نقش پر رنگ والدین در تقویت هوش هیجانی فرزندان

پروانه شریفی

برای سال های طولانی تصور اغلب روان شناسان بر این بود که IQ یا ضریب هوشی نماینده میزان موفقیت افراد است. در دهه اخیر محققان دریافتند که IQ تنها شاخص ارزیابی موفقیت یک فرد نیست. آن ها در حال حاضر مشغول تحقیق درباره EQ یا هوش عاطفی هستند.

برای پرورش یک نسل جدید که همواره در زندگی خود موفق باشند و پله های ترقی را پشت سر گذارند نیاز است تا در مورد هوش عاطفی و هیجانی بیشتر بدانیم. در این خصوص با امینه سادات طباطبایی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی به گفتگو نشستیم.

برای آشنایی مخاطبین ما هوش هیجانی را تعریف کنید.

به زبان ساده هوش هیجانی توانایی برای مدیریت اضطراب و کنترل تنش ها و انگیزه، امیدواری و خوش بینی در مواجهه با موانع در راه رسیدن به هدف است. هوش هیجانی یا عاطفی، در حقیقت راهی برای زیرک بودن است. این هوش یک نوع مهارت اجتماعی و همراهی با مردم، مدیریت عواطف و احساسات در روابط و توانایی ترغیب و رهبری دیگران است.

چرا هوش هیجانی امروزه انقدر اهمیت پیدا کرده است؟

هوش هیجانی، به دلایل زیادی مهم است. هوش هیجانی در محل کار، به شدت مورد نیاز است زیرا افراد دارای هوش هیجانی تمایل دارند که کارها را به طور کامل انجام دهند. آن ها هدفمند هستند و به طور ذاتی، توانایی رهبری دارند که یعنی می‌توانند به افراد دیگر نیز انگیزه بدهند. هوش هیجانی برای حس شادمانی و تندرستی خودتان ضروری است. اگر شما تشخیص ندهید و درک نکنید که چه کسی هستید، قادر نخواهید بود واقعاً دیگران را درک کنید یا به آن ها کمک کنید. همچنین، هنگامی که شما از احساسات خود بی اطلاع هستید، به احتمال زیاد به سمت رفتارهای منفی مانند اعتیاد به مواد مخدر می‌روید زیرا قادر به رویارویی با مشکلاتتان و مقابله با احساساتتان نیستید.

برای رسیدن به هویج هیجانی اولین قدم چیست؟

هوش هیجانی چیزی نیست که با آن متولد شویم بلکه برای ایجاد و پرورش به تلاش و زمان نیاز دارد. اگر می‌خواهید به هوش هیجانی دست یابید، بهترین مکان برای شروع، خودتان هستید. مطمئن شوید هنگامی که چیزی را احساس می‌کنید، آن را تشخیص می ‌دهید.

والدین چگونه در افزایش هوش هیجانی فرزند خود تأثیر گذارند؟

نقش خانواده در این بحث بسیار مهم است. آموزش در شش سال اول زندگی فرد نقش تعیین کننده دارد و همه چیز در این زمان نهادینه می شود. ارائه آموزش ‌های لازم از سوی والدین به فرزندان در ارتقای سطح هوش هیجانی آن ها بسیار تأثیر گذار است. آرام بودن پدر و مادر و انتقال این آرامش به کودک، تماس لمسی و کنترل حرکات در برخورد با وی در کاهش اضطراب و افزایش توانایی اداره عواطف و احساسات کودک تأثیر ویژه‌ای دارد.

چه راهکارهایی برای افزایش هوش هیجانی در کودکان وجود دارد؟

اولین قدم آگاه بودن از هیجان های کودکان است. شناخت هیجان به عنوان فرصتی برای صمیمیت و آموزش مرحله بعدی است. وقتی کودک ناراحت، خشمگین یا ترسیده است بیش از هر زمان دیگری به پدر و مادرش نیاز دارد. با پذیرش هیجان های فرزند مهارت آرام ساختن و همچنین مهارت هایی که به کارگیری آن ها در همه مراحل زندگی سودمند است را به او می آموزیم. احساسات منفی وقتی از بین می روند که کودک بتواند در مورد آن ها صحبت کند.