رد کردن طومارشیخ بهایی توسط مسئولان اصفهان یک نوع خود زنی است

پریسا خاکبازان

 درواکنش به صحبت های اخیر استاندار اصفهان مبنی  بر اینکه برای واگذاری سهم آب به اصفهان دیگرنمی توان به طومارشیخ بهایی استناد کردن واین مسئله کار غلطی است  برخی از مسئولان نظام صنغی کشاورزی واکنش نشان دانند و تاکید کردند که اظهارنظر استاندار اصفهان در مورد اینکه طومار شیخ بهایی قدیمی است، یک اظهار نظر غلط و اشتباه محض است.

محسن مهرعلیزاده در اولین نشست خبری خود با خبرنگاران که از او درباره مسئله آب و حق آبه ها سوال کردند اینگونه پاسخ داد:زمانی که شیخ بهایی طوماری تحت عنوان حق آبه برای اصفهان تهیه کرد جمعیت آن روز شاید در استان ۳۰۰هزارنفر بود و دی آب هم بالای یک میلیارد مترمکعب بود نه امروز که جمعیت شهر اصفهان تنها بیش از ۲ میلیون نفراست و دبی آب هم به زیر۹۰۰میلیون متر مکعب در سد رسیده است ، با این شرایط دیگر نمی توان به این اساسنامه ها و شرایطی که در طومار شیخ بهایی است استناد کرد .

اما حسین محمدرضایی عضو هیئت مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان در این زمینه صحبت های خود را تکمیل کرد و در گفتگو با مهر به این نکته اشاره داشت: افرادی که مشاوره غلط به استاندار تازه وارد که به موضوع آب و طومار اشراف کافی ندارد، می دهند، افراد نا آگاهی هستند که او باید مسیرش را از آنها جدا کند.

وی افزود: کسی تاکنون جسارت زیر پا گذاشتن و رد طوماری که سهم یک گل سرخ را هم درنظر گرفته و مورد تایید مرکز پژوهش های مجلس است را نداشته است، مرکز پژوهش های مجلس این طومار را قانون آبی منصفانه، عادلانه و بر بنیادی منطقی استوار دانست که مبنای تقسیم آب زاینده‌رود شده و بیش از آنکه واجد خصوصیات فنی باشد در زمینه‌های حقوق آب و توجه و تنظیم قواعد اجتماعی، بهره‌برداری از آب‌های سطحی و ایجاد ساختار برای آب بران حائز اهمیت، است.

در سند شیخ بهایی امتیاز خاصی برای بالادست و یا پایین دست منظور نشده است

وی گفت: بر اساس تقسیم نامه منسوب به شیخ بهایی، آب زاینده رود به ۳۳ سهم اصلی تقسیم می شود. محدوده آبخور این رود تا آنجا که در تقسیمات طومار آورده شده است از اواسط بلوک آیدُغمش (بالاتر از شهر باغ بهادران فعلی) شروع و تا مزرعه دیزی واقع در کرانه شمال غربی تپه شنی ساحل مرداب گاوخونی امتداد دارد.

محمدرضایی اضافه کرد: ۳۳ سهم کلی آب زاینده رود به ۲۷۵ سهم تقسیم شد، سهام ۲۷۵ گانه فوق نیز در بین مادی ها، قراء و مزارع به سهام جزئی تری تقسیم می شود، به طوری که در نهایت، تقسیمات آب زاینده رود در بین قراء و مزارع به سه هزار و ۹۸ سهم جزئی تری تقسیم شده است.

وی ادامه داد: رد کردن این طومار از طرف مسئولان استان اصفهان یک نوع خود زنی است.متاسفانه در چند دهه گذشته عمل نکردن به مفاد این طومار ۵۰۰ ساله زاینده رود را خشک، محیط زیست را نابود و کشاورزان را درمانده و بیچاره کرده است.

وی با اشاره به اینکه مرکز پژوهش های مجلس بر اساس طومار شیخ بهایی، حقابه همه مصرف کنندگان را به رسمیت شناخته و امتیاز خاصی نیز برای بالادست و یا پایین دست منظور نشده است، تصریح کرد: این قانون به آب مورد نیاز مناطق مسکونی، باغات و عمارت‌های شهر اصفهان نیز توجه داشته است.

برداشت از آب زاینده‌رود در زمانی که استفاده زراعی ندارد، آزاد است

وی تاکید کرد:در این قانون به معیشت همه اقشار توجه شده و شاید مهمترین علت وضع این قانون رعایت حقابه مناطق پایین‌دست حوضه رودخانه زاینده‌رود بوده است. این طومار حتی در سال‌های پرآبی (وجود منابع آب بیشتر)، امکان برخورداری عادلانه همه ذینفعان را در نظر گرفته است، به گونه‌ای که اگر در بالادست متناسب با افزایش منابع آب در دسترس، زارعان به افزایش کشت بپردازند برای پایین دست نیز، حقی برابر با آنها معین شده است.

وی در مورد تقسیم آب زاینده رود طبق طومار شیخ بهایی، گفت: استفاده و برداشت از آب زاینده‌رود در زمانی که استفاده زراعی ندارد، آزاد است ولی در زمان نیاز و کم آبی، به صورت سهم‌ بندی تقسیم می‌شود که اشتراک آن برای بلوک‌های هفتگانه به روش طومار شیخ بهایی شامل ۳۳ سهم است.

محمدرضایی با بیان اینکه بلوک لنجان را داری ۱۰ سهم و بلوک ماربین چهار سهم است، گفت: بلوک جی دارای شش سهم، بلوک کرارج سه سهم،‌ بلوک برآن چهار سهم و بلوک رودشین شش سهم است.