شهرستان شهرکرد یا منطقه لار، مرکز تاریخی چهارمحال
حسین رستمی هفشجانی
استان چهارمحال و بختیاری یکی از مناطق مستعد ایران با شاخص‌ها و قابلیت‌های توسعه گردشگری است که می‌بایست نسبت به تبدیل این استان به قطب گردشگری در کشور تلاش و برنامه‌ریزی گردد. در این راستا به معرفی جاذبه‌های و شاخص‌های گردشگری برپایه شهرستان‌ها و مناطق مهم این استان می‌پردازیم.
شهرستان شهرکرد به مرکزیت شهرکُرد، بام ایران، در مشرق استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. این شهرستان با ۲۰۰۶ کیلومترمربع مساحت از شمال به شهرستانهای سامان و بن، از شرق لنجان به استان اصفهان، از غرب به شهرستانهای کوهرنگ و فارسان و از جنوب به شهرستانهای بروجن و کیار محدود می‌گردد.
جمعیت این شهرستان بالغ بر ۳۱۵۹۸۰ نفر و براساس آخرین تقسیمات سیاسی استان دارای ۳ بخش (مرکزی، لاران، فرخشهر)، ۹ شهر (شهرکرد، هفشجان، فرخشهر، سورشجان، کیان، سودجان، نافچ، طاقانک و هارونی)، ۶ دهستان (حومه، طاقانک، دستگرد، قهفرخ، لار و مرغملک) و حدود ۳۰ روستا می‌باشد.
شهرستان شهرکرد در واقع محدوده تاریخی منطقه لار یکی از مناطق چهارگانه معروف به چهارمحال را شامل می‌شود. رشته کوه جهان‌بین در غرب شهرستان، جدایی کننده منطقه لار و منطقه میزدج چهارمحال است. همچنین ارتفاعات گردنه رخ در شرق این شهرستان، مرز میان استان چهارمحال و بختیاری و استان اصفهان می‌باشد.
نه تنها شهرکرد، مرکز شهرستان و استان، در محدوده تاریخی لار قرار دارد که تمامی مراکز تاریخی و حکومتی سرزمین چهارمحال نیز در همین محدوده منطقه لار و شهرستان کنونی شهرکرد جای گرفته‌اند. شهر هَفشِجان یا هوشنگان لار، مرکزیت مطلق صفوی چهارمحال اصفهان (که بخش بزرگی از آثار و سکونت و گستردگی جمعیت در دوران صفوی استان را همچون چندین گورستان تاریخی و خالصه‌جات حکومتی در گنجینه هویتی خود دارد) به همراه شَهرک یا شهر کیان، مرکز افشاری منطقه و چالِش تُر، مرکز زندیه و قاجاریه چهارمحال که محل سکونت خوانین چهارمحالی معاصر نیز بوده‌است همگی و یکجا در منطقه لار چهارمحال و شهرستان کنونی شهرکرد واقع شده‌اند. در دوران پهلوی که دهکرد به شهرکرد تبدیل گردید و به مرکزیت استان نیز بدل شده‌است در میان این شهرها و مناطق مهم تاریخی قرار دارد. قَهفرُخ یا فرخشهر، شهر تاریخی با آثار تاریخی دوران اسلامی که دروازه ورودی استان از سمت اصفهان نیز محسوب می‌شود در شرق شهرکرد قرار دارد.
ویژگی‌های گردشگری:
شهرستان شهرکرد همچنین قدیمی‌ترین شهرستان در استان می‌باشد و بواسطه مجموعه سکونتگاه‌های نوسنگی و ۹۰۰۰ ساله دشت لار در جوار کوه جهان‌بین بخصوص تپه‌های اسکندری هفشجان، نخستین آثار ملی باستانی استان، و نیز دیگر آثار و کتیبه‌ها، سابقه سکونتی و تمدنی چندین هزار ساله بسیار مهم با قابلیت ثبت در میراث جهانی یونسکو را داراست.
قرار گیری ارتفاعات جهان‌بین و جاذبه‌های گردشگری و آثار تاریخی منطقه جهان‌بین در نزدیکی شهرکرد و فرودگاه، وجود مجموعه فرهنگی، تاریخی قلعه چالشتر و بهره مندی از صنایع دستی جهانی قفل و قالیچه چالشتر به همراه موزه‌های شهرکرد و اهمیت آنان به علت قرار گیری در مرز با استان اصفهان از مزیت‌ها و امکانات این شهرستان در بخش گردشگری می‌باشد. شهرستان شهرکرد دارای آب و هوای کوهستانی معتدل متمایل به سرد است.
جاذبه‌های گردشگری، آثار تاریخی و اماکن مذهبی:
گردشگاه چشمه زنه شهر هفشجان، چشمه مایک شهر سورشجان، چشمه وقت و ساعت شمس آباد، پارک سرچشمه فرخشهر، پارک ملت شهرکرد و منطقه حفاظت شده تنگ صیاد فرخشهر.
تپه‌های اسکندری شهر هفشجان، کتیبه ۶۰۰۰ سالهٔ گرنوشته هفشجان در کوه جهان‌بین، مجموعه فرهنگی تاریخی قلعه چالشتر، قلعه شمس آباد، قلعه سردار جنگ سورک، قلعه اسفندیار خان فرخشهر، شیرهای سنگی سردرپارک معلم هفشجان، موزه مردم شناسی فرخشهر، موزه مردم شناسی شهر کیان، موزه باستان شناسی شهرکرد (حمام تاریخی پرهیزگار)، مسجد جامع (خان) شهرکرد، مسجد جامع چالشتر، مسجد محمد رسول الله هفشجان، اتاق آئینه شهرکرد، عصارخانه صالحی و کتیبه گردنه رخ فرخشهر.
امامزادگان حلیمه و حکیمه خاتون شهرکرد، سلطان سبزه پوش، امامزاده شاه منظر خاتون شهر هفشجان، عزیز ا… شهر کیان، شیخ زین الدین طاقانک، عبدالله سورک، علی اکبر نافچ و پیرخدیجه روستای وانان و… نیز از جمله مهم‌ترین جاذبه‌ها و آثار تاریخی شهرستان شهرکرد است.
همچنین در میان اقامتگاه‌های بومگردی استان، دهکده سنتی توریستی اقامتی هزارچشمه هفشجان در این شهرستان جای دارد. اقامتگاه بومگردی هزارچشمه واقع در منطقه تاریخی شهر کنونی هفشجان (مَرغزار) با ۲۰ کیلومتر فاصله، نزدیک‌ترین دهکده گردشگری به شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری است.
