دکتر حسن بشیرنژاد استاد زبان شناسی درگفت وگو با کیمیای وطن:
دکتر حسن بشیرنژاد استاد زبان شناسی درگفت وگو با کیمیای وطن:
زهرا نصیری
ایران کشوری است پهناور و دارای اقلیم بسیار مناسب و سابقه تمدن و فرهنگ چند هزارساله که از گذشته‌های دور تاکنون، با همزیستی در کنار تنوع قومی، نژادی، دینی و در عین پهناوری و گستردگی خاک ایران، موجب توزیع نسبی جمعیت و شکل‌گیری گویش‌ها و لهجه‌های مختلف در جای‌جای ایران شده است، گویش‌هایی که در عین شباهت‌های بسیار با هم، دارای اختلاف‌های فاحشی با یکدیگرند و در مواردی نیز پدید آمدن لهجه‌های ویژه و اصطلاحات و واژگان اختصاصی در پاره‌ای از این گویش‌ها دیده شده است. کارشناسان معتقدند، از میان رفتن یک گویش محلی و یا زبان قومی، به تنهایی رنج آور و تأسف برانگیز است، اما دردناک‌تر، آن است که از میان رفتن یک زبان یا یک گویش، مساوی است با از میان رفتن تاریخ و فرهنگ شفاهی یک قوم و یک ملت و از میان رفتن داستان‌ها، ضرب‌المثل‌ها و خاطرات آنان، و از این رو توجه به حفظ و احیاء زبان‌ها و گویش‌های محلی، بسیار ضروری و ارزشمند است.
مردم درک درست از زبان داشته باشند
دکتر حسن بشیرنژاد دکترای زبان شناسی که مدت بیست سال است درآموزشگاه های وابسته به آموزش و پرورش و مؤسسات آموزش عالی کشور در دوره‌های کارشناسی و تحصیلات تکمیلی مشغول به تدریس است درگفتگو با خبرنگارکیمیای وطن، تقاضا دارد که رسانه‌های گروهی، نویسندگان و محققان درکنار پرداختن به ساختار زبان و پیشینه آن درجهت تقویت جایگاه اجتماعی زبان و کمک به ادامه حیات آن نیز توجه نشان دهند گفت: تمامی تلاش‌ها باید درجهت دادن اطلاعات و آگاهی‌های درست به مردم باشد زیرا زمانی شاهد رشد و شکوفایی زبان و رواج آن در هر منطقه خواهیم بود که مردم آن، درک و شناخت درستی از نقش‌ها و کارکردهای زبان داشته باشند، و هر برنامه‌ای در این جهت که جنبه تحمیلی داشته باشد، موفقیتی نخواهد داشت. بشیرنژاد ادامه داد: به هر وسیله ممکن بایداین مفهوم را برای مردم روشن ساخت که نقش اولیه زبان، برقراری ارتباط میان گویشوران است و هر زبانی، از جمله کردی، آذری، لری، مازندرانی و گیلکی صرف نظر از موقعیت و پایگاه اجتماعی‌شان، به خوبی از عهده اینکار بر می‌آیند.
زبان‌های محلی مایه شرمساری نیست
وی تاکید کرد: گویشوران باید به این درجه از درک و شناخت نائل شوند که استفاده از یک زبان محلی، مایه خجالت و شرمندگی و نشانه عقب ماندگی نیست، هر چند که آشنایی یا تسلط به فارسی به عنوان زبان ملی به هر حال یک امتیاز محسوب می‌شود، اما حفظ و حراست از زبان آباء و اجدادی به عنوان میراث گذشتگان این سرزمین، ارزشمند است و به معنی حفظ هویت قومی است. وی افزود: زبان هر ملت با فرهنگ، آداب و رسوم و باورها و ارزش‌های گذشته و امروز اوپیوند خورده است و به گفته‌ای زبان هر ملت، شجره نامه آن ملت است. این استاد دانشگاه می‌گوید: یکی ازعوامل تأثیرگذار و تهدیدکننده زبان‌ها و گویش‌های قومی و روستایی؛ مهاجرت‌های مهار گسیخته از روستاها و شهرهای کوچک به کلان شهرها است که باید برای ارتقای پایگاه اجتماعی زبان‌های محلی ارتقای پیکره‌های زبانی را درنظرگرفت. زمانی یک زبان می‌تواند از عهده ایفای نقش‌های متعدد برآید که به لحاظ ساختاری و واژگانی از ظرفیت و توانایی لازم برخوردار باشد.
