غذاهایی برای مراقبت از جنین(۱)
افسانه راجی زاده، کارشناسی ارشد علوم تغذیه
سقط به مفهوم خاتمه یافتن خود به خودی یا القایی حاملگی قبل از رسیدن جنین به قابلیت حیات تعریف میشود. طبق آمار بهدستآمده بیشترین درصد سقطهای خود به خودی در سهماهه اول بارداری اتفاق میافتند که عوامل زیادی در بروز این امر دخیل میباشند.
بهطورکلی میتوان دلایل ایجاد این نوع سقط را به سه دسته: جنینی (ناشی از نواقص کروموزومی و ژنتیکی)، عوامل پدری (ناشی از اختلالات کروموزومی اسپرم) و عوامل مادری (که شامل طیف وسیعی از عوامل مثل تغذیه، عوامل اجتماعی رفتاری مثل مواد مخدر، عوامل شغلی و تماس با سموم محیطی، عوامل ایمنولوژیک، نقایص رحمی) تقسیمبندی کرد.
از بین عوامل ذکرشده تغذیه اهمیت زیادی دارد بهطوریکه درگذشته تغذیه مناسب عامل مهمی برای پیشگیری از سقط و حفظ جنین به شمار میرفت درواقع از خوراکیها بهعنوان دارو جهت پیشگیری از سقط استفاده میشد.
گیاهان دارویی یا دارو؟
یکی از دلایل گرایش مردم به مصرف گیاهان دارویی به دلیل بیضرر دانستن آنهاست ازاینرو بسیاری از زنان باردار به دلیل اینکه نباید برخی از داروهای شیمیایی را مصرف کنند، برای درمان بیماریها به گیاهان دارویی روی میآورند اما نکته مهم اینکه به گیاهان دارویی نیز باید بادید دارو نگریسته شود و توجه داشت که مصرف نابجای آنها نیز میتواند اثرات نامطلوبی بر بدن داشته باشند بخصوص اینکه با توجه به وسعت گونههای گیاهی هنوز در خصوص بسیاری از آنها اطلاعات کافی در دسترس نیست لذا مصرف گیاهان دارویی در بارداری باید بااحتیاط و تحت نظر پزشک صورت گیرد.
خانمهای باردار مواظب گیاهان دارویی باشید
اگرچه در بین عامه خوراکیهای زیادی بهعنوان سقطآور مطرح میباشد اما مطالعات انجامشده در این زمینه با توجه به گونههای متنوع گیاهان دارویی هنوز کامل نیست لذا در اینجا فقط به ذکر چند نمونه از گیاهانی پرداختهشده است که در مطالعات مختلف موردبررسی قرارگرفتهاند.
قهوه
قهوه یکی از نوشیدنیهای محبوب در تمام دنیا است که علاوه بر طعم مطلوب، حاوی موادی از قبیل کافئین، پلی فنول ها و… میباشد. کافئین میتواند از جفت عبور کرده و روی رشد سلولی و نمو جنین اثرگذار باشد و بعلاوه ساختار قهوه به دلیل اینکه مشابه بازهای آمین دار از قبیل گوانین و آدنین میباشد، ممکن است بر تقسیم میتوز و ایجاد ناهنجاریهای کروموزومی نیز اثرگذار باشد.