شاخص‌های خانواده مسلمان
صدیقه ایروانی
امروز ۲۵ ذی الحجه روز نزول آیه مبارکه هل آتی است که در تقویم به نام روز خانواده و تکریم بازنشستگان نامگذاری شده است این روز از آن رو به ” روز خانواده ” موسوم شده است که بهترین تجلی از خانواده اسلامی را به نمایش می‌گذارد. خانواده‌ای که در آن بندگی حضرت حق و ایثار در راه خدا نصب العین همه افراد است، رمز و راز بقای خانواده در “مودت و رحمت” است و بر تفاهم، احترام متقابل، شخصیت بخشیدن به همسر و فرزندان، مشارکت، تعاون، همدلی و تسکین و آرامش بخشی تاکید می‌ورزد و خانواده سالم و متعادل را خانواده‌ای می‌داند که در آن حریم حرمت افراد پاس داشته می‌شود و نیازهای عاطفی، روانی زیستی و حیاتی به خوبی و به درستی پاسخ داده می‌شود.
در این روز مرور شاخص‌ها و معیارهای خانواده از منظر اسلام به ما کمک می‌کند با یک بازنگری شرایط را بررسی و فاصله‌های ایجاد شده را بشناسیم و به جایگاه خویش باز گردیم. برگشت به معیارهای خانواده مسلمان جامعه را در مقابل تهاجم دشمن در گسستن استحکام خانواده و شکستن حریم‌های ارزشی آن بیمه می‌کند.
تردیدی نیست که خانواده اصلی‌ترین پایگاه رشد و شکوفایی شخصیت و پرورش مهارت‌های اجتماعی کودکان و نوجوانان است که اساسی‌ترین سهم را در سلامت و اعتلای جوامع بشری بر عهده دارد. زن و مرد با ازدواج خود قابلیت‌های اجتماعی را پایه گذاری میکنندو ستون اصلی و حیاتی‌ترین نهاد اجتماعی یعنی خانواده را تشکیل می‌دهند.
خانواده مسلمان خانواده‌ای است که پایبند مقررات شریعت الهی واخلاق وآداب اسلامی و سنت رسولخدا (ص) و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام باشد وبرای بدست آوردن خیر ومنافع این دنیا ودنیای پس از مرگ تلاش نماید.
بهترین شکل خانواده مسلمان این است که هیچ عاملی جزمرگ نتواند نظام آن را در هم کوبد. کوشش مصلحان جامعه مخصوصاً پیامبران و امامان این بوده که نظام خانواده یک نظام مستحکم وپایدار باشد وهیچ عاملی نتواند این کانون سعادت را متلاشی گرداند.
خانواده مسلمان شاخص‌هایی دارد که در ذیل به پاره‌ای از آنها اشاره می‌شود.
۱) افراد آن خانواده، خدا ورسول خدا را می‌شناسند وبا کمال وجود آنها را دوست دارند، طبیعی است شخصی که شخص دیگری را دوست بدارد در هر حالی ازدستورات او تبعیت می‌کند و وی را الگوی خود می‌شناسد. ۲) تمام تلاششان بر این است که همه اعضا اهل نماز و عبادت باشند؛ چرا که آنها خدا ورسولش را به خوبی شناخته‌اند وبه فرمانی که خدا در باره نماز داده است واقفند آنجا که می‌فرماید: أقیِمُوا الصَّلاهَ إنَّ الصَّلاه کَانَت عَلَی المُؤمنینَ کِتَاباً مَوقُوتاً. ترجمه: نماز را برپای دارید بی گمان نماز برمؤمنان فرض و دارای اوقات معلوم ومعینی است. نساء.۱۰۳
۳) چنین خانواده‌ای دارای برنامه، قوانین ومقررات خاصی است وبخاطراینکه اسرار وعیوبشان مستوربماند اجازه نمی‌دهند هیچ فردی بدون اطلاع واجازه آنها وارد منزلشان شود واین ادب را از قرآن گرفته‌اند آنجا که می‌فرماید: یَایُّهَا الَّذین آمَنُوا لا تَدخُلُوا بُیُوتَاً غَیرَ بُیُوتِکُم حَتَّی تَستَأنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَی…ترجمه: ای کسانی که ایمان آورده‌اید به خانه‌ای جز خانه‌های خودتان داخل نشوید مگر آنکه اجازه بگیرید وبرساکنان آن خانه سلام. نور. ۲۸/۲۷
۴) در این خانواده زن ومرد بخاطر مودت ورحمت وتعلق خاطری که نسبت به هم دارند نمی گذارندبا بهانه‌های مختلف کانون گرم خانواده دچار تزلزل شود.
۵) قرآن می‌فرماید: (“هنّ لباس لکم و انتم لباس لهن” آنان «زنان» لباس شما هستند و شما «مردان» لباس آنانید. بقره- آیه ۱۸۷) این یک شاخص مهم است زن و مرد که محور و ستون خیمه خانواده هستند لباس یکدیگرند.
۶) همسران در خانواده‌ی موفق مانند دو بال یک پرنده مکمل هم هستند.
رشد و ترقی یک جانبه در این خانواده مد نظر نبوده و از هر فرصتی برای رشد همدیگر و بهره وری از زندگی مشترک استفاده می‌کنند. ۷) در این خانواده‌ها بینش تکاپویی حکم فرماست.
یعنی بینشی که فرد را بر می‌انگیزد تا روابط زندگی را پدیده‌ای بسته و جبری و گریزناپذیر نپندارد. اعضای خانواده همدیگر را ارزشمند می‌دانند و به کرامت انسانی همدیگر احترام می‌گذارند. عرصه‌ی زندگی را به نوآوری می‌گشایند و در راه رسیدن به کمالات کمک و یاور همدیگر هستند. ۸) مثبت گرا هستند.
آنها زیبایی‌های همدیگر را می‌بینند و آن را مرتباً بازگو می‌کنند. در رفع زشتی‌ها و کاستی‌های همدیگر تلاش می‌کنند.
۹) در این خانواده‌ها صداقت و راستگویی و امانتداری همواره وجود دارد و تقویت می‌شود.
۱۰) سپاس گزاری از یک دیگر در این خانواده‌ها از جایگاه والایی برخورداراست.
آنها بر این جمله‌ی امیرالمؤمنین علیه السلام واقفند که “الشکر ترجمان النیه و لسان الطویه” «غررالحکم ص ۲۱۲» سپاسگزاری بازگوکننده‌ی نیّت و زبان درون است.۱۱) نشاط و شادکامی رکن اساسی در موفقیت اعضا شناخته می‌شود.
گشاده رویی و خوش خلقی از دیگر ویژگی‌های خانواده‌های ممتاز است. (وجه منبسط و لسان لطیف و…)
نظم و انضباط، حفظ دین، رعایت تقوا و ترس از خداوند، حاکمیت روابط اجتماعی خوب با دیگران در این خانواده هابه فرزندان آموخته می‌شود که از ظلم و ستم در حق خود و در حق دیگران پرهیز کنند. این‌ها شمه‌ای از شاخص‌های خانواده مسلمان است. راستی اگر خانواده‌های ما با این شرایط منطبق گردند اینهمه رسانه مهاجم می‌توانند به جایی برسند و بنیان خانواده‌های ما را متزلزل کنند. این ویژگی‌ها می‌تواند خانواده‌ها را از گسستن نجات بخشد.
