قندی که می تواند بارداری را تلخ کند

فاطمه احمدی

تقریبا اکثر زنان به دلیل تغییرات هورمونی که در دوران بارداری ایجاد می‌ شود، درجاتی از اختلال عدم تحمل گلوکز را تجربه می کنند. بدین صورت که مقدار قند خون آنها افزایش می‌یابد، اما به اندازه‌ای افزایش نمی‌یابد که بتوان آن را بیماری دیابت در نظر گرفت.

این در حالی است که در طی سه‌ماهه سوم بارداری، تغییرات هورمونی زنان باردار را در خطر ابتلا به دیابت بارداری قرار می‌دهد. دیابت می‌تواند بر روی رشد و نمو جنین در طی بارداری اثر داشته باشد. همچنین در اوایل بارداری، دیابت مادر می‌تواند منجر به بروز نقص‌های مادرزادی و افزایش خطر سقط جنین شود. این در حالی است که بسیاری از نواقص مادرزادی، اثرات نامطلوبی را بر ارگان‌های مهم بدن مانند مغز و قلب بر جای می گذارد.

دکتر ندا مقتدری، متخصص زنان و زایمان در رابطه با دیابت بارداری، گفت: دیابت بارداری زمانی اتفاق می افتد که بدن فرد نتواند در دوران بارداری، به اندازه کافی انسولین تولید کند. در طی دوران بارداری، بدن زنان هورمون های بیشتری تولید می کند و دستخوش تغییرات زیادی مانند اضافه وزن می شود. این تغییرات باعث می شود که سلول های بدن مانند قبل به خوبی از انسولین بهره برداری نکنند و وضعیتی که به آن مقاومت به انسولین گفته می شود، ایجاد شود.

مقتدری با اشاره به این که مقاومت به انسولین باعث می شود بدن زنان به انسولین بیشتری احتیاج پیدا کند؛ ادامه داد: در صورتی که غده پانکراس نتواند این نیاز به انسولین را تامین کند، فرد به دیابت بارداری مبتلا می شود. در واقع تمام زنانی که باردار می شوند، تا حدودی به وضعیت مقاومت به انسولین دچار می شوند، اما برخی از زنان حتی قبل از این که باردار شوند نیز تا حدودی دچار این وضعیت شده اند که علت آن معمولا اضافه وزن است. این زنان، زمانی که باردار می شوند، میزان نیاز بدنشان به انسولین از قبل نیز بیشتر می شود و بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری قرار دارند.

وی با بیان این که مواردی باعث بالا رفتن احتمال ابتلا به دیابت بارداری می شود؛ افزود: مواردی مانند داشتن اضافه وزن، سابقه ابتلا به دیابت بارداری در گذشته، سابقه به دنیا آوردن نوزادی با بیش از ۴ کیلوگرم وزن، ابتلای خواهر، بردار، پدر یا مادربه دیابت نوع دوم، داشتن شرایط پیش از دیابت، به این معنا که گلوکز خون فرد بسیار بالا است، اما هنوز آن قدر بالا نیست که به عنوان ابتلا به دیابت تشخیص داده شود و ابتلا به نوعی اختلال هورمونی به نام سندرم تخمدان پلیکیستیک یا PCOSدیابت بارداری احتمال دیابت بارداری را افزایش می دهند.

این متخصص زنان و زایمان در مورد تشخیص دیابت بارداری، گفت: در واقع مادر ممکن است متوجه شود که نسبت به شرایط معمول بیشتر تشنه، گرسنه و خسته می شود و یا دچار تکرر ادرار شده است، اما همگی این موارد، علائم شایعی در زمان حاملگی هستند و طبیعی تلقی می شوند؛ واقعیت این است که دیابت حاملگی اغلب بدون علامت است، به همین دلیل است که تقریباً در تمام زنان باردار بین هفته های ۲۴ و ۲۸ قند خون اندازه گیری می شود.

مقتدری با اشاره به این که در بیشتر زنان باردار، مهم ترین نگرانی این است که قند خون بالا سبب بالا رفتن قند خون جنین می شود؛ خاطر نشان کرد: در نتیجه، لوزالمعده جنین باید برای سوزاندن گلوکز اضافی انسولین بیشتری ترشح کند. مجموعه این اتفاقات سبب می شود بدن جنین چربی بیشتری تولید کرده و وزن جنین به ویژه در بالا تنه افزایش یابد.