قدس شریف، پاره تن اسلام

صدیقه ایروانی

بیت‌المقدس، یکی از شهرهای تاریخی و مذهبی جهان به شمار می‌رود.
این شهر با قدمتی که به ۳۵ قرن پیش می‌رسد، حائز اهمیت خاص بوده و از دیرباز در کانون توجه بزرگ‌ترین ادیان ابراهیمی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) قرار داشته است، به همین دلیل آثار و بناهای زیادی از این ادیان در مناطق مختلف این شهر به چشم می‌خورد. براساس بعضی روایات، این شهر را حضرت سلیمان‌بن‌داود ساخته است. سپس در این سرزمین مقدس پیامبران الهی زندگی کرده و در آنجا دفن شده‌اند.
امام باقر علیه‌السلام به محمدبن‌مسلم فرمودند: «هنگامی که حضرت یعقوب از دنیا رفت، یوسف علیه‌السلام او را در تابوتی به سوی ناحیه شام حمل کرد و در بیت‌المقدس به خاک سپرد.»
به این شهر تاریخی، مذهبی و معنوی از آغاز ظهور دین اسلام توجه شده و به دلیل امتیازات و ویژگی‌هایی که داشته، از همان صدر اسلام، سومین شهر مقدس مسلمانان پس از مکه و مدینه به حساب می‌آمده است، به همین دلیل در این نوشته به جایگاه و اهمیت این سرزمین الهی و مأمن پیامبران آسمانی از منظر اسلام می‌پردازیم.
از روزهای نخستین ظهور اسلام، مسلمانان موظف شدند تا بیت‌المقدس را به عنوان قبله نخستین خود قرار دهند و نماز را به سمت مسجدالاقصی و قدس شریف بخوانند. پیامبر اکرم(ص) تا هفده ماه پس از هجرت به مدینه، به سوی قدس نماز می‌خواندند.
روزی معاویه بن عمار از امام صادق(ع) پرسید: «از چه زمانی رسول‌الله(ص) کعبه را قبله خود قرار داد؟»
حضرت پاسخ دادند: «پس از اینکه آن حضرت از جنگ بدر بازگشت، در مدینه ۱۷ ماه به سوی بیت‌المقدس نماز می‌خواند تا اینکه [از سوی خداوند] به سوی کعبه برگردانده شد.»
با توجه به این نکته، پیامبر اکرم(ص) گذشته از ۱۳ سالی که در مکه به سوی مسجدالاقصی نماز می‌خواند، پس از هجرت نیز تا سال دوم هجری (حداکثر ۱۷ ماه)، هنگام نماز و نیایش‌های مذهبی، بیت‌المقدس را قبله خود قرار می‌داده است، از این رو این شهر شریف قبله نخستین مسلمانان شناخته می‌شود.