گزارش کیمیای وطن از تجارت قهوه قهوه، تلخ اما پر سود

دامون رشیدزاده

این روزها در هر کوچه و خیابانی فارغ بالا و پایین شهر و در بازارها و پاساژهای تجاری فروشگاه‌های قهوه فروشی مانند قارچ رشد کرده‌اند. البته قهوه علیرغم تاریخچه دیرینه‌اش در ایران بیشتر به عنوان کالایی لوکس نگریسته می‌شود در حالی که قیمت قهوه با چای که یکی از اقلام پر مصرف ایرانی‌هاست تفاوت قیمت آنچنانی ندارد.

قهوه دومین تجارت بزرگ جهان

شاید جالب باشد بدانید که قهوه بعد از نفت دومین تجارت بزرگ جهان است. در بعضی کشورهای آمریکای جنوبی حتی وزارت قهوه نیز وجود دارد. در کشور ما ۱۰۰ درصد قهوه‌ها وارداتی است البته این قهوه به صورت خام وارد می‌شود و پس از فراوری به دست مصرف کننده‌ها می‌رسد. فارغ از کیفیت قهوه وارداتی که نقشی اساسی در طعم نهایی محصول دارد فراوری دومین فاکتور مهم در کیفیت قهوه است. کیفیت و نوع فراوری رابطه مستقیمی با هم دارند و به نوعی مکمل هم هستند و نبود هر کدام کیفیت محصول نهایی را به شدت کاهش می‌دهد.

واقعیت قهوه در ایران

گفته می‌شود ایران بزرگترین تولید کننده قهوه خاورمیانه است و به ۱۱ کشور قهوه و محصولات جانبی آنرا صادر می‌کند البته این ادعای بزرگی است که بسیاری از کارشناسان آنرا غیر واقعی می‌دانند. زیرا ترکیه با داشتن برند قهوه ترک نه تنها مصرف کننده خیلی بزرگی است بلکه یکی از صادر کنندگان بزرگ قهوه به اروپاست و ایران در این زمینه بسیار از این کشور عقب است. در کنار این قهوه ایران با دستگاه‌های سنتی و قدیمی فرآوری می‌شود و همین موضوع باعث می‌شود کیفیت قهوه ایران اصلاً مرغوب نباشد. یکی دیگر از مشکلات اساسی قهوه ایران وجود حجم بالای قهوه‌های تاریخ مصرف گذشته در بازار است. متاسفانه به دلیل اینکه مصرف قهوه در ایران پایین است حجم زیادی از قهوه‌های وارداتی بدون مشتری می‌ماند و این قهوه از چرخه خارج نمی‌شود و اینقدر در بازار باقی می‌ماند تا به صورتی مصرف شود.

راه کارها

با توجه به ظرفیت‌های ایران و نسل جوانی که قهوه را بیشتر از چای می‌پسندند ایران این ظرفیت را دارد که با راه اندازی کارخانه‌های مدرن فرآوری قهوه نه تنها نیاز بازار داخلی را به بهترین شکل پاسخ دهد بلکه با صادرات این محصول پر مشتری سود خوبی را به دست آورد. پتانسیل ایران در این زمینه به گونه‌ای است که با اندکی سرمایه گذاری یا جذب سرمایه‌های خارجی می‌تواند با اقتدار قطب تولید قهوه خاورمیانه باشد. ورود بیشتر قهوه به خانه ایرانی‌ها نه تنها آنها را با این نوشیدنی قدیمی و پر خاصیت آشتی می‌دهد بلکه جلو واردات هزارها هزار تن چای بی کیفیت هندی را خواهد گرفت.

نکته

مهم‌ترین عامل جذب مردم به سمت قهوه کیفیت و طعم آن است اگر قهوه داخل ایران بتواند به کیفیت قهوه در استانداردهای جهانی نزدیک شود بدون شک رغبت مردم برای خرید این کالا نیز بیشتر خواهد شد. استانداردسازی در این بخش و کمک دولت در زمینه بهترین راه‌های فرآوری می‌تواند گره گشا باشد.