تنها منبع الهام هنری‌ام خود زندگی بوده است
آیدا پناهنده کارگردان سینما در گفت و گو با کیمیای وطن:
تنها منبع الهام هنری‌ام خود زندگی بوده است
زهرا نصیری
آیدا پناهنده کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس متولد ۱۳۵۸ در تهران است. او پس از آن که در رشته فیلم‌برداری تحصیلات کارشناسی را به پایان رساند، موفق شد در رشته سینما از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران مدرک کارشناسی‌ارشد خود را دریافت کند و پس از پایان تحصیلات خود در رشته‌های کارگردانی، نویسندگی و تهیه کنندگی چندین فیلم کوتاه داستانی، مستند، ویدیویی و تله فیلم بسازد. فیلم «ناهید» اولین ساخته بلند سینمایی پناهنده به شمار می‌رود که از محصولات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی بود. در سال ۹۴ در بخش نوعی نگاه شصت و هشتمین جشنواره فیلم “کن” فیلم «ناهید» به نمایش درآمد و برنده جایزه آینده درخشان شد. آیدا پناهنده، به عنوان یک زن توانسته است هم در بخش نویسندگی و هم کارگردانی موفق عمل کند و اکنون نیز قصد دارد که فیلم بعدی خود را نیز با محوریت زنان بسازد. پناهنده می‌گوید: فیلمنامه ای که هم اکنون در حال کار کردن روی آن هستم درباره عشق است، دو زن از دو نسل متفاوت که یکی باید به نفع دیگری کنار برود، این فیلم بیشتر روانکاوانه است تا یک فیلم اجتماعی. به سراغ این کارگردان جوان کشورمان رفتیم تا با ایشان درباره اینکه چگونه جوانان می‌توانند فیلمساز شوند به گفتگو بنشینیم. این کارگردان درگفتگو با خبرنگار کیمیای وطن، فیلم ساز بودن را سخت عنوان کرد و البته این کار را برای خانم‌ها سخت تردانست و بیان داشت: بعضی‌ها هنوز فکر می‌کنند زن‌ها در بهترین حالت فقط می‌توانند منشی صحنه خوبی باشند. البته باید پذیرفت قدری هم خود زن‌ها کم گذاشته‌اند که نتوانسته‌اند جایگاه خود را تثبیت کنند.
الهام از زندگی درفیلمسازی
پناهنده، معتقد است منابع الهام بسیاری وجود دارند که فیلمساز می‌تواند درساخت فیلم ازآن استفاده کند مثلاً بعضی از فیلمساز ها از زندگی خودشان الهام می‌گیرند و اتفاقات و تجارب شخصی زندگی خودشان را می‌سازند زیرا، زندگی دائماً جریان دارد و هروز اتفاقات جدیدی درآن رخ می‌دهد. وی با اشاره به اینکه اجتماع نیز منبع خوبی برای الهام است گفت: یک جامعه هر روز پر از اتفاقات تازه و سوژه‌های نو است. فقط باید قدری هنرمندانه به اطراف نگاه کنید و حساس باشید. البته در این میان عنصر خیال نیز منبع بزرگی است. گاهی باید ذهنتان را به پرواز در آورید و و با تقویت خیال خود به منابعی برسید که هرکز در روی زمین پیدا نمی‌شود.
موفقیت ساده نیست
این فیلم سازجوان، با شاره به رقابت‌های جهانی سینما گفت: البته دردنیای سینمای جهان رقابت بسیار عجیبی حاکم است و موفقیت درجهان اصلاً ساده نیست. اگرخودتان را دوست داشته باشید و به خود احترام بگذارید قطعاً فیلم‌های شما برای مردم دوست داشتنی و قابل احترام خواهد بود. وی درباره دیدگاهش درباره صنعت فیلمسازی در ایران نیز گفت: در میان کشورهای خاورمیانه ایران تنها کشوری است که سینمای خود را در سطح جهانی صادر می‌کند و سینماگرانی چون کیارستمی، فرهادی، بنی اعتماد و بسیاری دیگر نقش مهمی در بسط و گسترش فرهنگ ما داشته‌اند. ما نمی‌توانیم به راحتی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها فیلم بسازیم چرا که بودجه یکسانی با آن‌ها نداریم. دست‌های ما بسته است و نمی‌توانیم رویاهایمان را به عمل برسانیم. وی در ادامه تصریح کرد: در تمام کارهایم تنها منبع الهام هنری‌ام خود زندگی بوده است، البته چیز دیگری نیز وجود دارد که بدون آن زندگی‌ام بی معنا خواهد بود ادبیات است. تاکنون فیلم‌هایی از «تارکوفسکی»، «برگمن»، «کیارستمی»، «آیاری»، «اوزو»، «کوروساوا»، «بیلی وایلدر»، «جین کمپیون»، «کوبریک» و «کاپولا» را تماشا کرده‌ام که توانسته تاثیرات بسیاری درساخته هایم داشته باشد.
