تجارت سیاه
دامون رشیدزاده
باغ وحش یکی از مراکز تفریحی و گردشگری است که علاقمندان فراوانی دارد. باغ وحشها به خصوص برای کودکان فرصتی را فراهم میآورد که با زندگی حیوانات از نزدیک آشنا شوند. در کنار اینها باغ وحشها به عنوان مراکز علمی از اهمیت ویژهای برای پژوهشگران حوزه جانورشناسی برخوردار است. در باغ وحشها این امکان وجود دارد که دانشمندان و پژوهشگران از نزدیک زندگی حیواناتی را که هزاران کیلومتر از زیستگاه اصلی خود دور هستند مورد مطالعه قرار دهند. با این حال فعالان محیط زیست معتقدند که به اسارت کشیدن جانوران اقدامی غیر اخلاقی است و حیوانات از این حق برخوردارند که در کنار ما انسانها آزادانه زندگی کنند.
این که حق با چه گروهی است و آیا وجود باغ وحش مفید یا مضر است بحث این گزارش ما نیست زیرا آنچه که دنیا به عنوان باغ وحش از آن صحبت میکند با آنچه که در کشور ما به عنوان باغ وحش در معرض دید مردم قرار دارد تفاوتهای فاحشی دارد.
باغ وحشهای ایران
به گفته رئیس اداره ساماندهی سازمان حفاظت محیط زیست در حال حاضر در ایران حدود ۶۵ تا ۷۰ مرکز نگهداری حیوانات وجود دارد. در بسیاری از شهرهای بزرگ استانها یک یا دو مرکز نگهداری حیوانات وحشی یا پرندگان وجود دارد. با این وجود ساخت و ایجاد یک باغ وحش استاندارد بسیار پر هزینه است و به همین دلیل هم بسیاری از باغ وحشهای کشور و یا به عبارت بهتر تمامی این ۶۵ تا ۷۰ مرکز از حداقل امکانات ممکن برخوردار است. متاسفانه نبود قوانین مشخص و به روز باعث شده بسیاری از قاچاقچیان حیوانات با ایجاد مراکزی به عنوان باغ وحش دست به تکثیر غیر مجاز و قاچاق حیوانات بزنند.
مشتریان داخلی و خارجی
این بازار سیاه که البته به مدد ضعف قوانین در پوششی کاملاً قانونی در حال انجام است مشتریان خاص خود را هم دارد. علاقه قشر ثروتمند برای داشتن گونههای خاصی از حیوانات وحشی هر روز در حال افزایش است. اگر در گذشته نگهداری از سگ و گربه به عنوان نمادی از ثروتمند بودن شناخته میشد امروزه نگهداری از شیر و پلنگ و … به نمادی از فخر فروشی اقشار ثروتمند کشور تبدیل شده است.
اگر سری به شبکههای مجازی بزنید و صفحات خاص ثروتمندان را دنبال کنید هر روز با صدها عکس از این افراد مواجه خواهید شد که در آن فرد ثروتمند با ببر و خرس و مار و … خود در حال تفریح است.
فارغ از خطرات وجود این حیوانات در محیط خانه هزینه نگهداری از این حیوانات بسیار سرسام آور است به گونهای که هزینه نگهداری از یک شیر جوان حدوداً روزانه در حدود یک میلیون تومان است.
البته به جز مشتریان داخلی اینگونه از حیوانات مشتریان خارجی فراوانی به خصوص در حوزه خلیج فارس دارد. کشورهای عربی و حاکمان ثروتمند آنها از مشتریان پر و پا قرص حیوانات وحشی هستند و عجیب آنکه بسیاری از این حیوانات از ایران به این کشورها قاچاق میشود. هر چند به دلیل زیر زمینی بودن این فعالیتها آمار مشخصی از تعداد و نوع این حیوانات در دست نیست اما بازار سیاه این معاملات به قدر پر سود است که افراد زیادی همین حالا هم مصرانه به دنبال ایجاد باغ وحش هستند.
تجارت سیاه
بر اساس برخی آمارهای غیر رسمی قیمت یک توله شیر چیزی حدود ۵۰۰ میلیون تومان در بازار داخلی است و این قیمت برای مشتریان خارجی به چندین برابر هم میرسد.
متاسفانه با وجود همه این اطلاعات همچنان این بازار سیاه پرسود به شکلی روز افزون در حال گسترش است و افرادی سودجو با ترفند و نقشههای مختلف سعی میکنند با ایجاد باغ وحش سهم بیشتر از این تجارت سیاه داشته باشند. متاسفانه در این مراکز حیوانات به شکلی بی رحمانه ودر شرایطی بسیار ناگوار نگهداری میشوند.
خیلی از این حیوانات تنها برای زاد و ولد مورد استفاده قرار میگیرند و بعد از اینکه کارایی خود را از دست دادند به شکلی نامحسوس سر به نیست میشوند و یا به مراکز تازه تأسیس فروخته میشوند.
امیدواریم تصویب قوانین جدید در این زمینه به این تجارت سیاه و بی رحمانه خاتمه دهد.