هووی مجازی

پروانه شریفی

دسترسی به فضای مجازی، پدیده‌ای رو به گسترش است و هر روز تعداد بیشتری از افراد به جمع معتادان استفاده‌کننده از فضای مجازی می‌پیوندند. فضاهای مجازی در جایگاه خود هم فرصت وهم تهدید محسوب می‌شود در واقع استفاده صحیح و کنترل‌شده از این فضاها مثبت و مفید است اما زمانی نگران‌کننده است که استفاده زیاد از این منابع فرد را از زندگی عادی و روزمره دور کند.

در حال حاضر مشکلات اقتصادی، اعتیاد و عدم تفاهم همه از مسائلی هستند که باعث جدایی و فروپاشی روابط عاطفی افراد می‌شود که شاید ریشه اصلی آن را بتوان زندگی بی‌روح و خشک دانست که این روزها با گسترش فضای مجازی بیشتر نیز شده است.

زندگی تحت تأثیر تکنولوژی

در این روزگار که فضای مجازی بخش زیادی از زندگی ها را به خود مشغول ساخته هست، زندگی همسران نیز تحت تاثیر این تکنولوژی قرار دارد.

فضاهای مجازی، به واسطه تنوع و جذابیتی که دارند، به دلیل عدم فرهنگ سازی مناسب، آموزشی و بهره گیری صحیح می‌‌توانند به کارکرد روابط زناشویی در خانواده آسیب جدی و مخربی وارد کند. به ظاهر افراد زندگی مشترک را حفظ می‌کنند و زیر یک سقف زندگی می‌کنند اما در واقع ممکن است ساعت‌ها با یکدیگر ارتباط کلامی نداشته و با گوشی، تبلت‌های خود مشغول بازی و ارتباط با دوستان مجازی خود باشند.

ارتباط‌های پوچ و نادرست

حجت الاسلام جعفری کارشناس امور تربیتی در این رابطه می گوید: یکی از مشکلات جامعه ما جایگزین  کردن شبکه‌های مجازی به جای ارتباط و تعامل بین زوج‌ها است که زن و مرد ناخواسته درگیر ارتباط‌های پوچ و نادرست می‌شوند.

وی ادامه داد: تنها راه مقابله با آن این است که زن و شوهر ارتباط خود را مدیریت کرده و با انجام تفریحات سالم و مشترک روابط بین اعضای خانواده را مستحکم و به جای این که محبت واقعی را در فضاهای مجازی پیدا کنند، با در کنارهم بودن، انجام کارها و تفریحات مشترک، بزرگ کردن حسنات و نادیده گرفتن ایرادها، ارتباطات عاطفی بین اعضای خانواده را مستحکم‌ کنند.

هووی جدید عشقی

مهناز کریمی کارشناس ارشد روانشناسی و مشاور خانواده با اشاره به تأثیر منفی این شبکه ها بر زندگی زناشویی گفت: شبکه‌ های اجتماعی مجازی، ظاهراً برای ارتباط ساخته شده‌ اند اما نوع کاربرد ما گاهی از آنها وسایل ضدارتباطی ‌می‌ سازد. گاهی در همین شبکه‌ های مجازی، روابطی شکل ‌می‌ گیرد که به فروپاشی یک خانواده منجر ‌می‌ شود، گاهی یک آقا یا خانم متأهل در همین فضا دچار اشتباه ویران‌ گری ‌می‌ شود که جبران آن بسیار دشوار است و گاهی هم یک هووی جدید عشقی یعنی همان موبایل باعث طلاق عاطفی بین زوجین می شود.

این مشاور خانواده ادامه داد: عامل مهمی که زوجین متأهل را به سمت برقراری ارتباط نامناسب در این شبکه‌ ها سوق ‌می‌ دهد، نگذاشتن وقت کافی برای یکدیگر است.

دوری عاطفی و قلبی

کریمی افزود: ما به اندازه کافی وقت شنیدن صحبت‌ ها و درد دل‌ های دیگران را داریم، اما شنیدن صحبت‌ های همسرمان برای ما به نوعی تلف کردن وقت و کسالت‌ آور است، چنین ‌می‌ شود که به مرور زمان ما با یک دوری عاطفی و قلبی روبرو ‌می‌ شویم. زوجینی که فقط به شکل فیزیکی در کنار یکدیگر هستند، اما در قلب‌ هایشان نقطه اشتراکی با یکدیگر ندارند، ورودشان به این شبکه ها و برقراری یک ارتباط ناصحیح با جنس مخالف، یک نوع واکنش دفاعی به رابطه زوجیتشان با یکدیگر محسوب ‌می‌ شود.

