ازدواج لوکس

دامون رشیدزاده

آمار بالای طلاق، بالا رفتن سن ازدواج و ازدواج سفید تنها گوشه‌ای از مشکلات ازدواج در یک دهه اخیر بوده است. درباره این مشکلات دلایل بسیاری عنوان می‌شود به طور مثال از مشکلات اقتصادی، ازدواج‌های زود هنگام و مسئولیت پذیر نبودن جوانان به عنوان عمده‌ترین دلیل این مشکلات نام برده می‌شود. اما به اعتقاد برخی از کارشناسان یک موضوع بسیار مهم و کلیدی درباره این معضلات اجتماعی همچنان ناشناخته باقی مانده است. هزینه‌های بالای ازدواج و رواج اشرافیگری در برگزاری مراسم ازدواج یکی از سدهایی است که نقش پررنگی در معضلاتی که نام برده شد دارد.

ازدواج در سال های نه چندان دور

در سالهای نه چندان دور مراسم عروسی به ساده‌ترین شکل ممکن برگزار می‌شد و عروس و داماد در یک جشن خودمانی که معمولاً در خانه برگزار می‌شد با حداقل امکانات، زندگی مشترک خود را آغاز می‌کردند. شام عروسی معمولاً یک غذای ساده مانند چلوکباب بود و در تجملی‌ترین حالت سالاد و ژله هم به عنوان دسر سرو می‌شد. چند عکس ساده و گاهی فیلم برداری خیلی معمولی و یک ماشین ساده (معمولاً پیکان) و چند شاخه گل تمام آن چیزی بود که به عنوان عروسی برگزار می‌شد. جهیزیه هم پیزی بیش از یک فرش و چند دست لحاف و تشک و مقداری ظرف و ظروف نبود. تقریباً با اطمینان می‌توان گفت مراسم عروسی اکثریت مردم ایران از دهه ۳۰ تا اواخر دهه هفتاد همین گونه برگزار می‌شد و خبری از تجملات در مراسم عروسی نبود.

ازدواج در سال های اخیر

اما در حدود یک پانزده سال اخیر به یکباره آنچنان مراسم عروسی دچار بریز و بپاش شده است که حالا این اشرافیگری با هیچ منطقی جور نیست و جالب اینکه مردم هم حاضرند ازدواج نکنند اما تن به ازدواج شاده ندهند. در حال حاضر فرقی نمی‌کند که عروس و داماد متعلق به چه طبقه‌ای باشند. قشر ضعیف، قشر متوسط و یا قشر مرفه همه در یک نکته اشتراک دارند و آن برگزاری مراسم عروسی بیش از نیاز و توانایی‌هایشان است. شاید باورش سخت باشد اما حتی در اقشار مرفه جامعه هم آنچنان مراسم عروسی از حد و مرز خارج شده که برگزاری مراسم برای تعداد زیادی از این قشر هم غیر ممکن شده است. لباس عروس ۳۰۰ میلیون تومانی یا سالن ۱۰۰ میلیونی و شام ۵۰۰ میلیونی ارقامی نیست که حتی تعداد زیادی از اقشار مرفه هم از پس آن بربیاییند و به دلیل چشم و همچشمی های متداول و مرسوم آنها که توان چنین هزینه‌هایی را ندارند ترجیح می‌دهند اساساً ازدواج نکنند.

ازدواج ایرانی، سوژه جهانی

هزینه‌های گزاف ازدواج در ایران حتی به خارج از مرزهای ما هم کشیده شده است و به تازگی گاردین در گزارشی به هزینه‌های بالای ازدواج در ایران پرداخته است. گاردین در گزارش خود نوشته «هزینه ازدواج یک زوج را در ایران بین ۱۶ تا ۴۰ هزاردلار (بین ۶۰ تا ۱۵۲ میلیون تومان) است.» این درحالی است که هزینه معمول ازدواج در بریتانیا بین ۲ تا ۱۰ هزار دلار است. با مقایسه سطح درآمد بریتانیایی‌ها که در کمترین حالت ۲۵۰۰ دلار در ماه است می‌توان نتیجه گرفت که هزینه ازدواج در بریتانیا حداکثر معادل چهار ماه حقوق فرد است این در حالی است که این رقم در ایران بین ۶۰ تا ۱۵۰ ماه حقوق فرد را شامل می‌شود که رقمی عجیب و غیرقابل باور است.

متاسفانه چشم و هم چشمی در ازدواج روز به روز در حال گسترش است و جنون برگزاری مراسم لوکس و اشرافی تمام اقشار جامعه ما از غنی تا فقیر را با خود درگیر کرده است. با این حال این سد بزرگ ازدواج از چشم بسیاری از کارشناسان و مسئولین دور مانده است و عملاً هیچ نوع فرهنگ سازی‌ای در این زمینه صورت نمی‌گیرد.