فاطمه(س) و ساده زیستی

یادداشت:محمد حاجیان

دوران زندگی بانوی بزرگ اسلام  هر چند کوتاه بوده است اما می توان گفت سراسر درس زندگی بود درسی که در همه زمانها و مکان ها و برای تک تک آحاد بشر می تواند آموزنده و سعادت بخش باشد آنچه از سبک زندگی فاطمه(س) به ما رسیده است گویای ساده زیستی و دوری از تجمل است جلوه ساده زیستی ایشان را در زیارت نامه ی حضرت می خوانیم: یا خلیفه الورع والزهد؛ ای هم پیمان با پارسایی و زهد؛ ما مقام زهد و پارسایی اورا در زیارتش یدآور می شویم که تذکری بر خودمتن باشد و همین با اندک دقتی الگو سازی کنیم.  مقام معظم رهبری نیز با توجه به این نکته می فرمایند: ” ساده زیستی دختر پیامبر یک نمونه برای زنان امروز جامعه ماست. ما روحیه مصرف گرایی را کنار بگذاریم و در زندگی به حد لزوم اکتفا کنیم و از افراط بپرهیزیم و آرزوهای حقیر و کوچک را فدای ارزش های بزرگ بکنیم؛ نمونه کامل آن را در زندگی فاطمه زهرا (علیهاالسلام) می توان در تاریخ مشاهده کرد. جهیزیه دختر پیامبر، فقیرانه ترین جهیزیه ای بود که در آن روز در بین مردم رایج بود.”در روایات و آیات ساده زیستی علاوه بر آنکه سبب تقرب و نزدیکی به خداست وسیله ای جهت نیل به آرامش حقیقی در زندگی نیز محسوب می شود، بسیاری از گرفتاریهای اجتماعی نتیجه تجمل گرایی و دوری از ساده زیستی است، اما متاسفانه این مهم هنوز برای برخی از مدیران  و مسئولان به خوبی روشن نشده است چرا که هر از چندی شاهد تغییر دکوراسیون ادارات هستیم در حالیکه شرایط و وضعیت موجود هم مشکلی نداشت و هنوز تا سالها پاسخگوی نیاز ها می توانست باشد یا شاهد همایش و کنفرانس هایی هستیم که بریز و بپاش و حیف و میل به عیان پیداست و رنج آور.و نیز ساختمانهایی مه برای ادارات یا سازمانها سر به فلک می رود با استفاده از ابزارهای وارداتی ساخته و تزیین می شود که نشان از مشی تجمل گرایی است.حضرت زهرا (ع) ندار و فقیر نبودند و در تاریخ نمونه های فراوانی از ثروت ایشان ذکر شده است که حضرت با بخشش آنها به دیگران، ساده زیستی را برای زندگی خود انتخاب نموده اند که به چند مورد اشاره می شود:۱ – حضرت زهرا(س) در شب عروسی و پیوند با امیر مؤمنان، لباس عروسی‌اش را به سائل می‌دهد و با تنها پیراهن کهنه‌ای که دارد به خانه شوهرمی‌رود.۲ – حضرت زهرا(س) زمانی به ازدواج با امام علی(ع) پاسخ مثبت داد که علی(ع) هیچ سرمایه ای نداشت و تنها دارایی او برای ازدواج، یک زره بود که آن هم صرف تهیه ی وسایل ضروری زندگی مشترکشان شد که عبارت بود از: حصیر، لیوان، گلیم، کوزه، آسیاب دستی، مشک، پوست گوسند، پرده و…۳ – مراسم ازدواج حضرت زهرا(س) همراه دعا و اطعام فقرا و صدقه و نیز تهلیل و تکبیر بود ، مستحب است در مراسم عروسی غذایی تهیه شود و جمعی را اطعام کنند. ولیمه ی ازدواج فاطمه(س) نیز بسیار مبارک بود، زیرا فقیران مدینه آن شب میهمان این جشن و سرور بودند. مراسم عروسی هم خالی از سرور و شادمانی نبود، پیامبر(ص) هنگام بردن عروس به خانه ی داماد، به دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار فرمان داد که همراه فاطمه(س) بروند، شادمانی کنند و تکبیر و تحمید بگویند، اما چیزی نگویند که خداوند راضی نباشد. طبق روایات، اشعاری که خوانده می شد در عین شادمانی، پر محتوا و همراه با تکبیر و ستایش الهی بود.۴ – سلمان، روزی به خانه ی دختر پیامبر(ص) می رود و می بیند که ایشان چادری کهنه و وصله دار به سر دارد سلمان متعجب و اندوهناک می شود.۵ – یکی دیگر از جلوه های ایثار و از خودگذشتگی که ثمره و محصول ساده زیستی است، در زندگی مشترک حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا (س) زمانی محقق می شود که آن دو بزرگوار همراه با فرزندانشان، سه روز، روزه می گیرند و در هر سه روز، هنگام غروب سائلی در خانه علی(ع) می رسد و طلب کمک می نماید. علی(ع) و زهرا (س) شکر خدا را به جا آورده، مختصر غذایی را که تهیه دیده بودند، به سائل می دهند و خودشان سه شبانه روز گرسنه می مانند.