داستان‌های ابـری و تلــخ

عاطفه بازفتی

علی‌اشرف درویشیان از نویسندگان معاصری است که روز ۰۴ آبان ۱۳۹۶ در ۷۶سالگی بر اثر بیماری دار فانی را بدرود گفت.
از آثار او می‌توان به «سال‌های ابری»، «از ندارد تا دارا»، «فصل نان»، «آبشوران» و… اشاره کرد.
سبک داستان‌نویسی
بیشتر داستان‌های درویشیان بازتاب تصاویری رئالیستی است که خود، آن‌ها را زندگی کرده، چشیده و حس کرده است. وی آغاز آشنایی خود را با قصه و قصه‌گویی از سنین کودکی و از طریق داستان‌های مادربزرگ و پدرش عنوان می‌کند؛ در داستان «همراه آهنگ‌های بابام» می‌خوانیم: «شب‌ها ننه برایم قصه می‌گوید. وقتی به خانه مادربزرگ می‌رویم، او هم برایم قصه می‌گوید.»
درویشیان روزگاری در روستاهای اطراف کرمانشاه و گیلانغرب آموزگار بود؛ از این رو در آثارش به شاگردان خود، محیط فقرزده کرمانشاه و روستاهای اطراف آن می‌پردازد. معمولا به تکنیک، فرم و ساختار توجه چندانی ندارد و بیشتر بر نشان‌دادن زندگی مردمی تنگدست تمرکز می‌کند؛ مردمی که طعم بسیاری از ناملایمات را چشیدند و گاه در فقر مطلق به سر می‌برند: «نیازعلی ندارد. – حاضر. شناسنامه‌اش «ندارد» بود؛ در کلاسِ من خیلی از بچه‌ها شناسنامه‌شان «ندارد» بود.»
درویشیان، نویسنده‌ای است که قلمش روایتگر رنج و خفقان زندگی مردم است و در داستان‌های او می‌توان سیر مبارزاتی مردم ایران علیه نظام دیکتاتوری حکومت پهلوی را دید؛ مردمی که سالیان دراز در اندوه و ناامیدی و نداشتن‌ها به سر می‌بردند.
ادبیات عامیانه
علاوه بر تلاش‌های فراوان درویشیان در زمینه تدوین ادبیات شفاهی مناطق کُردزبان، می‌توان به فعالیت‌های او در زمینه ادبیات عامیانه و جمع‌آوری ادبیات فولکلوریک اشاره کرد؛ ضمن آنکه در بیشتر داستان‌های وی اهمیت به سنن اقلیمی، آداب و رسوم، ترانه‌های محلی، باورها، افسانه‌ها، زبان و لهجه مناطق کُردنشین دیده می‌شود. به عبارت دیگر او از نویسندگانی است که در حوزه ادبیات اقلیمی‌روستایی داستان کوتاه، رمان و قصه‌های کودکانه نوشته است.
علی‌اشرف درویشیان از نویسندگان توانمندی است که وقتی داستان‌هایش را می‌خوانی، احساس می‌کنی از ذهنش به جای واژه‌ها، اندوه و درد بر روی صفحه کاغذ باریده است. یادش گرامی!