قراردادهایی با طعم جعل و دروغ
دامون رشیدزاده
موضوع و پول و قراردادهای غیر واقعی موضع تازه‌ای در فوتبال ایران نیست. از زمانی که باشگاه‌های ایران به اصطلاح حرفه‌ای شدند پول فراوان و بی حساب کتابی به فوتبال سرازیر شد. فوتبال ایران اما از حرفه‌ای شدن تنها شماره لاتین بازیکنان را به ارث برده است و سهم فوتبال پایه در این فوتبال حرفه‌ای تقریباً هیچ بوده است. تقریباً با اطمینان کامل می‌شود گفت باشگاه‌های ایران که همگی پسوند فرهنگی ورزشی را نیز به دنبال نام خود دارند در هیچ زمینه‌ای حرفه‌ای نیستند. شاید بهتر است بگوییم ما تنها تیم‌هایی داریم که ادعای حرفه‌ای بودن دارند. یکی از مثال‌های بارز این غیرحرفه‌ای بودن بحث قراردادها در فوتبال ایران است.
قرارداد حرفه‌ای
قرارداد حرفه‌ای یکی از الزامات فوتبال حرفه‌ای است. در قرارداد حرفه‌ای همه چیز باید شفاف باشد و تمامی قوانین بین المللی فیفا درباره نقل و اتقالات در آن رعایت شده باشد. متاسفانه اما در فوتبال ما قرارداد بازیکنان نه تنها شفاف نیست بلکه همواره با موضوعاتی مانند جعل و دروغ هم همراه بوده است. سالهای گذشته زمانی که سازمان لیگ در اقدامی غیر منطقی بحث سقف قرارداد را پیش کشید باشگاه‌ها ملزم به رعایت قانونی تحت عنوان سقف قرارداد شدند و مجبور شدند برای هر بازیکن در آن زمان نهایتاً تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان پرداخت کنند. اما همان زمان تقریباً بیش از ۸۰ درصد قراردادها بیش از این مبلغ بسته شد و قراردادهایی جعلی به سازمان لیگ می‌رفت که نشان می‌داد بازیکنان سقف را رعایت کرده‌اند. اما با گذشت مدتی و پرداخت نشدن مطالبات سر و صدای بازیکنان بلند شد و پرده از رازهای تکان دهنده‌ای در رابطه با دستکاری قراردادها برداشته شد. هرچند این موضوع هیچگاه به صورت رسمی تحت پیگرد قرار نگرفت اما تا به امروز یکی از نشانه‌های غیر قابل انکار جعل در قرارداد بازیکنان فوتبال در ایران بوده است.
دروغ‌های شاخ دار
اما ماجرای جعل و دروغ به همینجا هم ختم نشد. در یکی از آخرین نمونه این اتفاقات هم ماجرای کاوه رضایی حالا نقل محافل است. این بازیکن که عنوان می‌شد قراردادش با استقلال یک میلیارد تومان بوده است امروز در حالی به دنبال مطالباتش است که یک میلیارد و سیصد میلیون تومان از مبلغ قراردادش را دریافت کرده است. گفته می‌شود قرارداد این بازیکن یک میلیارد و ششصد میلیون تومان بوده که تا قبل از این اتفاقات به دروغ یک میلیارد تومان عنوان شده بود. البته اینگونه دروغ‌ها تنها مختص استقلال نیست و تقریباً تمام تیم‌های لیگ برتری در تمام این سال‌ها از این نوع دروغ‌ها زیاد گفته‌اند.
حلقه گمشده‌ای به نام شفاف سازی
قصد ما فشار برای برداشته شدن نام فرهنگی از این باشگاه‌ها نیست بلکه خواست ما به عنوان رسانه رسیدگی قانونی به چنین تخلف‌هایی است. هر چند قرارداد بازیکنان در ایران محرمانه است اما چون اکثر باشگاه‌های ما دولتی هستند و با بودجه بیت المال اداره می‌شوند باید در مقابل مردم پاسخگو باشند و فعالیت‌های اقتصادیشان کاملاً شفاف و قانونی باشد. در فوتبال حرفه‌ای واقعی فیفا باشگاه‌ها را مجبور به رعایت یک سری قواعد مکالی کرده است. این قواعد راهکاری شفاف دارند و آن اینکه باشگاه‌ها هر مقدار که دوست داشته باشند می‌توانند برای بازیکنان هزینه کنند اما باید در نهایت ترازشان مثبت باشد و یا به اصطلاح ساده‌تر دخل و خرجشان یکی باشد. باشگاه‌هایی که این قوانین را رعایت نکنند نه تنها از خرید بازیکن محروم می‌شوند بلکه با جریمه‌ها و محرومیت‌های فراوانی از سوی فیفا روبرو می‌شوند. به همین دلیل هم باشگاه‌های اروپایی به شدت زیر کنترل فیفا هستند و برای هر دلار از هزینه‌هایشان برنامه ریزی می‌کنند. متاسفانه فوتبال دولتی و بودجه بیت المال باعث شده باشگاه‌های ایران هر سال چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد تومان هزینه کنند بدون اینکه کوچکترین درآمدی داشته باشند. اگر این روند ادامه داشته باشد فوتبال ایران نه تنها از فساد و جعل و دروغ پاک نخواهد شد بلکه روز به روز در گرداب مسائل مالی فرو خواهد رفت.
