حقوق فراموش شده
دامون رشیدزاده
خودتان را جای یک فرد معلول بگذارید و سعی کنید یک روز صبح تمام آن کارهایی را هر روز انجام می‌دهید در شرایط یک معلول انجام دهید. فکر می‌کنید تا چه اندازه می‌توانید کارهالی مورد نظرتان را انجام دهید؟ آیا اصلاً می‌توانید برای یک خرید ساده به مغازه مورد نظرتان برسید؟ مغازه مورد نظرتان برای ورود معلولان مناسب سازی شده است؟ از اینها مهمتر پیاده روهای شهر شما برای عبور ولیچر و یا یک فرد نابینا مناسب است؟
همه اینها سوالاتی است که اگر خوب به آن فکر کنیم متوجه می‌شویم که زندگی یک فرد معلول در جامعه ما تا چه اندازه سخت و دشوار است. متاسفانه امکانات برای فعالیت معلولین ما به قدر ناکافی است که بسیاری از این افراد خانه نشین هستند.
وسایل نقلیه عمومی
به یاد دارم چندین سال پیش شهردار لندن با افتخار اعلام کرد که تمام وسایل نقلیه عمومی این شهر برای معلولان مناسب سازی شده است و افراد معلول به راحتی افراد عادی می‌توانند در شهر تردد کنند. متاسفانه وسایل نقلیه عمومی ما نه تنها برای افراد معلول مناسب نیست بلکه افراد کاملاً سالم هم در استفاده از آنها دچار مشکل می‌شوند. تقریباً هیچ اتوبوسی امکان ورود ولیچر را ندارد و پله‌های اتوبوس‌ها هم به گونه‌ای ایست که افرادی که امکان حرکت با واکر و یا عصا را هم دارند به سختی می‌توانند خود را از میان پله‌های بلند و راهروهای باریک به صندلی برسانند. وضعیت متروها اندکی بهتر است اما بسیاری از ایستگاه‌ها پله‌های طولانی دارند و وقتی هم حجم جمعیت زیادباشد عملاً حرکت کردن برای بسیاری از معلولین بسیار سخت است.
پیاده رو
اوضاع و احوال اکثر پیاده روهای کشور حتی از وسایل نقلیه هم بدتر است. پیاده روهای ناهموار که حسابشان مشخص است. این نوع پیاده رو حتی برای عبور انسان‌های سالم هم می‌تواند خطر آفرین باشد. پیاده روهای هموار هم یا محل عبور و مرور موتور سیکلت هاست و یا مغازه داران محترم آنرا به عنوان بخشی از ملک خود غصب کرده‌اند و هر آنچه دلشان می‌خواهد در آن قرار می‌دهند. حتی خیلی از مواقع اگر پیاده رو عرض مناسبی داشته باشد مشاهده می‌شود که خیلی‌ها برای اینکه هزینه پارکینگ پرداخت نکنند و یا اینکه حس و حال پارک کردن در مکانی دورتر را ندارند خودروهایشان را دقیقات وسط پیاده رو پارک می‌کنند. اخیراً خیلی از شهرها اقدام به نصب سنگ فرش‌های مخصوص عبور نابینایان کرده‌اند این کار پسندیده ایست اما نگاهی به این سنگ فرش‌ها حتی آدم‌های بینا را هم دچار مشکل می‌کند. این سنگ فرش‌ها معمولاً بدون کارهای مهندسی و تنها برای خالی نبودن عریضه سرهم بندی می‌شود. در بساری موارد درست وسط راه این سنگ فرش‌ها موانع عجیب و غریبی قرار دارند که دیدنشان با دو چشم سالم هم سخت است. به همه اینها انبوه رهگذران عجول را هم اضافه کنید تا ببینید یک معلول با چه مشکلات عجیب و غریبی برای انجام کارهای روزمره مواجه است.
امکانات تفریحی و ورزشی
معلولان نیازمند امکانات تفریحی و ورزشی مناسب خود هستند اما این امکانات به قدری اندک است که به جز چند شهر بزرگ تقریباً اکثر شهرهای متوسط و کوچک از داشتن آن بی بهره‌اند. هر چند ایران در ورزش معلولین یکی از قطب‌های جهان به شمار می‌آید اما متاسفانه امکانات ورزشی برای این افراد بسیار ناچیز است و اگر از هر کدام از قهرمانان ایران درباره راه رسیدنشان به قهرمانی سؤال کنید می‌بینید که برای رسیدن به این قهرمانی‌ها چه اندازه سختی کشیده‌اند.
حقوق معلولان حقوقی فراموش شده در کشور ماست، اگر بخواهیم خوشبینانه به ماجرا نگاه کنیم باید گفت اگر هم این حقوق فراموش نشده لااقل در اولویت کاری مسئولان قرار ندارد. امیدواریم مسئولین نگاهی عمیق‌تر به مشکلات معلولان داشته باشند.
