استرس را مدیریت کنید

پروانه شریفی

استرس از عوامل فیزیکی، کاری و مشکلات فردی ایجاد می‌شود و مربوط به عکس‌العمل‌هایی می‌شود که تعادل درونی انسان را برهم می‌زند، به همین دلیل، داشتن آگاهی و اطلاعات نسبت به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی، با گسترش و تغییر شکل زندگی امروزی و پیچیده‌تر شدن مشکلات و گرفتاری‌های مردم، استرس تأثیر خود را بیش از هر زمان و مکانی در محیط خانواده به نمایش می‌گذارد.

محمد توکلی روان‌شناس بالینی در گفتگو با خبرنگار ما به بررسی تأثیرات مثبت و منفی استرس بر زندگی روزمره پرداخت و گفت: وقتی دچار استرس می‌شویم، سلامت جسمی و روانی ما به خطر می‌افتد، بسیاری از بیماری‌های مختلف که انسان‌ها با آن دست به گریبان می‌شوند، ریشه‌های بیرونی و استرسی دارد.

توکلی با بیان این که باید بتوانیم استرس را به نحواحسنت مدیریت کنیم، ادامه داد: هدف از مدیریت استرس این نیست که ما به دنبال آن باشیم که به هیچ عنوان استرسی نداشته باشیم، بلکه هدف این است که استرس را در حد مطلوب و بهینه پرورش دهیم.

وی افزود: استرس می‌تواند تأثیرات مثبت هم داشته باشد، حداقلی از استرس برای آن که ما مراقبت‌ها و احتیاط‌های لازم و عملکرد موفقی داشته باشیم، لازم است.

استرس و عصبانیت

این روان شناس بالینی با اشاره به اینکه امکان ندارد، انسان بتواند در همه زمان‌ها کارهایش را در حد عالی و بدون نقص انجام دهد، تصریح کرد: داشتن این انتظار باعث به وجود آمدن استرس می‌شود، همچنین بسیاری از مردم، هنگام داشتن استرس گرایش به عصبانی شدن دارند ولی فراموش نکنید مدیریت خشم برای کنترل استرس ضروری است، خشمگین بودن، عوارض مختلفی بر جسم و روح ما خواهد گذاشت که شاید سال‌ها با aما باشد و نیاز به درمان پیدا کند.

به گزارش کیمیای وطن، رابطه میان استرس و بیماری، موضوع جدیدی نیست. انسان به عنوان یک واحد زیستی، روانی و اجتماعی، تحت تأثیر استرس، تعادل خود را از دست می‌دهد. طبق بررسی‌ها ۵۰ تا ۷۰ درصد بیماری‌ها با استرس در ارتباط هستند. استرس باعث اختلال در عملکرد دستگاه عصبی مرکزی، دستگاه عصبی خودکار، سیستم ایمنی و … می‌شود. در مقابله با استرس، دستگاه عصبی خودکار، مقدار زیادی هورمون استرس زا آزاد می‌کند که سبب بروز تغییرات فیزیولوژیک در بدن می‌شود. به دنبال آن، دستگاه ایمنی بدن دچار بد عملکردی می‌شود و شخص نسبت به ابتلا به بیماری‌ها آسیب پذیر می‌شود. می‌توان به بیماری‌های قلبی-عروقی، فشارخون، سردردها (میگرن)، بیماری‌های پوستی از جمله حساسیت‌ها، آکنه، خارش، بیماری‌های گوارشی مانند التهاب و زخم‌های معده، کولیت عصبی، تهوع، بی اشتهایی، پُرخوری، بیماری‌های منجر به ضعف سیستم ایمنی و موارد بسیار دیگر اشاره کرد.

استرس و بیماری‌های گوارشی

محسن حیدری متخصص طب سنتی در خصوص بیماری‌های شایع گوارشی اظهار کرد: بسیاری از متخصصان طب سنتی و مدرن، اختلالات گوارشی را مادر بیماری‌ها می‌دانند و حساسیت‌های زیادی را بر روی این بیماری‌ها دارند.

وی استرس را یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز اختلالات دستگاه گوارشی دانست و گفت: این مشکل بیشتر در افراد گرم مزاج دیده می‌شود، بنابراین کنترل عصبانیت و نداشتن استرس به کاهش این اختلال کمک بسیاری می‌کند.

این متخصص طب سنتی افزود: برای مقابله سودمند با استرس و عوامل استرس زا، باید از دوران کودکی شروع کنیم. سبک زندگی مناسب، نحوه صحیح فرزندپروری، ایجاد محیط امن و آرام و تقویت اعتماد به نفس در کودکان، قدرت انطباق آن‌ها را با شرایط استرس زا افزایش می‌دهد.

استرس و تغذیه

 دکتر زهرا عسگری متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفتگو با خبرنگار ما، گفت: به طور معمول غدد درون ریز و سیستم عصبی بدن تحت تأثیر استرس و اثرات حاصل از آن قرار می‌گیرند، تغییراتی که می‌تواند فرایندهای تغذیه‌ای را عوض کند و افزایش نیاز عضلات به موادغذایی را به همراه داشته باشد.

وی ادامه داد: بدن با توجه به وضعیت تغذیه‌ای فرد به استرس پاسخ می‌دهد و استرس، خود می‌تواند  باعث کمبودهای تغذیه ایی شود و  یا اینکه کمبودهای تغذیه ایی را بیشتر می‌کند.

دکتر عسگری افزود: هورمون‌هایی که در پاسخ به استرس ترشح می‌شوند، سازوکارهای متابولیکی بدن را تغییر می‌دهند و سبب افزایش نیازهای تغذیه‌ای بدن مانند پروتئین، چربی، کربوهیدرات، مواد معدنی و ویتامین‌ها می‌شوند. این رابطه متقابل می‌باشد زیرا تغدیه نامتناسب و یا سوء تغذیه خود می‌تواند علامت‌های استرس را بیشتر کند و فرد به نسبت دیگر افراد توانایی کنترل استرس را نخواهد داشت.

وی تصریح کرد: پرخوری، بی اشتهایی عصبی و پرخوری همراه با استفراغ همگی می‌توانند از نتایج استرس‌های روانی و هیجانی باشند، همچنین عادت‌های خاص غذایی می‌تواند سبب ایجاد و یا افزایش استرس در زندگی فرد شود که افرادباید یاد بگیرند به خوبی آن را مدیریت کنند.