مردم دراندیشه امام خمینی (قدس سره)
محدثه حاجیان
یکی از کلمه‌هایی که در قرآن بسیار به کار رفته است و در واقع از کلمه‌های کلیدی قرآن محسوب می‌گردد ناس است این کلمه که بمعنای مردم ۳۶۸ مرتبه در آیات مختلف ذکر شده است خدای متعال در برخی از آیات خود ناس (مردم) را خطاب قرار داده است که این حکایت از نقش کلیدی مردم در اسلام و حکومت الهی است حضرت امام خمینی قدس سره که احیاگر فرهنگ قرآنی است نیز برای مردم اعتبار و ارزش خاص قائل بوده و آنها را صاحب نقش اصلی می‌دانند جایگاه و نقش مردم در فرهنگ و دیدگاه امام خمینی (ره) از اموری است که جزء مسائل ریشه‌ای تفکر ایشان در مسائل اجتماعی قرار دارد. این موضوع نه شعار است و نه زیاده گویی در سخن؛ بلکه حقیقتی است که امام (ره) در عرصه زندگی و حرکت اجتماعی خود، بارها بر آن تاکید کرد و به کسانی که عهده دار مسؤولیت‌های حکومتی بودند، یاد آور می‌شد تا هرگز از توانمندی مردم و نقش آنان در ماندگاری یک نظام غافل نشوند و تعاملی صادقانه و صمیمانه با توده مردم داشته باشند. باور امام (ره) نسبت به مردم در تثبیت حکومت یک باور حقیقی و اصولی بود و هرگز از روی مصلحت و ظاهرمندی این اعتقاد اعلام نمی‌شد و مردم متقابلاً این احساس پاک و بی شائبه را با عشق ورزی و عقلانیت پاسخ می‌دادند. تعامل و رابطه مردم و امام خمینی (ره) به ویژه در دوران پس از انقلاب اسلامی تا آخرین لحظه زندگی ایشان، یکی از مقاطع طلایی و به یاد ماندنی حکومت از نوع دینی آن است.
امام (ره) بخوبی بر این مطلب توجه داشتند و توجه می‌دادند که حضور مردم و احساس مسئولیت آنها پشتوانه محکم و مهمی است که می‌تواند انقلاب اسلامی را از گزند حوادث بیمه کند.
اصل اعتماد و باورداشت مردم در یک نظام سیاسی در صورتی می‌تواند ضمانت ماندگاری داشته باشد که از یک پشتوانه قدرتمند مردمی برخوردار باشد. امام خمینی (ره) از روزی که حرکت انقلابی خویش را آغاز نمود، همواره مخاطبین اصلی را در هنگامه بحران‌ها و افت و خیزهای سیاسی – اجتماعی مردم قرار داده بود و رازمندی عنوان حکومت مردمی و حاکمیت بر قلب‌ها در نهضت امام خمینی (ره) در همین نکته نهفته است. امام (ره) هیچگاه در مسیر پیشبرد اهداف نهضت متوسل به گروه‌ها و جناحهای سیاسی نمی‌شد؛ بلکه در بستر انقلاب اسلامی به همه آنها توصیه می‌کرد اگر می‌خواهید به این مردم خدمت کنید و بمانید، باید به اقیانوس ملت مسلمان ایران بپیوندید. امام (ره) به حقیقت مردم را باور کرده بود و به حمایت و دلدادگی آنان نسبت به ارزشهای دینی، اعتقادی راسخ داشت. ایشان به این نکته واقف شده بود اگر با مردم صادقانه سخن گفته شود و صمیمانه برای آنها کار شود، حتماً در مراحل سخت و تنگ، به یاری حکومت قیام خواهند کرد؛ آن چنانکه در انقلاب اسلامی این حقیقت را به تمام جهانیان به اثبات رسانده‌اند. به این سخن امام (ره) دقت کنید: «ما در مشکلات باید متوسل بشویم به ملت؛ ملتی که بحمدالله مهیا برای کمک و فداکاری بوده و هستند. با فداکاری ملت بحمدالله مراحلی را که بسیار اهمیت داشت پشت سر گذاشتیم و موانع مرتفع شد.» روش و شیوه امام خمینی (ره) در زمامداری و حکومت که برگرفته از سنت پیامبر (ص) و حکومت علوی بود، بر اساس احترام به مردم به عنوان حامیان اصلی نظام حکومتی، پی ریزی شد و ایشان از همان آغاز پیروزی و حتی پیش از آن و مناسبت‌های گوناگون بر مراجعه به آراء عمومی و برگزاری انتخابات، تأکید کردند. امام (ره) در باب قدرت و نقش مردم می‌فرماید: «اگر مردم پشتیبان یک حکومتی باشند، این حکومت سقوط ندارد. کاری نکنید که مردم از شما بترسند کاری بکنید که مردم با شما صحبت کنند.» امام (ره) توصیه جدی داشتند که مسؤولین به گونه‌ای عمل کنند که حضور مردم در صحنه‌های مختلف اجتماعی – سیاسی خدشه دار نشود چون معتقد بود کار بزرگ شروع شده یعنی جمهوری اسلامی، بدون این پشتوانه بزرگ به نتیجه نخواهد رسید. از این رو مسؤولین امور را از اختلاف، پرهیز می‌داد و به خدمت برای مردم فرا می‌خواند. این جمله امام (ره) قابل تأمّل است: «آن چیزی که برای همه ما لازم است، این است که مردم را در صحنه نگاه داریم.» مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای در باب این باور امام خمینی (ره) نسبت به مردم می‌فرماید: «کمتر کسی را دیده‌ام که به قدر امام (ره) نسبت به مردم از عمق دل احساس محبت و اعتماد کند. او به شجاعت و ایمان و وفا و حضور مردم باور داشت.»
