیژن کمتری به اعضای بدن برسد. در همین وضعیت خواب آلودگی و احساس خستگی مفرط در فرد بروز می‌کند و در موارد حاد دچار بیهوشی می‌شود. گازگرفتگی در فصل پائیز و زمستان، یکی از مرگ های شایع در کشور ماست که با اندکی دقت، می‌توان آسیب های ناشی از آن را کاهش داد.
بهزاد بزرگزاد مدیر عامل آتش نشانی اصفهان در این رابطه گفت: برخی نکات هست که مردم باید در استفاده از وسایل گازسوز به آن ها توجه کنند از جمله این که اولا به طور کلی آبگرمگن و بخاری نباید در مکان هایی که هوا جریان ندارد استفاده شود.
وی افزود: از سوی دیگر مردم باید به رنگ شعله وسایل گازسوز توجه کنند که آبی باشد اما رنگ نارنجی و زرد نشانه ای بر احتراق ناقص و هشداری برای خطر است.
براساس آمار ارائه شده از طرف سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان، پکیج‌ها و آبگرمکن‌های منازل بیشتر از بقیه وسایل گازسوز حادثه آفرین شده‌اند.
بزرگزاد تصریح کرد: بیشتر قربانیان حوادثی مانند گازگرفتگی، به بهانه کاهش هزینه ها و یا راحتی بیشتر دچار آسیب هایی می‌شوند که گاهی جبران ناپذیر هم می‌شود، اما غافل از این که رعایت ایمنی در بیشتر موارد هزینه‌بر نیست.
رعایت نکردن ایمنی در نصب آبگرمکن و پکیج
وی با اشاره به این که بیشتر گزارش‌هایی که از حوادث گازگرفتگی به ما می‌رسد به‌دلیل رعایت نکردن ایمنی در نصب آبگرمکن و پکیج است، گفت: با چند روش ساده همچون نظافت و نصب وسایل گازسوز، استفاده از شلنگ استاندارد به طول حداقل یک‌ونیم متر و بستهای فلزی، و صاف و عمود بودن لوله بخاری، استفاده نکردن از لوله‌های آکاردئونی، اطمینان از باز بودن مسیر دودکش‌ها و نصب کلاهک H شکل می‌توان بدون خطر گازگرفتگی، فضای خانه و هرمکان بستهای را گرم کرد.
مدیر عامل آتش نشانی اصفهان با اشاره به اهمیت بازبودن منافذی برای ورود و خروج هوا در مکان‌هایی که وسایل گازسوز استفاده می‌شود، تأکید کرد: منفذگیری یکی از عمده‌ترین مشکلاتی است که مردم هنگام استفاده از وسایل گازسوز آن را انجام می‌دهند و همین کار خطر گازگرفتگی را دوچندان می‌کند چون گاز co در صورتی که راهی برای خروج از مکان بسته نداشته باشد، سبب خفگی استشمام کنندگان آن می‌شود.
با رعایت نکات ایمنی در نصب وسایل گازسوز، و آگاهی از علائم گازگرفتگی، می‌توانیم باعث نجات جان افرادی که با گاز مونوکسیدکربن مسموم می‌شوند شویم تا شاید راهی برای کاهش احتمال مرگ خاموش شود.
در سال ۹۵، ۷۰۰ مورد مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در استان اصفهان
رئیس اداره اورژانس پیش بیمارستانی استان اصفهان درباره نشانه‌های گازگرفتگی در افراد گفت: عمده‌ترین علائم گازگرفتگی سرگیجه، گیجی و خواب آلودگی فرد و گاهی همراه با آبریزش بینی است.
علیرضا قاسمی با بیان اینکه هنگام مواجهه با فرد یا افرادی که دچار مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن شده‌اند باید چند اقدام مهم و حیاتی انجام داد، افزود: ابتدا ماساژ دادن به تعداد ۱۰۰ بار در دقیقه را شروع کنید و قفسه سینه فرد مسموم را به‌عمق ۵ سانتی‌متر فشار دهید و رها کنید؛ این‌کارِ بسیار ساده اما حیاتی باعث می‌شود پیش از رسیدن مأموران اورژانس، احتمال نجات بیمار مسموم بیشتر شود.
گزارش‌های اورژانس اصفهان نشان می‌دهد، سال گذشته حدود ۷۰۰ مورد مسمومیت با گاز مونوکسید کربن در استان اصفهان داشتیم.
آمار اجساد معاینه شده در مراکز پزشکی قانونی استان
علی سلیمانی‌پور مدیرکل پزشکی قانونی استان اصفهان گفت: در هفت ماهه سال جاری آمار اجساد معاینه شده در مراکز پزشکی قانونی استان با تشحیص علت مرگ مسمومیت با گاز مونواکسید کربن ، ۱۷ نفر (۳ زن و ۱۴ مرد )بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل که این تعداد ۱۸ نفر (۲ زن و ۱۶ مرد) بوده کاهش داشته است.
درصورتی‌که با علائم گازگرفتگی مواجه شدید و با شیوه درمان آشنا نبودید، با سامانه تلفنی ۱۱۵ تماس بگیرید و با راهنمایی اورژانس، اقدامات اولیه نجات را تا رسیدن مأموران انجام دهید.
افرادی که در فضایی سربسته در معرض استنشاق این گاز قرار می‌گیرند ابتدا احساس کرختی و خواب آلودگی می‌کنند و در صورتی‌که هرچه سریع تر مکان را ترک نکرده و یا هوای تازه تنفس نکنند، دچار بیهوشی و در نهایت خفگی می‌شوند؛ پس برای داشتن زمستان‌هایی گرم و محافظت از خود و خانواده‌مان در برابر قاتلی نامریی، ایمنی و احتیاط را هرگز نادیده نگیریم.
