استان اصفهان فاقد آزمایشگاه اندازه‌گیری بارش اسیدی است
رئیس اداره پیش بینی هواشناسی استان اصفهان در گفتگو با کیمیای وطن:
استان اصفهان فاقد آزمایشگاه اندازه‌گیری بارش اسیدی است
اعظم حاجی رضازاده
عکس: آرشیو
برخی از مواد موجود در جو می‌توانند ماهیت ترکیبی قطرات موجود در ابر و باران را تعیین کنند، گاهی در اثر آلودگی هوا نوع دیگری از ترکیبات اسیدی به وجود می‌آید که در صورت بارش‌ها می‌تواند برای محیط‌زیست، سطح آب‌وخاک مضر باشد، در راستای بررسی وضعیت هوای اصفهان از نظر باران‌های اسیدی گفتکویی داشتیم با حسن خدابخش، رئیس اداره پیش بینی هواشناسی استان اصفهان که در ادامه می‌خوانید:
تعریف شما از باران اسیدی چیست؟
در باران مهم‌ترین شکل اسیدها شامل اسیدسولفوریک و اسید نیتریک است. معمولاً حالت اسیدی در قطرات باران و جو زمین با میزان PH سنجیده می‌شود. مقدار PH باران در حالت طبیعی ۶/۵ است. اما به بارشی با این مقدار PH باران اسیدی نمی‌گوییم. اگر از این عدد کمتر شود می گوییم باران حالت اسیدی پیداکرده است و اصطلاح باران اسیدی را به کار می‌بریم. هرچقدر میزان PH کمتر شود باران اسیدی قوی‌تر می‌شود.
چه عواملی باران اسیدی را به وجود می‌آورد؟
تشکیل باران اسیدی به‌طور عمده به علت ورود دی‌اکسید گوگرد یا SO2 و دی‌اکسید نیتروژن یا NO2 به داخل جو، حل شدن آن‌ها در آب باران، تولیداسیدسولفوریک و اسید نیتریک باشد. این شرایط برای مه هم وجود دارد. هرچه مقدار PH باران یا مه کمتر باشد قدرت اسیدی باران و مه بیشتر می‌شود. گاهی در جو، باران یا مه نداریم اما ذراتی که از جو که به سطح زمین می‌رسند حالت اسیدی دارند. به فرونشست چنین ذرات اسیدی نزول یا نشست خشک گفته می‌شود. در مقابل آن باران یا مه نشست مرطوب است. هر دو حالت نشست ذرات خشک و یا مرطوب (باران و مه) در حالت اسیدی می‌تواند به شرایط آب‌وخاک و محیط‌زیست ما آسیب وارد شود. این ذرات اسیدی هم در محل تشکیل خود به محیط آسیب می‌رسانند و هم می‌توانند در اثر حرکت هوا و باد صدها کیلومتر مسافت دورتر از محل تشکیل هم تأثیرگذار باشند.
چه فصلی از سال شاهد بارش باران اسیدی هستیم؟
درمرکزتحقیقات آلودگی فیروزکوه که تحت نظرسازمان هواشناسی کشور است، آزمایشگاه و بررسی‌های علمی جهت اندازه‌گیری بارش اسیدی انجام می‌شود. اما در استان اصفهان در مرکز ازون سنجی و شیمی جو چنین آزمایشگاهی نداریم. به نظر می‌رسد اواخر پاییز و زمستان که شرایط سکون هوا و اینورژن باعث تجمع آلاینده‌ها در سطح زمین می‌شود و یا در شرایطی که در معرض گردوخاک‌های ناشی از کشورهای غربی خود هستیم این خطر افزایش یابد.
بارش اسیدی چه خطراتی را در بردارد؟
بسته به نوع و غلظت بارش اسیدی این خطرات افزایش می‌یابد مخاطراتی برای محیط‌زیست در برداشته باشد. تأثیر آن مستقیم بر روی سلامتی انسان که می‌تواند بر روی دستگاه‌های مختلف بدن و ازجمله دستگاه‌های تنفسی و ریه اثر بگذارد. ممکن است اثرات سمی بر روی آب آشامیدنی داشته باشد. همچنین با آلوده کردن آب‌های سطحی می‌تواند موجب اختلال در شرایط ماهی‌ها یا مرگ موجودات آبزی و سرسلسله‌های زنجیره غذایی شود. اثر آن بر روی گیاهان موجب اختلال دررویش گیاهی و یا مرگ آنان شود بر روی خاک با آلودگی خاک و کاهش مواد قلیایی در سطح خاک و کاهش مواد غذایی شود. بر روی ساختمان‌ها، اماکن و سطوح تاریخی باعث خوردگی مواد و یا از بین رفتن مصالح ساختمانی گردد.
چه راهکارهایی برای کاهش احتمال رخداد بارش اسیدی دارید؟
محدود کردن منبع آلاینده‌ها، مدیریت مصرف انرژی و مواد سوختی همچنین استفاده کمتر و تصفیه سوخت‌های فسیلی از جمله: مواد نفتی و زغال‌سنگ، استفاده از فیلتر در کارخانه‌های صنعتی و وسایل نقلیه شهری، کنترل ایمنی موتور، وسایل نقلیه و برنامه‌ریزی در کاهش غبارهای ورودی به جو در کاهش آلودگی‌های اسیدی مؤثر است.
