علی اصغر وصال دهاقانی

حکمت اله زمانی

خوش خبر باش ای نسیم شمال /که به ما می‌رسد زمان وصال «نسیم شمال»

شعر در آغاز یا بهتر بگویم این زبان کامل بشری همگانی و عمومی بود به عبارت دیگر جای خط و کتابت را گرفته بود، بدین معنی که هر چه را که مردم در آن روزگار می خواستند به خاطر بسپارند به صورت سخن منظوم درمی‌آورند.

شعر از راه نظم می کوشد که ثابت و پایدار بماند. از حضرت رسول (ص)آمده که فرمود: بسا شعر که حکمت باشد.

از امام صادق علیه السلام رسیده که فرمود: هر که درباره ما بیت شعر گوید خداوند در بهشت برای او خانه ای بنا کند .

شادروان علی اصغر وصال دهاقانی متخلص به مهجور به سال ۱۲۵۰ هجری شمسی در دهاقان دیده به جهان گشود پدرش حاج غلامحسین معروف به «محزون» در زمره شعرای مشهور زمان خود در آن خطه محسوب می‌شد و از او غزلیات و قصایدی بر جای مانده است . به ویژه اینکه ذوق سلیم و نیز ارادت خالصانه وی به ساحت معصومین علیهم السلام زبانزد خاص و عام و قابل اعتنا می باشد .

علی اصغر در فراگیری دانش از اوان زندگی سعی وافر داشت و به جز فراگیری تعلیمات از پدرش و ملا رحیم دهاقانی از شاگردان حکیم متاله و وارسته میرزا جهانگیرخان قشقایی نیز بوده است به ویژه اینکه تعلیمات معنوی و پارسایی حکیم قشقایی در زندگی و منش او تاثیر به سزایی داشته به گونه‌ای که وصال نیز در این راستا و در سیره عملی و زاهدانه به استاد خود تأسی نموده است .

وصال را می‌توان از پایه گذاران تعلیم و تربیت دهاقان قلمداد نمود چرا که بنیان مکتب خانه ای در آنجا پایه‌ریزی نمود و شاگردان بسیاری را پرورش داد او همچنین با منابر خود به رشد فکری ،فرهنگی و مذهبی مردم منطقه خود کمک شایانی نمود در حالی که از بابت آن هیچ وجهی را دریافت نمی کرد .

برخی از فرهیختگان از تاثیرات علمی و عملی وصال سخن ها داشتند به طوری که مرحوم قاسم سیاره متخلص به «آشفته شهرضایی» مهجور را عارفی شایسته دانسته و تأثیرات شگرف جهانگیرخان بر او می گوید از جمله اینکه یکی از سروده‌های وصال یعنی مثنوی «سیر من الحق الی الحق» او را تحت تأثیر آموزه ها و آموزش های حکیم قشقایی می داند .

دکتر محمد حسین مدرسی نیز در وصف مهجور نوشته هایی دارد مدرسی از زحمات او در محیط کار از جمله مزرعه و فضاهای کشاورزی و همچنین از تاثیرگذاری منبرهای او و سبک شیوایی سخنش برای مردم مطالبی را نگاشته است و یا از قدرت طبع فوق العاده و نظم فی البداهه وی، اشعار غنی و مملو از حکمت مهجور مثال زده است .

به اعتقاد دکتر مدرسی، علی اصغر وصال، دارای غزلیات، قصاید، مثنویات و ملحقاتی است که هر کدام در دریای طبع پر از لوءلوء غلطان و شاهکارهای ادبی او محسوب می گردد .

دست یافتن مهجور به ذوق سلیم و سرشار ادبی و صنایعی بدیع و مقامی والا در شعر را با توجه به اینکه در این جهت استادی را درک نکرده است را به تعبیر «مدرسی» می‌توان موهبتی الهی دانست.

علی اصغر وصال دهاقانی به سال ۱۳۲۸ هجری شمسی در دهاقان دار فانی را وداع گفت در قبرستان قدیمی آن که امروزه موسوم به پارک شهر دهاقان است مدفون گردید. به سال ۱۳۷۸ هجری شمسی و در تجلیل از مقام شامخ ادبی و عرفانی او، بزرگداشتی از سوی دانشگاه آزاد دهاقان برگزار گردید که جمعی از فضلا و ادبا از ویژگی‌ها و فرهیختگی مهجور سخن گفتند .

روحش شاد و یادش گرامی

نمونه ای از اشعار مهجور:

بهر آرایش چو گیسویش گذر از شانه کرد / تا به پایش سر نهد مویش گذر از شانه کرد

زلف دلجوی تو را هر کس جدا از شانه کرد / دست او را بی خطا باید جدا از شانه کرد

پرتو روی تو میدانی چه با ما می کند / می کند آن کار کآتش با پر پروانه کرد

هیچ دانی چشم مستت با دل ما چون نمود / رخنه ها از تیر مژگان در دل دیوانه کرد

خنجر ابرو بدو گفتم مکش بر روی من / گفت شمشیر است کاندر قلب زارت خانه کرد

ساقی امشب بود معشوق و شبی سرخوش گذشت / کز لب میگون خود بس باده در پیمانه کرد

از دو چشم جادوی سحرآفرینش آن پری / می دمید افسون و ما را گرم با افسانه کرد

گفتمش مهر تو از دل می رود خندید و گفت / عشق من این گوشه ویرانه را کاشانه کرد

یار با صد ناز بر گیسوی پرچین شانه زد / باز شد یک سلسله صد سلسله دیوانه کرد

تا کشد مهجور را از مهر در دام وصال / لطف ها کرد و ز زلف و خال دام و دانه کرد