وقتی «چلمنخان» آبگوشت میخورد!
فرناز کلباسی
شاید باورکردنی نباشد که یک نمایش کودکانه با اجرای پرسروصدا و شلوغ بیش از بیست کودک و نوجوان بر صحنه تئاتر بتواند بیش از یک ساعت جمعیت تماشاچی را بر سر جایشان بنشاند و تا دقایق پایانی اجرا همچنان مشتاق و علاقهمند نگهشان دارد؛ این اتفاق با اجرای نمایش دیدنی «چلمنخان» که برای رده سنی کودک تهیه شده و تعداد زیادی از بزرگسالان را هم به سالن نمایش کشانده، در حال رخدادن است.
این نمایش پس از اجرایی موفق در هفته فرهنگی اصفهان، در این روزها نیز هر روز در مجتمع فرهنگیهنری فرشچیان به روی صحنه رفته است و تا ۲۹ تیرماه نیز به اجرای خود ادامه میدهد.
«چلمنخان»، روایتی کودکانه از زندگی مرد جوان شلختهای به نام «چلمن» است که روزگارش را با تنبلی و بیحوصلگی میگذراند. فستفود، چیپس و پفک میخورد و تمام وقتش را در فضای مجازی تلف میکند. داستان با تصمیمگیریهای کودکانه اما هوشمندانه خواهرزادههای چلمن پیش میرود و درنهایت اصول درست زندگیکردن برای او و البته تماشاگران خردسالی که چشمهای براق و مشتاقشان در فضای تاریک سالن به صحنه نمایش دوخته شده و با حرکات سریع و موزون بازیگران پایین و بالا میرود، به نمایش درمیآید.
«چلمنخان» که در پایان با اسم اصلیاش «بیژن» معرفی میشود، حالا به شخصیتی مهربان، مؤدب، تمیز و وظیفهشناس تبدیل شده است.
صحنهای ساده و برخوردار از مؤلفههای زندگی سنتی در خانه مادربزرگها و پدربزرگها، لباسهایی با طرحها و رنگآمیزی سنتی ایرانی، تأکید بر مفاهیمی همچون احترام به بزرگترها، رازداری و مشارکت در امور جمعی، خوردن دیزی و آبگوشت به جای پیتزا، چیپس و پفک، رعایت نظافت شخصی و ورزش و تحرک ازجمله مؤلفههایی است که تماشاگر خردسال نمایش «چلمنخان» با آنها روبهرو میشود.
جالب آنکه برخلاف بسیاری از نمایشهای کودکانه، تمامی بازیگران نمایش «چلمنخان» با لهجه اصیل اصفهانی سخن میگویند و حتی در بخشی از دیالوگها بر استفاده از لهجه بهعنوان یکی از نشانههای اصالت و هویت اجتماعی تأکید میشود. یکی از شخصیتهای داستان که تلاش میکند لهجه اصلیاش را پنهان کند و با لهجه رسمی سخن بگوید، از جانب پدربزرگ ناصحش از این کار نهی میشود.
استفاده از موسیقی همراه با اجرا و تمهای متفاوت شاد پاپ و حتی سنتی و ترانههای پرمحتوا و آموزنده، از دیگر وجوه بارز این نمایش است.
مخاطبان در پایان با احساس خوبی سالن را ترک میکنند؛ چه مخاطبان خردسالی که حالا دیگر چلمنخان و خواهرزادهها و برادرزادههایش را به رؤیاپردازیهای شبانهشان راه دادهاند و او را بهعنوان یکی از خاطرات دوران کودکیشان در سراچه ذهنشان ثبت کردهاند و چه پدر و مادرهایی که گمان نمیکردند نمایشی چنین دیدنی و پرمحتوا در انتظارشان باشد و برای دقایقی از دغدغههای خاکستریرنگ زندگی روزمره جدایشان کند.
درواقع شاید پناهبردن به دنیای شاد و بیدغدغه کودکان این نمایش، تنفسی کوتاه برای ذهنهایی باشد که این روزها بیوقفه و ممتد به انواع مسائل و مصائب اقتصادی، اجتماعی و … میاندیشند و در دنیای عمیق نگرانیها غرق شدهاند.
اطلاعرسانی در فضای مجازی و حمایت از تئاتر
نمایش «چلمنخان» در عصر تابستانی ۲۳تیرماه با سخنان «امیر شیخجبلی»، کارگردان باسابقه تئاتر به پایان میرسد.
او پس از معرفی اعضای گروه نمایش به روی صحنه میآید و رو به حاضران میگوید: برای ادامه حیات هنریمان به حمایت معنوی همه شما نیازمندیم. ما را از طریق اطلاعرسانی در فضای مجازی حمایت کنید و مطمئن باشید اگر صندلیهای سالن نمایش خالی نماند، قادریم به فعالیتمان ادامه دهیم و همواره در کنار شما باشیم.
وی از سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان بهعنوان یکی از حامیان جدی هنر نمایش یاد و اظهار میکند: مطمئنا بدون حمایتهای بیدریغ دفتر تخصصی تئاتر وابسته به سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان اجرای نمایشهایی اینچنین میسر نمیشد. امیدواریم پس از این نیز شاهد رشد و شکوفایی هنر نمایش بهویژه نمایش کودکان در شهر اصفهان باشیم.
گفتنی است امیر شیخجبلی دانشآموخته رشته ادبیات نمایشی است
و از سال ۷۰ فعالیت خود را در حوزه تئاتر آغاز کرده و تاکنون بیش از ۴۰ اثر نمایشی در قالبهای صحنهای، پانتومیم، خیابانی، تئاتر عروسکی و … در ژانرهای مختلف کارگردانی کرده است.
نمایش موزیکال «چلمنخان» به کارگردانی این هنرمند تا ۲۹ تیرماه هر شب از ساعت ۱۹ در سالن نمایش مجتمع فرهنگیهنری استاد محمود فرشچیان واقع در خیابان توحید روی صحنه میرود.