خداحافظی با سمپاد، سلام به شهاب
طاهره جعفری
طرح شهاب یکی از مأموریت‌ها و ذات تعلیم و تربیت است. اگر تعریفی از تربیت یا پرورش بخواهیم ارائه دهیم فرآ یندی است منظم ومستمر که به دنبال رشد همه جانبه دانش آموزی است. و اینکه دانش آموز بتواند دانش بشری را کسب کند وبا باورها و هنجارهای اجتماعی خودش آشنا و در نهایت استعدادهایش شناسایی و کشف شود.
پس یکی از شاخصه‌های نظام تعلیم وتربیت خوب و موفق این است که دانش آموز با دانش بشری و باورها و هنجارهای اجتماعی خویش آشنا و در نهایت استعدادهایش شناسایی و شکوفا شود. همچنین آن نظام تعلیم وتربیت زمینه سازی و بستر سازی کند برای رشد استعدادهای دانش آموزان پس در طرح شهاب اگر فرآیند تربیت محقق شود. شکوفایی استعداد در ضمن کار محقق می‌شود. ودر اینجا تحقق این هدف بر عهده آموزگار است. در واقع این طرح یک یادآوری به معلم است که کنار تدریس باید استعدادهای دانش آموز را بشناسد. محمدرضا نظریان رئیس اداره آموزش دوره دوم ابتدایی استان اصفهان با بیان این مقدمه پاسخ گوی کیمیای وطن در زمینه طرح شهاب بودند که در ادامه می‌خوانیم.
طرح شهاب در کل چه اهدافی دارد؟ و از چه زمانی در اصفهان آغاز به کار کرده است؟
طرح شهاب مخفف شناسایی و هدایت استعدادهای برتر دانش آموزی است. که از طرف بنیاد ملی نخبگان مطرح شده است. و از سال ۱۳۸۶ به بعد به آموزش و پرورش پیشنهاد شده است. و در سال تحصیلی ۹۱-۹۲ به صورت آزمایشی در چند استان کشور به حالت اجرایی در آمد. و در استان اصفهان از سال تحصیلی ۹۳-۹۴ ناحیه دو استان در اجرای این طرح پیشگام بود. که در پایه دوم از کلاس چهارم این طرح اجرا می‌شود.
در واقع مأموریت این طرح کشف و شناسایی و حمایت تحصیلی، تربیتی و معنوی صاحبان استعدادهای برتر است از دوره ابتدایی تا پایان دوره آموزشی متوسطه چرا این طرح از پایه چهارم شروع می‌شود؟
به اعتقاد روانشناسان استان سن ده سالگی سنی است که تکمیل شخصیت دانش آموز انجام می‌شود. دانش آموز شخصیت خود را نشان داده و اگر در مراحلی ناپختگی شخصیتی داشته باشد. این کمبود در سالهای چهارم و پنجم جبران می‌شود. واقعیت این است که دانش اموزان استعدادهای عمومی خودرا در سال چهارم در معرض نمایش می‌گذارند. و با شناسایی که معلمها انجام می‌دهند این استعدادها در واقع کشف می‌شود.
در حال حاضر این طرح در کدام یک از نواحی استان اصفهان اجرا می‌شود؟
اکنون که چهار سال از اجرای این طرح در استان اصفهان می‌گذرد. در دوازده منطقه و ناحیه استان اجرا شده است. که از جمله نواحی شش گانه اصفهان همچنین بن رود، شاهین شهر، نجف آباد، گلپایگان، شهرضا، کاشان است.
ودر سال تحصیلی ۹۷-۹۸ دوازده منطقه دیگر اضافه می‌شود. ودر این سال بیست و چهار منطقه مجری شهاب را در استان خواهیم داشت.
در طرح شهاب منظور از شناسایی استعدادهای دانش آموزی چیست؟
منظور استعدادهای هشت گانه است که عبارتند از کلامی، ریاضی، حرکتی، ورزشی، هنری، تجربی، فرهنگ دینی. در این طرح منظور از استعدادها تنها استعداد تحصیلی نیست. بلکه توانایی برجسته دانش آموز در یکی از مهارتهای نام برده را شامل می‌شود. برای مثال یک نفر در ورزش دیگری در هنر یا تجربی استعداد بیشتری نسبت به بقیه داردکه این شناسایی و بر اساس علاقه آن دانش آموز هدایت می‌شود.
در واقع این طرح یک طرح عدالت محور است. در طرح سمپاد تنها برای تیزهوشان آزمون بر گزار می‌شود. و تنها یک عده دانش آموز درسخوان بالا می آمدندو طرح سمپاد یک طرح جدا سازی و تفکیکی است ولی طرح شهاب یک طرح تلفیقی است.
این طرح طرح عدالت محور است همه دانش آموزان در یک سطح هستند. ولی با استعدادهای متفاوت و معلم تا زمانیکه داخل کلاس است. به همه دانش آموزان توجه داردو آن‌ها را هدایت می‌کند.
پس با این اوصاف طرح شهاب عدالت محور است. می‌شود در این زمینه توضیح بیشتری بدهید؟
در این طرح اطلاعات هر دانش آموز در اختیار معلم و مدرسه است. در اینجا هر معلم بر اساس فرمی که به او در زمینه تشخیص استعداد هر دانش آموز داده می‌شود را به صورت چهار گزینه‌ای در یک سال تکمیل می‌کند و به معلم سال بعد تحویل می‌دهد. این روند تا سه سال ادامه پیدا می‌کند و در پایان این سه سال با اطلاعاتی که در این فرمها به صورت محرمانه در سیستم آموزش و پرورش ثبت شده است. میانگین گرفته و بر اساس آن میانگین مشخص می‌شود. استعداد یک دانش آموز در چه زمینه‌ای است. تمام این اطلاعات به صورت محرمانه فقط در بین کارکنان آموزشی، معلم ومدیر مدرسه است. و خانواده اطلاعی از این پرونده ندارد
پس با این حساب تکلیف طرح سمپاد چه می‌شود؟
با توجه به اینکه در بین دانش آموزان ممکن است دو درصد جزء استعدادهای برتر باشند که واقعاً نمی‌توانند با دانش آموزان دیگر در یک سطح تحصیل کنند. این افراد نه با گرفتن آزمون بلکه براساس همین طرح وبا شناسایی که توسط معلمان صورت گرفته به مدرسه تیزهوشان معرفی می‌شوند.
