ضرورت نظارت جدی مسئولین بر صادرات و واردات نقره و نوسانات قیمت آن
خدیجه توسلی
رضا اخلاقی متولد ۱۳۵۸ دارای تحصیلات دیپلم هستم. در سال ۱۳۷۵ پس از اتمام تحصیلات دبیرستان و گرفتن دیپلم وارد بازارکار قلمزنی و در سرای تحدید (جهان نمای فعلی) مشغول فعالیت شدم. حدود ۸ سال شاگرد بودم آن زمان بیشتر مرسوم بود که مدت زمان زیادی پیش استادان خود شاگردی کنیم. سپس به خدمت سربازی رفتم و پس از بازگشت دوباره فعالیتم را آغاز کردم تا دو سالی که نبودم جبران شود و پس از چند سال فعالیت مستمر در این هنر استاد شدم. در ابتدا برای کارفرماهایی چون آقایان پرورش، جوزدانی، بارونی، اهتمام، فرقدانی، نوایی و جوهری کار می‌کردم. اما از سال ۱۳۸۸ فروشگاهی را راه اندازی کردم و به طور مستقل تولید و فروش محصولات قلمزنی نقره را به عهده دارم.
تا به حال چه موفقیت‌هایی در این زمینه کسب نموده‌اید؟ وضعیت شرکت شما در نمایشگاهها به چه صورت بوده است؟
بزرگ‌ترین موفقیت من، پیشرفت در کارم بوده است. در نمایشگاههای زیادی که در شهرهای مختلف از جمله کیش و تهران برگزار شده، شرکت کرده‌ام. در تعدادی از آنها از کار ما استقبال شده و در تعدادی دیگر استقبال خوبی نشده زیرا کار نقره در ایران جا نیفتاده و ارزشی برای آن قائل نیستند. شرکت در نمایشگاهها دارای مشکلات خاص خود می‌باشد. در بیست و هفتمین نمایشگاه ملی صنایع دستی ایران رتبه اول را در رشته قلمزنی کسب کردم.
– به نظر شما، یک محصول ممتاز قلم زنی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
در زیرساخت قلمزنی محصول باید با کیفیت عالی ارائه شود و قلمزن هم باید با کیفیت خوب قلم بزند.
– آیا بانوان در این رشته فعالیت دارند و آیا می‌شود روی قلمزنی به عنوان یک شغل خانگی پر درآمد مثل قالیبافی برای بانوان خانه دار حساب کرد؟
بله بانوان در این هنر فعالیت دارند. خیلی از بانوان این هنر را آموزش دیده و پیشرفت خوبی داشته‌اند و کارگاه هم زده‌اند. کار آنها هم بسیار خوب است زیرا هم خوب قلم می‌زنند و هم ظرافت و دقت بالایی در کار دارند.
-در مورد حوزه فعالیت خود یعنی زیرساخت قلمزنی صحبت بفرمایید.
نقره خام را در اثر حرارت ذوب کرده و پس از آنکه عیار آن ۸۴ شد؛ تبدیل به ورق می‌کنیم. مرحله بعدی ایجاد قالب اصلی ظروف است که به آن زیرساخت قلمزنی گویند. این مرحله بدون قلمزنی انجام می‌شود، سپس توسط هنرمندان قلمزن بر روی آن طرحهای مختلفی چون گل و مرغ، مینیاتور و یا طرحهای برجسته و یا طرحهایی که سفارش داده شده باشد کار می‌شود سپس در مرحله آخر و تکمیلی به ما برگشت داده می‌شود و سپس به مرحله فروش می‌رسد و به دست مشتریان می‌رسد.
- رایط فعلی صنایع دستی ایران (به ویژه شهر اصفهان) را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
امروزه صنایع دستی در ایران و بخصوص اصفهان در وضعیت مطلوبی به سر نمی‌برد. با توجه به اینکه بسیاری از صنایع دستی در ایران و بخصوص اصفهان تولید می‌شود اما این هنر در سالهای اخیر دچار مشکلات عدیده‌ای گردیده است. یکی از مهمترین مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد توقف صادرات صنایع دستی است که در نتیجه این عامل افراد بسیاری در این صنایع بیکار شده و تعدادی از هنرمندان نیز به کشورهای دیگر مهاجرت نموده‌اند.
