نمک زیادی و مرگ تدریجی
پروانه شریفی
مطلب کمی تکراری است؛ اما خطر جدی است به همین دلیل لازم است تاکید بیشتری در خصوص آن شود. هشدارهای پی در پی وزارت بهداشت مبنی بر اینکه روند ابتلا به بیماریهای غیرواگیر در کشور به سرعت در حال افزایش است، این واقعیت را آشکار میسازد که مردم، به سبک زندگی و تغذیه خود اهمیت زیادی نمیدهند و نمیخواهند باور کنند که منشأ بیماریهای غیرواگیر، سبک زندگی و تغذیهای است که ما پیروی میکنیم. در حالی که میتوان با حذف برخی رفتارها و خوراکیها، سلامت خود را تضمین کرد.
مصرف نمک در ایران، دو تا سه برابر میانگین جهانی است
مصرف نمک در ایران، دو تا سه برابر میانگین جهانی است، اما نمیخواهیم قبول کنیم که مصرف غذاها و خوراکیهای پرنمک، از مهمترین عوامل ابتلا به بیماریهای غیرواگیر است. زیرا، منشأ اغلب بیماریهای غیرواگیر که شایعترین آنها، بیماریهای قلبی عروقی، سرطانها، دیابت و…، هستند، عامل فشارخون بالاست و نمک به عنوان این عامل تلقی میشود. در حالی که میتوان با مصرف کم و اندازه نمک، سلامت خود را تضمین و از هدر رفت هزینههای بی مورد در حوزه سلامت کشور، جلوگیری کرد.
مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشارخون میشود
حتماً میدانید که مصرف زیاد نمک باعث افزایش فشارخون میشود؛ اما خطرات آن بیش از این حرف است طوری که محققان را به چالشهای جدی کشیده است. باید بدانید که بیماریهای قلبی عروقی ناشی از مصرف زیاد نمک سالانه جان بیش از یک و نیم میلیون نفر را در سرتاسر جهان میگیرد.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، حد استاندارد میزان مصرف نمک روزانه ۵ گرم است. این در حالی است که طبق برآوردهای صورت گرفته، مردم کشور ما دو تا سه برابر بیشتر از حد استاندارد نمک مصرف میکنند. مصرف نمک نه تنها در کشور ما بلکه در سراسر دنیا بیش از میزان استاندارد جهانی است؛ به گونهای که نتایج یک مطالعه نشان میدهد ۲/۹۹ درصد مردم دنیا بیش از حد مجاز نمک مصرف میکنند.
عوارض ناشی از مصرف زیاد نمک
مصرف زیاد نمک و غذاهای شور سبب بروز اختلال در کارکرد کلیهها و در صورت استمرار به از دست دادن کلیهها، ابتلا به فشارخون بالا، بروز بیماریهای قلبی و عروقی و در مواردی سبب بروز تورم در تمام و یا قسمتهایی از بدن به ویژه در افراد دارای سابقه این بیماریها در خانواده میشود.
پیشگیری از افزایش فشارخون و بیماریهای قلبی
برای پیشگیری از افزایش فشارخون و بیماریهای قلبی، باید میزان نمکی را که هنگام پخت به غذا اضافه میشود، کاهش داد و برای اجتناب از مصرف بیرویه نمک، از قرار دادن نمکدان بر سر سفره خودداری شود. غذاهای کنسرو شده و بسیاری از موادغذایی بستهبندی شده و آماده نیز دارای مقادیر زیادی نمک است، به همین دلیل بهتر است مصرف این موادغذایی را محدود کرد و برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک هنگام تهیه غذاها به جای نمک از سبزیهای تازه و معطر، لیموترش، آب نارنج، آویشن و شوید استفاده کرد.
حذف کامل نمک؟
نمک یکی از املاح مورد نیاز برای سوخت و ساز مواد در بدن، انتقال پیامهای عصبی و کارکرد صحیح عضلات است. حذف کامل نمک و یا مصرف کمتر از میزان نیاز روزانه بدن به این ماده غذایی، سبب بروز اختلال در انتقال پیامهای عصبی از اندامهای مختلف بدن به مغز، کاهش سوخت و ساز موادغذایی و در نتیجه کاهش انرژی و تجمع چربیها در بخشهایی از بدن میشود. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک، پنج گرم است. به طورکلی ثابت کردن ضربان غیرعادی قلب و کمک به تنظیم فشارخون، خارج کردن اسیدیته زیاد بدن، حفظ تعادل مقدار قندخون، فراهم کردن انرژی لازم برای بدن، کمک به عملکرد صحیح سلولهای عصبی، جذب مواد مغذی، صاف و نرم کردن حنجره و جلوگیری از چسبناک شدن مخاط، جلوگیری از گرفتگی عضلانی، جلوگیری از ریزش بزاق هنگام خواب، ساخت استخوانها و تنظیم خواب از مهمترین فواید مصرف نمک البته به میزان کافی برای بدن است.
عادت بدی که باید ترک شود
اضافه کردن نمک به غذا جزو عادتهای بد غذایی است، مصرف نمک زیاد بدون شک باعث افزایش مرگومیر افراد خواهد شد. بهترین راه این است که مصرف مواد غذایی صنعتی را که سرشار از نمک هستند کاهش داده شود و به جای آن مصرف میوههای تازه و سبزیجات بیشتر شود. توصیه میکنیم ورزش را فراموش نکنید و همیشه تناسب اندام خود را حفظ کنید. از نوشیدن آب کافی غافل نشوید و نمکدان را روی غذایتان خالی نکنید.