داستان نیم بند
هامون رشیدیان
*هشدار: در این مطلب خطر لو رفتن داستان وجود دارد.
فیلم «در وجه حامل» آخرین ساخته بهمن کامیار این روزها در سینماهای سراسر کشور در حال اکران است. یهمن کامیار متولد ۱۳۵۹ در بیرجند است. او فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی از دانشگاه تربیت مدرس تهران و وکیل پایه یک دادگستری است. وی فارغ التحصیل کارگردانی سینما از کارگاه آزاد فیلم است. کامیار در کارنامه سینمایی خود ساخت فیلم‌هایی چون «مرداد»، «نیم» و تهیه کنندگی فیلم «سد معبر» را دارد. دو فیلم آخر کامیار یعنی «مرداد» و «نیم» دو شکست کامل برای این کارگردان بود زیرا فیلم‌ها هیچگاه فرصت اکران درست پیدا نکرد و فیلم سد معبر هم هر چند در عرصه آسیا چند جایزه دریافت کرد اما در سینماهای کشور فروش شگفت انگیزی نداشت و با فروشی متوسط به کار خود پایان داد.
اما آخرین ساخته کامیار یعنی «در وجه حامل» فیلمی اجتماعی است که سعی دارد مشکلات یک زن درد کشیده را به نمایش بگذارد.
داستان
این فیلم داستان زنی به نام مهری (ژاله صامتی) است که بر اثر اتفاقی در موقعیتی ناخواسته قرار می‌گیرد که براساس آن باید بدهی‌های شوهرش را پرداخت کند.
در وجه حامل فیلمنامه ای در حد یک طرح دارد و فیلمساز تنها سعی کرده از زنِ فیلم قهرمانی بسازد که به هیچ وجه چنین عنصری در ساختار شخصیت زن دیده نمی‌شود. کارگردان سعی کرده در فیلم دنیایی زنانه را به تصویر بکشد اما حضور مهری، اقدس یا آن زن ثروتمند که چک شوهرش را جعل می‌کند نمی‌تواند نشانی از دنیای زنانه باشد چرا که فیلم تنها اشارات کوچکی به این موضوع دارد و اساساً ضعف فیلمنامه اجازه نمی‌دهد حتی شخصیت مهری پرداخت درستی داشته باشد به همین دلیل این فیلم در بوجود آوری حس زنانه‌اش الکن است. در فیلم ما هیچ گذشته‌ای از شوهر زن یعنی ایرج نمی‌بینیم و اساساً ایرج کاراکتر مجهول بی خاصیتی ست که اگر مُرده بود این فیلم بیشتر می‌توانست قصه تعریف کند و فیلمساز به هدف نهایی‌اش برای قهرمان سازی زن می‌رسید، اما در شرایط کنونی حضور ایرج روی تخت برای داستان هیچ فایده‌ای ندارد. اساساً نمی‌شود پذیرفت که چرا ایرج به هر دلیلی آن اول نمی‌میرد و روی تخت می‌خوابد! دلیلش چیست؟ اینکه در اواخر فیلم با توجه به حضور مرد همسایه و جلال، ایرج تبدیل به یک قهرمان مفلوک شود! آیا این قهرمان سازی یا رودست زدن به مخاطب (مثلاً) پتانسیل دراماتیک دارد؟
نمی‌شود از در وجه حامل به عنوان یک فیلم سینمایی توقع خاصی داشت به یاد بیاورید که مهری نزد برادرش می‌رود و برادرش چگونه با او برخورد می‌کند در سکانس‌های آخر همان برادر برای مهری چک می‌آورد تا طلب ایرج صاف شود خوب این چک را چرا در همان سکانس با همین دیالوگ‌ها به مهری نداد؟ برای همین احساس می‌شود که فیلمنامه ضعیف و کم جان است زیرا که در نود درصد فیلم شخصیت‌ها ارجاعی دیالوگ می گویند به طور مثال ما یک شخصیت به نام ایرج داریم که افلیج روی تخت خوابیده حالا تمامی شخصیت‌ها درباره‌ی ایرج دیالوگ می گویند.
در همان سکانس‌های اول زن همسایه با حرف‌های بی ربط به موضوع فیلم درباره‌ی شغل لوله بازکنی خواستگار دخترش به مهری می‌گوید در سکانس‌های بعد مهری در دفتر صاحب کارش است و لوله بازکن برای باز کردن لوله‌ی توالت مبلغ دویست هزار تومان را درخواست می‌کند، این تاکید به چه درد فیلم می‌خورد یا رفتن مهری به آن خانه که سند قلابی بخرد که پایان آن سکانس مشاجره مرد جاعل با نامزدش را می‌بینیم! سکانسی شلخته و درهم که فیلمساز فقط قصد داشته همچین سکانسی در فیلمش وجود داشته باشد اما این سکانس به قدری ابتدایی و غیراستاندارد است که به هیچ وجه نمی‌شود آن را قبول کرد.
ژاله صامتی
تنها نکته مثبت فیلم را می‌توان بازی خوب ژاله صامتی دانست. صامتی نشان داده که بازیگر توانمندی و اگر جا برای کار داشته باشد می‌تواند خالق نقش‌های ماندگاری باشد اما متاسفانه بازی خوب او به دلیل ضعف‌های متعدد فیلم چندان تاثیری در جذب بیننده ندارد و در نهایت او نتوانسته فیلم از باتلاق مشکلات نجات دهد. «در وجه حامل» مانند اغلب ساخته‌های سینمایی ایران در سال جاری، از مشکلات عدیده فیلمنامه رنج می‌برد و مانند بسیاری از آنها حرفی برای گفتن ندارد.
عوامل
به جز ژاله صامتی، محمدرضا غفاری، احسان امانی، رؤیا جاویدنیا، معصومه رحمانی، بابک بهشاد، ایرج سنجری، جواد زیتونی، بیژن افشار، میثاق جمشیدی، مژده دایی، رعنا آزادی ور، محسن کیایی، پاوان افسر، وحید منافی، مهدی میری، اکبر مددی مهر، غلام حسین عباسی، مهران آتش زای، فرزاد سینا، شهرزاد بخشی، مهران فراهانی، فاطمه بابایی، رضوان جعفری، حمیدرضا خسرویون دیگر بازیگران این فیلم هستند.
