خانه تکانی و بحران بی‌آبی
دامون رشیدزاده
میزان مصرف آب در ایران ۷۰ درصد بالاتر از میانگین جهانی است، این در حالی است که همین میانگین جهانی نیز عدد مناسبی نیست و بسیاری از کشورها سعی می‌کنند میزان مصرف آب خود را بسیار پایین از این میانگین بیاورند. اوضاع مصرف آبد ر کشور ما در بخش‌های دیگری مانند کشاورزی و صنعت هم چندان بهتر نیست و در واقع بیشتر منابع آبی ایران بر اثر استفاده نادرست در کشاورزی و صنعت در حال هدررفتن است.
بحران آب هر چند برای بسیاری از ما مردم ایران همچنان جدی نیست اما واقعیت این است که کشور ما به شدت در گیر مشکلات کم آبی است. میزان بارش‌ها در کشور ما هر ساله حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش دارد و اگر همین روند فعلی حفظ شود ظرف مدت بسیار کوتاهی کشور ما حتی در تأمین آب شرب هم دچار معضل خواهد شد.
این ماجرا اگر چه واقعیتی تلخ و تکان دهنده است اما در کمال تعجب مردم ما هیچ توجهی به این بحران ندارند و نوعی نگاه خوشبینانه توام با بیخیالی محض فضای کشور را به گونه‌ای هدایت می‌کند که گویا این حرف‌ها تنها مشتی صحبت بدبینانه از سر دشمنی است.
این موضوع به خصوص در کلان شهرها به شکلی نامتعارف شیوع دارد. همین مدتی قبل بود که مدیرعامل آبفای تهران اعلام کرد بخش بزرگی از آب شرب تهران برای پر کردن استخرهای خانه‌های اعیان نشین این شهر صرف می شودو آبفا هم جز جریمه ریالی (که البته برای این قشر اصلاً موضوع مهمی نیست) ابزار دیگری در اختیار ندارد.
البته این ماجرا تنها به بالای شهر و محله‌های اعیانی مختص نمی‌شود و در محله‌های فقیر نشین هم مصرف آب به اشکال دیگری بالاتر از حد متعارف در جریان است.
بر اساس آمارهای هواشناسی خشکسالی امسال کشور ما بالاترین حد در ۵۰ سال اخیر بوده است. در طی این ۵۰ سال دمای هوای ایران ۲ درجه گرمتر شده که همین موضوع باعث تبخیر شدشد همین مقدار اندک بارندگی نیز شده است. در چنین شرایطی یکی از چالش‌ها بزرگ این روزهای کشور بحران مصرف آب خانه تکانی‌های قبل از نوروز است.
رسم خانه تکانی یکی از رسوم مهم عید است و ایرانی‌ها اعتقاد دارند که باید قبل از نوروز خانه‌های خود را تمیز کنند و با پاکی جسم و جان به پیشواز نوروز روند اما این پیشواز چندان هم کم هزینه نیست.
یکی از هزینه‌هایی که در این ایام به کشور تحمیل می‌شود مصرف بالای آب است. همواره در اسفندماه و مخصوصاً هفته‌های پایانی سال میزان مصرف آب به طرز چشمگیری افزایش پیدا می‌کند.
این ماجرا اما همانگونه که گفته شد امسال هزینه‌های بیشتری روی دست مردم خواهد گذاشت زیرا کشور ما با بحران کم سابقه بی آبی روبروست و همین حالا هم منابع آب بسیاری از شهرها کفاف فصل تابستان را نمی‌دهد و اگر بخواهیم نوروز امسال هم مانند سال‌های قبل دست به مصرف بی رویه آب بزنیم قطعاً در تابستان با مشکلات بسیاری روبرو خواهیم شد.
هدف از نگارش این سطور ضرورت مصرف بهینه آب در ایام پیش روست. باور کنید بحران آب بحرانی جدی است و این بحران تنها به دست خود مردم حل خواهد شد صرفه جویی حتی چند لیتر آب هیچ تاثیری بر پاکیزگی خانه‌های ما نخواهد داشت اما در عوض همین صرفه جویی می‌تواند خطر بی آبی در تابستان را از سر ما و بسیاری دیگر از مردم کشورمان رفع کند. شاید این جمله که آب یک سرمایه ملی است تا حدی کلیشه‌ای شده باشد اما اگر باورش برایتان سخت است تنها یک ساعت آب خانه‌تان را قطع کنید تا موجه شوید آب چه اندازه ارزشمند است.
