به بهانه ثبت ملی شدن پل تاریخی اورگان : اورگان، پل اراده
آیدین بهاری
روزگاری رودخانه زاینده رود، رودی سرکش و بی رحم بود که عبور از آن آنقدر سخت و طالقت فرسا بود که حتی ماهرترین شناگران هم توان عبور از آن را نداشتند. در حدود یک قرن پیش بسیاری از روستاهای اطراف این رود مجبور بودند تا رسیدن فصل تابستان صبر کنند زیرا عبور از رودخانه در فصل زمستان تقریباً غیر ممکن بود. اما در همان روزگار مردم غیور روستای اورگان یا اورگون تصمیم گرفتند به نبرد زاینده رود سرکش بروند.
ساخت پل
ریش سپیدان و بزرگان روستا دستبهکار شدند با کمک استادکاران و مردان نیرومند روستا، کوره آجرپزی در حاشیه رودخانه ساختند و شروع به پخت آجر کردند. ارابههای چوبیشان را به دل کوههای سخاوتمند رشتهکوههای زاگرس رساندند، تختهسنگهایی عظیمالجثه که حتی بعضی از آنها وزنشان بیش از یکتن میرسید را تراشیدند و با هر زحمتی بود بهپای رودخانه زایندهرود که آن روزها خروشان بود کشاندند. وقت تهیه ملات بود که خردمندان آن زمان روستا نسخهای سخت و طاقتفرسا پیچیدند، قافلهای از جوانان را برای تهیه خاک مناسب به معدنی در ۷۰ کیلومتری روستا فرستادند، مأموران تهیه خاک مناسب در طول تابستان خاک ملات سازی را به روستا رساندند. کار شروع شد، بزرگ و کوچک، پیر و جوان دستبهدست هم دادند و با استفاده از ابزار ابتدایی و حیوانات اهلی برای حملونقل مصالح و با هر زحمتی بود ساخت یک پل بزرگ که هم ارتباطدهنده مردم روستا با روستاهای همجوار باشد و هم استان چهارمحال و بختیاری را به استان اصفهان متصل کند را آغاز کردند. درنهایت، پلی به طول ۹۰ متر، عرض و ارتفاع پنجمتر در قوس میانی، با ۱۲ پایه و ۱۱ دهانه معبر آب و حتی تعبیه مخفیگاهی درون پل، برای اقامت چندساعته مسافرانی که باید از شر حیوانات وحشی و راهزنان در امان میبودند، ساخته شد.
ثبت ملی
مردم این روستا پس از مدت زیادی تلاش بالاخره موفق شدند پلی بزرگ را احداث کنند که هم زیبا و باشکوه بود و هم باعظمت خود آسایش و رفاه را به اهالی هدیه میداد. ضمن اینکه از این پل، برای برگزاری مراسمهای شادی و بومی استفاده میشد. همچنین این بنا به لحاظ قرار گرفتن بروی رودخانه زایندهرود در کنار جاده اصلی اصفهان کوهرنگ و دشتهای زیبا و مناظر دلانگیز به تفرجگاهی برای دوستداران طبیعت و مسافران تبدیل شد. سالها گذشت، آن زمان که حالوروز زایندهرود اینگونه کساد و بیرمق نبود، این پل شاهد طغیانهای بعضاً بیرحمانه این رودخانه بود و حتی چهار بار هم به زیرآب رفت که آخرین بار آن، اسفندماه ۱۳۸۳ بود. اما این پل به دلیل ساختهشدن از مرغوبترین مصالح آن زمان و با یک مهندسی سنتی دقیق راه مقابله با حوادث طبیعی را خوب میدانست و هیچگاه از نامهربانیهای رودخانه و یخبندانهای فصلی کمر استقامت خم نکرد و هنوز هم بانی گذر رهگذران است. در نهایت چندی پیش پل تاریخی اورگان در بخش چناررود در فهرست آثار ملی ایران به شماره ۳۱۵۸۶ ثبت رسید. این پل نه تنها یک اثر ملی بلکه نشانی از پیروزی اراده انسانهاست.