ده نکته طلایی در معرفی دنیا (در خطبه ۸۱ نهج‌البلاغه)
محمد جوادقاسمی
یکی از عوامل اصلی بحران‌های کنونی چه بحران‌های فردی و چه اجتماعی، نداشتن شناخت دقیق از دنیا و دلبستگی به آن است. «حب الدنیا رأس کل خطیئه»
بحران‌های فردی مانند قدرت و شهرت‌طلبی‌ها، ریاست‌طلبی‌ها، بی‌بند و باری‌ها و فسادها در همه ابعاد و … ، بحران‌های اجتماعی مانند طلاق، فقر، حقوق‌های نجومی، قاچاق کالا، واردات نامعقول، رشوه، ربا، رانت‌خواری، راحت‌طلبی عمومی، بی‌توجهی به ارزش‌ها و … .
درمان بحران‌های فوق وارستگی، تأمل و تدبر و توجه کاربردی به جملات ده‌گانه مولا امیرمؤمنان علیه‌السلام در معرفی دنیاست که فرمودند: دنیا خانه‌ای است که:
۱- آغاز آن سختى و مشقت
۲- و پایانش نیستى و فناست
۳- در حلال آن حساب
۴- و در حرامش عقاب است
۵-کسى که در دنیا ثروتمند شود، مورد انواع آزمایشها و فتنهها قرار مىگیرد
۶- و کسى که فقیر گردد، محزون مىشود
۷- کسى که به سرعت به دنبال دنیا بدود، به آن نمىرسد
۸-و کسى که آن را رها سازد، به او روى مىآورد و از وى اطاعت مىکند
دو نکته بسیار عجیب
«مَنْ أَبْصَرَ بِهَا بَصَّرَتْهُ وَ مَنْ أَبْصَرَ إِلَیْهَا أَعْمَتْه»
دو نکتهاى که غالب مفسران «نهج‌البلاغه» و مرحوم «سید رضى» گردآورنده نهج‌البلاغه را به اعجاب واداشته و سرمست از شراب طهور خود ساخته است:
۹- آن کس که با دنیا بنگرد، به او بصیرت و بینایى مىبخشد
۱۰- و آن کس که به دنیا بنگرد، نابینایش مىسازد
آیا نکته‌های طلایی فوق در تفکر اسلام آمریکایی و اسلام لیبرال، اسلام سرمایه‌داران خدانشناس
و مرفهین بی‌درد یا اسلام مقدس‌نماهای متحجر، اسلام قعود و اسارت و ذلت، اسلام دنیاپرستی یا رهبانیت، اسلام بی‌بند و باری و بی‌تفاوتی، بیحالی و افسردگی که امروز جامعه را به آن سمت سوق می‌دهند، جایگاهی دارد؟
دیدگاه ما نسبت به دنیا چه مقدار به دیدگاه امیرمؤمنان علیه‌السلام نزدیک است؟
آیا باید به دنیا خیره شویم یا با دنیا به اهداف عالی انسانی برسیم؟ تفاوت میان این دو دیدگاه چقدر است؟
