ویژگی‌های قهرمان موفق در فیلمنامه‌ها
فرهاد توحیدی نویسنده فیلمنامه «مرد عوضی» از اهمیت تیپ‌سازی می‌گوید:
ویژگی‌های قهرمان موفق در فیلمنامه‌ها
وحید صادقی
نخستین دوره نشست‌های تحلیلی، آموزشی فنون فیلمنامه‌نویسی با حضور اساتید برگزیده فیلمنامه نویسی کشور با محوریت دفتر تخصصی سینما وابسته به سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان در حال برگزاری است. این دوره تحلیلی آموزشی، جمعه ۶ اسفند، دوازدهمین جلسه خود را توسط دفتر تخصصی سینما وابسته به سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان و با همکاری مرکز آموزش بنیاد سینمایی فارابی در کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برگزار کرد.
کارکردها و اهداف فیلمنامه
در این نشست تحلیلی، آموزشی که با حضور فرهاد توحیدی یکی از فیلمنامه‌نویسان باتجربه و شناخته‌شده سینمای کشور برگزار می‌شد، به شناخت کارکردها و اهداف فیلمنامه پرداخته شد و سوالاتی چون، فیلمنامه درباره کیست؟ فیلمنامه درباره چیست؟ مطرح شد.
هدف فیلمنامه، قهرمان است
فرهاد توحیدی، از فیلمنامه نویسان مطرح کشور در این نشست با بیان اینکه در فیلمنامه‌نویسی ساختار سه‌پرده‌ای از سه مقوله معرفی، رویارویی و گره گشایی تشکیل می‌شود، اظهار داشت: هدف فیلمنامه قهرمان است و همه چیز حول محور قهرمان و مربوط به اوست. وی ادامه داد: در این زمینه باید به مباحثی توجه کرد که تأثیر بسزایی در روند فیلمنامه‌نویسی دارند؛ سئوال این است که چه کسی قهرمان داستان است؟ چه چیزی می‌خواهد؟ چرا؟ انگیزه قهرمان چیست؟ چگونه؟ و هدف داستان چیست؟
اهمیت وجود کهن الگوهای باستانی
این مدرس فیلمنامه‌نویسی ۱۲ کهن الگو در طراحی و ساختار دراماتیک معرفی کرد و در مورد آناتومی داستان توضیح داد؛ وی در بخشی از صحبت‌های خود در مورد اهمیت وجود کهن الگوهای باستانی که از گذشته در داستان‌ها حضور داشته‌اند در روایت سخن گفت.
اهمیت تیپ‌سازی
فرهاد توحیدی که فیلمنامه فیلم‌های سینمایی زیادی از جمله «مرد عوضی» و «۵۰ کیلو آلبالو» و… را در کارنامه کاری خود دارد، اعتقاد دارد اهمیت تیپ‌ها در فیلمنامه به شناخت و تیپ‌سازی شخصیتی در روایت و پرداختن به آن در فیلمنامه‌نویسی منجر می‌شود. توحیدی گفت: برای نوشتن شخصیت‌های فیلمنامه باید به هستی خصوصی او نفوذ کنیم تا شخصیت را فهم و درک کنیم. برای ساختن قهرمان و ضدقهرمان باید هر ۲ را بشناسیم و درک درستی از آن پیدا کنیم. وی با بیان اینکه در کل هیچ خوب مطلقی وجود ندارد و هیچ بدِ مطلقی نیز وجود ندارد، خاطرنشان کرد: اگر نقاب کسی بد باشد، ممکن است سایه او خوب باشد و اگر نقاب کسی خوب باشد ممکن است سایه او بد باشد. فرهاد توحیدی شخصیت‌های فیلمنامه را به ۲ دسته تقسیم می‌کند و می‌گوید: شخصیت‌های خودبازنده و خودبَرَنده از این جمله به حساب می‌آیند. خودبازنده شخصیتی صاحب اراده معطوف به پذیرش قدرت است و خودبرنده صاحب اراده معطوف به قدرت است. وی تصریح کرد: در شخصیت خودبازنده افراد ضعیف از جمله افراد وابسته و نوچه هستند و در شخصیت خودبرنده افراد دیکتاتور هستند مانند کنترل‌کننده، قاضی و قلدر. این فیلمنامه نویس تصریح کرد: در بیشتر فیلمنامه‌ها و روایت داستانی آن‌ها در پرده اول فیلم قهرمان نسبت به ضدقهرمان نقطه ضعف‌های بیشتری دارد و شخصیت ضعیف‌تری محسوب می‌شود. در پرده دوم قهرمان به جدال و تلاش برای رفع ضعف و مشکلات خود می‌پردازد تا به وحدت برسد و در پرده سوم به طور معمول به این قهرمان به نتیجه می‌رسد و موفق می‌شود که پیروز داستان باشد. وی با بیان اینکه در روند فیلم تمام چیزهایی که می‌شنویم متن فیلم حساب می‌شود، چیزی که به عهده نویسنده و فیلمنامه‌نویس آن فیلم است، افزود: در فیلمنامه‌نویسی کارهای زیادی هست که باید انجام شود تا ما با فیلم خوب و استخوان‌داری روبرو شویم و رضایت کافی مخاطب و تماشاچی را به دست بیاوریم. توحیدی ادامه داد: به قول شعری از شاملو که تفسیرش این گونه است که «کوتاه بود اما… همه چیز داشت»، فیلم ما هم در فیلمنامه و گزینه‌های هدفمند دیگر باید همه چیز تمام و کامل باشد تا مخاطب آن را پس نزند.