وی با بیان این که از جمله علت حضور مراجعین به کلینیک‌‌های مشاوره، نارضایتی و احساس تنهایی یکی از زوجین از دیگری است، خاطر نشان کرد: به گفته آن ها این احساس به این علت است که فرد مدت زمان زیادی کمترین رابطه را با همسر خود برقرار می‌‌کند تا آنجا که احساس می‌کند همسرش اعتیاد به شبکه‌های مجازی دارد و دقت زیادی به او ندارد.

کارشناس ارشد روانشناسی تصریح کرد: برای بهبود روابط زوجین و جلوگیری از آسیب‌‌های فضاهای مجازی در روابط زناشویی بهتر است نحوه بهره گیری از این شبکه‌ها را در خانواده هدفمند و قانون مدار کنیم.

فرهنگ ‌سازی صحیح
افراد زمان‌‌هایی که برای بهره گیری از فضای مجازی می‌‌گذارند گاها بیش از زمان‌‌هایی هست که در کنار خانواده هستند. هرچند که فرد به صورت فیزیکی در خانواده حضور دارد ولی در همان زمان در شبکه‌های مجازی سیر می کند.

 واقعیت این است که تعریف مناسب و فرهنگ سازی صحیحی در اساس بهره گیری از شبکه‌های مجازی در زمان حضور در کنار خانواده وجود ندارد وبرای بهره گیری از فضای مجازی زمان به خصوصی تعریف نشده است.

 برنامه‌ریزی برای فضاهای مجازی

مهم ترین توصیه کارشناسان و مشاوران در رابطه با این مسئله این است که برای زمان‌‌ های استفاده از فضاهای مجازی برنامه‌ریزی و ساعت‌‌های خاصی را تعیین کنید و به اطلاع همسرتان برسانید. همچنین برای ایجاد صمیمیت با تفاهم با یکدیگر زمان‌‌ هایی را برای استفاده از شبکه‌های مجازی مشخص کنید.

 در زمان بهره گیری از شبکه‌های مجازی دور از هم یا مقابل هم نباشید بهتر هست در کنار یکدیگر باشید نگذارید همسرتان احساس کند که شما مخفی‌کاری می‌‌کنید یا با فردی در رابطه هستید که نمی خواهید وی متوجه شود. رمز یا قفلی بر تلفن همراهتان نگذارید یا این که اگر مجبور به رمز گذاشتن هستید رمز را به همسرتان بگویید.

حجت الاسلام جعفری در این زمینه به خبرنگار ما گفت: کاری کنید که همسرتان مطمئن شود به او اعتماد دارید و موجب حساسیت و ایجاد شک در همسر خود نشویید. زمان‌‌هایی را برای اختصاص دادن به همسرتان مشخصی کنید و در آن زمان هیچ کار دیگری انجام ندهید و سعی به گفتگو و شنیدن حرف‌‌های همسرتان داشته باشید همسر شما صرفا نیاز به حضور فیزیکی شما در کنار خود ندارد. احتیاج به محبت و دقت شما دارد.

وی افزود: همسرتان باید در کنار شما آرامش کند، به همسرتان وفادار و متعهد باشید، بگذارید در کنار شما احساس خوشبختی کند و احساس رضایت از نحوه و طرز برخورد و دقت شما داشته باشد.

موضوعی تکراری ولی مهم

شبکه‌‌های مجازی فرصتی برای بالا بردن سطح یادگیری و معلومات شما و دسترسی آسان جهت تعاملات صحیح اجتماعی هست نه این که بانی بروز اختلافات و مشکلات خانوادگی باشد و بخواهد تاثیر مخربی بر روابط زناشویی افراد بگذارد.

شاید این موضوعات تکراری به نظر برسد ولی شاید این تکرارها زنگ خطری برای ارگان‌ها و مسئولان ذی‌ربط باشد تا نحوه استفاده درست و فرهنگ صحیح به‌کارگیری این شبکه‌های اینترنتی و مجازی را به خانواده‌ها بخصوص جوانان آموزش دهند تا از اثرات سوء آن بر بنیان خانواده کاسته شود.