– مشکلاتی که در زمینه نقره و هنر قلمزنی در اصفهان وجود دارد کدامند؟ به نظر شما برای مقابله با این مشکلات، چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
مشکلات عمده در این هنر توقف صادرات محصولات قلمزنی و نقره، واردات نقره به صورت قاچاق، نوسانات قیمت نقره است که به نظر من برای مقابله با این مشکلات باید تدابیر مهم و اساسی در زمینه صادرات و واردات نقره، قاچاق نقره و نوسانات قیمت نقره به صورت جدی صورت گیرد.
–حمایت از هنرمندان و بیمه هنرمندان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بیمه هنرمندان از بین رفته و حمایتی از آن نمی‌شود. قرار بود که صنایع دستی بیمه ۷ درصدی بشود اما تنها در حد یک حرف باقی مانده است و تعداد افرادی که بیمه ۷ درصدی هستند بسیار محدود است.
– ارتباط شما با اتحادیه صنایع دستی چگونه است؟
ارتباط ما با اتحادیه صنایع دستی خوب است. ما از اتحادیه صنایع دستی یک مجوز گرفته‌ایم و اگر مشکلاتی با مشتری یا همکار پیدا کنیم این مشکل توسط اتحادیه حل می‌شود.
– آیا به نظر شما استفاده از دستگاههای خودکار و خمکاری در قلمزنی ضربه‌ای به این صنعت وارد نمی‌کند یا به عبارتی آن را از فرم سنتی و همیشگی خود خارج نمی‌کند.
دستگاههای خمکاری و چرخکاری باید باشد چون دارای کاربرد است و کیفیت کار را بالا می‌برد و قالب تعدادی از محصولات توسط دستگاه خمکاری انجام می‌شود اما این دستگاهها خواه ناخواه بر کار افرادی که با دست کار می‌کنند تأثیر دارد.
– آیا در عرصه قلمزنی آثار چینی وجود دارد؟
خیر. به خاطر اینکه نقره در چین هیچ معنایی ندارد. یکسری کارهای قلمزنی وارد ایران شده بود که نقره نبود از جنس آهن بود اما اتحادیه صنایع دستی از فروش آنها در بازار جلوگیری کرد.
– پیشنهادات شما به مسئولان در مورد هنر قلمزنی چیست؟
حل مشکل صادرات و کنترل بر واردات نقره تا از طریق قاچاق وارد نشود.
– وضعیت آموزش قلمزنی چگونه است و توصیه شما به کسانی که می‌خواهند این هنر را یاد بگیرند چیست؟
بستگی به استادی دارد که نزد آن آموزش می‌بینند. آموزشگاه یا نهاد خاصی برای آموزش نداریم و هر یک از استادان ما مغازه‌ای دارند و در همان جا مشغول آموزش هستند. اگر قلمزنی را در سطح خوب یاد بگیرند بسیار کاربرد دارد.
-آیا کشوری در سطح جهان هست که رقیب هنر قلمزنی ما باشد؟
خیر
– آیا هنر قلمزنی بازاری را برای جذب توریست ایجاد کرده است؟
بله. توریست‌ها این هنر را دوست دارند اما امکان استفاده از آن را ندارند. مشکل اصلی این است که توریست‌ها نمی‌توانند بیشتر از ۳ کیلو نقره از ایران با خود ببرند. آنها در گمرک و فرودگاه برای بردن دچار مشکل هستند.
– نقره مورد نیاز شما از کجا تأمین می‌شود و آیا ایران دارای معادن نقره می‌باشد؟
نقره مورد نیاز ما به صورت قاچاق از مرز ترکیه وارد می‌شود. در ایران معادن نقره تنها در مس سرچشمه وجود دارد اما دسترسی به این معادن برای ما امکانپذیر نیست.
