ورزش در اسلام

قو علی خدمتک جوارحی
امروزدنیا شاهد ورزش و فعالیت های ورزشی زیادی است و این موضوع در تمام کشورها و جوامع اهمیت فوق العاده اى پیدا کرده است گرچه این اهمیت بیشتر به سمت ورزش قهرمانی است و برگزارى مسابقات گوناگون ورزشى در رشته هاى مختلف و در سطوح محلی، منطقه ای، استانی وملى و بین المللى انجام می شود که نشان دهنده این واقعیت انکارناپذیر است و در سایه تبلیغات بى امان دستگاه ها، سازمان ها و فدراسیون ها، مسابقات ورزشى هواداران فراوان و تماشاچیان بسیارى پیدا کرده است اما کار بسیاری لازم است تاورزش به عنوان یک ارزش مورد توجه همگان قرارگیرد که در این راستا نیز ورزش همگانی با پیاده روی های شهری و… شروع و تا حدی پارک ها را در ساعاتی از روز در فعالیت های ورزشی کم وبیش فعال می بینیم لکن باید فرهنگ ورزش در خانواده ها و در نگاه تک تک افراد و آحاد جامعه به عنوان یک نیاز ضروری برای سلامت نهادینه شود.
از منظر عقل و دین، ورزش براى تقویت و سلامتى جسم یک ضرورت است.مردمی که بدنى سالم، بانشاط و نیرومند ندارند از عقل و تفکر شایسته کمتری بهره مندند. معروف است که: «عقل سالم در بدن سالم است»، زیرا تأثیر متقابل جسم و جان، مسئله اى ثابت شده و مسلّم است.
انسان هایى که به علت بی تحرکی، بدنى نحیف و ضعیف دارند و یا بیش از حد چاق هستند، معمولا شاداب نیستند بلکه ممکن است عصبى مزاج، کم حوصله، بهانه گیر و …باشنداین است که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) مى فرماید: «خوشا به حال کسى که سالم وقوى و نیرومند باشد.» ونیزدر قرآن آمده است که وقتى قوم بنى اسرائیل فرمانده وامیری از خدا خواستند، طالوت را با دو ویژگى علم وقدرت جسمی معرفى می کند(بقره۲۴۷)ونیزدرقرآن به قدرت جسمانی حضرت موسی و هود اشاره شده است .(قصص۱۱۵و۲۶-اعراف ۶۹)
اسلام به مسئله سلامت و قدرت جسم و جان اهمیت خاصى مى دهدرسول گرامى اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) مى فرماید: به سرگرمى و بازى بپردازید، زیرا دوست ندارم که در دین شما خشکى و خشونت دیده شود.
ائمه معصومین(علیهم السلام) با این که تحت نظر شدید بودند ولى گاه گاهى قدرت علمى و احیاناً قدرت و مهارت جسمى خود را در تیراندازى و اسب دوانى به نمایش مى گذاشتند و اعجاب و تحسین حاضران را برمى انگیختند. امام على(علیه السلام) در مسابقات کشتى، پشت تمام اقران خود را به زمین مى زد.
در سیره پیامبر است که با امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) بازى مى کردند؛ آن ها را روى دوش خود سوار مى کردند و به کشتى گرفتن تشویقشان مى نمودند.(بحارالانوارج۱۰۳ص۱۸۹)
از این نکته نباید غفلت کرد که ورزش فقط منحصر در ورزش هاى رایج و معمول امروزى نیست، بلکه کشاورزى، آهنگرى، درخت کاری نیز از ورزش هایى هستند که به عضلات بدن استحکام مى بخشند. به واقع هرکار مشروعى که به قوت جسم و قدرت روح منتهى شود، ورزش است بنابراین نباید ورزش را در فوتبال ، والیبال و…محدودکرد.
هدف از ورزش
در منطق اسلام هدف از ورزش، ثروت اندوزی وشهرت طلبی نیست؛ بلکه ورزش وسیله وابزارسالم زیستن، قوی بودن، بهتر عبادت کردن و خدمت به خلق است. در دعاى کمیل مى خوانیم: «قَوِّ عَلى خِدمَتِکَ جَوارِحى»؛ (بار پروردگارا، اعضا و جوارحم را براى خدمت به تو نیرومند گردان)
به علاوه ورزشکاران باید با رعایت اخلاق ورفتارانسانی وتواضع شأن وشخصیت و ارزش ورزش را به نمایش بگذارند و نشان دهند که ورزش ارزش است هم چنانی که ورزش کاران باستانى کار همواره در خط اعتدال قرار داشته و دارندو فرهنگ حاکم بر این ورزش، فرهنگ علوى است.وکارشان را با نام خدا و یاد خدا، رعایت آداب ویژه باستانى و رعایت اخلاق اسلامى آغازوبه انجام می رسانند.
برخی آثار و فواید ورزش
۱- ورزش یکی از مفیدترین و سالم ترین سرگرمی هایی است که می تواند اوقات فراغت پیروجوان و نوجوان را پر کند.
۲- ورزش، کسالت زدا و نشاط زا است وانسان را برای انجام کارآماده و اخلاقش را بهبود می بخشد.
۳- ورزش، روحیه شجاعت، از خود گذشتگی، مبارزه با ظلم و ظالم و دفاع از مظلوم را در انسان تقویت نموده، اراده وی را قوی
می سازد.
۴- ورزش باعث سلامتی و توانمندی جسمانی و روحی وروانی می شود.
حسین آبادی
/