جایی برای پیرمردها نیست

دامون رشیدزاده

تقریباً هر ده سال فوتبال جهان از بعد فنی دچار تغییرات بنیادینی می‌شود این تغییرات از نوع تاکتیک و تمرینات تا نوع سبک بازی بازیکنان را شامل می‌شود. یکی از پست‌های کلیدی و کمتر تغییر یافته فوتبال مدرن پست دروازبانی است. اگر بیننده سالهای دور فوتبال بوده باشید دروازبان هایی را به یاد دارید که تنومند و سنگین بودند و کمتر پارا از چهارچوب دروازه بیرون می‌گذاشتند. بعد از آن با ظهور دروازبان های جدید دروازبان ها پا را فراتر از چهارچوب گذاشتند و نقش مؤثرتری در دفاع و حمله ایفا کردند. تقریباً بعد لئو یاشین دروازبان افسانه‌ای جهان فوتبال این پست به یکی از کلیدی‌ترین پست‌های هر تیم تبدیل شد به گونه‌ای که امروزه بسیاری از کارشناسان بر این عقیده‌اند که دروازبان به تنهایی نیمی از تیم است. تغییر پست دروازبانی در ایران هم با ظهور دروازبانی افسانه‌ای به نام ناصر حجازی دچار تغییرات بنیادینی شد. بعد از او عابدزاده کلاس دروازبانی در ایران را یک پله بالاتر برد و دروازبان را به عنوان یک رهبر در تیم معرفی کرد. بی شک درخشش این دو دروازبان بی نظیر باعث شد بسیاری از جوان‌های نسل‌های بعدی به این پست علاقمند شوند.

تغییر توپ و زمین

با تغییر تاکتیک‌های دفاعی و هجومی‌تر شدن فوتبال همچنین افزایش کیفیت توپ و زمین‌ها دروازبان ها دچار چالش‌های جدیدی شدند. در فوتبال مدرن فعلی دروازبان باید همیشه چند قدم از مهاجم‌ها جلوتر باشد. این به این معنی است که دروازبان های جدید مجبورند برای گل نخوردن با سرعت عملی بسیار سریع‌تر از گذشته واکنش نشان دهند. توپ‌های قدیمی فوتبال کند و سنگین بود و دروازبان ها برای گرفتن این توپ‌های سنگین بیش از همه به قدرت بدنی خود متکی بودند. اما توپ‌های جدید سبک و سریع هستند و با سرعتی سرسام آور به سمت دروازبان ها شلیک می‌شوند. از همین رو یک دروازبان برای دفع چنین ضربه‌هایی ناچار است در کسری از ثانیه واکنش نشان دهد. همین موضوع هم باعث شده دروازبان ها تمرینات تخصصی جدیدی را در دستور کار خود قرار دهند.

اگر نگاهی به تمرینات تیم‌های بزرگ جهان داشته باشید حتماً از تمرین دروازبان ها شگفت زده خواهید شد. در این تمرین‌ها از انواع اقسام وسایل و توپ‌های مختلف برای تمرین دروازبان ها استفاده می‌شود. حتی کار به جایی رسیده که دروازبان ها با توپ‌های تنیس تمرین داده می‌شوند. توپ‌های کوچک که قابل مقایسه با توپ فوتبال نیست اما همین کوچک و بودن و سرعت بیشتر دروازبان ها را ناچار به واکنش‌های سریع‌تر می‌کند.

اگر امروز در فوتبال خودمان شاهد درخشش دروازبان های نوظهوری همچون سید حسین حسینی و کنار رفتن بزرگانی همچون سید مهدی رحمتی هستیم یکی از دلایل عمده این موضوع همین تغییر سبک فوتبال و دروازبانی است. اینکه حسینی توانسته خیلی زود نه تنها رحمتی را کنار بگذارد بلکه رکورددار گل نخوردن در لیگ برتر شود قطعاً رابطه مستقیمی با تمرینات این دروازبان و البته تغییر سبک فوتبال تیم‌ها دارد.

فوتبال مدرن

فوتبال مدرن باعث شده مدافعان بیشتر در کارهای هجومی شرکت کنند و به همین دلیل مهاجمان حریف هم فرصت بیشتری برای موقعیت‌های گلزنی دارند از این رو دروازبان های مدرن بر خلاف دروازبان های گذشته که چهار پنج مدافع را در کنار خود داشتند تنها هستند و مجبورند به تنها از پس مهاجمان بربیایند.

هیمن تغییر به ظاهر ساده باعث شده دروازبان هایی که به سبک قدیمی فوتبال عادت داشتند به راحتی و در اوج کنار گذاشته شوند و جوان‌هایی تازه نفس و با تفکرات جدید جای آنها را پر کنند. ظهور دروازبان هایی همچون حسینی هم نوید فوتبالی جذاب‌تر را دارد و هم زنگ خطری برای دروازبان های دیگر است. زیرا در فوتبال مدرن دیگر جایی برای تفکرات قدیمی و پیرمردها نیست.