مردم آزاری، پیدای پنهان جامعه
دامون رشیدزاده
من از بازوی خود دارم بسی شکر / که زور مردم آزاری ندارم «حافظ»
در شماره ۴۵۷ روزنامه در همین صفحه در یادداشتی تحت عنوان «حیوان آزاری مقدمه‌ای برای انسان آزاری» به موضوع حیوان آزاری و پیامدهای سوء آن بر جامعه پرداختیم. در ادامه این مطلب امروز به موضوع مردم آزاری خواهیم پرداخت.
پس از ماجرای اسید پاشی در اصفهان عده‌ای با توجه به جو روانی این حادثه و ترس مردم برای تفریح به رهگذران آب می‌پاشیدند و از ترس و وحشت مردم لذت می‌بردند. پس از حوادث تلخ تروریستی در تهران نیز عده‌ای در شب‌های قدر در حالی که مردم در مساجد و اماکن مذهبی در حال راز و نیاز و عبادت بودند با انداختن ترقه با عث وحشت مردم شدند. این دو اتفاق تلخ تنها نمونه‌ای از رفتارهای سادیسمی برخی مردم آزاران است که پس از حوادث اینچنینی رخ می‌دهد. پخش کردن انواع شایعات بی اساس، فحاشی در فضای مجازی و رفتارهای خلاف اخلاق در جامعه همه و همه ریشه در پدیده‌ای به نام مردم آزاری دارد.
سادیسم
سادیسم یا دیگرآزاری عبارت است از علاقه به آزار دادن دیگران به صورت جسمی، روانی و جنسی، طوری که این آزار رساندن موجب لذت و آرامش فرد آزاررسان شود. این افراد از تحقیر و تمسخر و آزار روحی یا جسمی و جنسی افراد به خصوص در حضور دیگران لذت زیادی می‌برند و گاهی رفتارهای پرخاشگرانه یا جنایتکارانه از خود بروز می‌دهند. در گذشته دیگر آزاری به عنوان یک اختلال روانی شناخته می‌شد اما پس از تحقیق‌های فراوان امروزه دیگر آزاری به عنوان یک ویژگی شخصیتی شناخته می‌شود. متاسفانه دایره دیگر آزاری بسیار گسترده است دیگر آزاری می‌تواند از تمسخر ساده تا خشونت فیزیکی را شامل شود و به همین دلیل هم می‌تواند بخش بزرگی از جامعه را در بر بگیرد.
دیگر آزارها یا به اصطلاح عوام‌تر مردم آزارها معمولاً وقتی به گروه تبدیل می‌شوند رفتارهای خشونت بارتری از خود بروز می‌دهند. هرچند این موضوع به صورت علمی اثبات نشده اما گروه‌هایی مانند نژادپرستان و فرقه‌هایی مانند داعش نشان می‌دهد که این مردم آزارها وقتی قدرت در دست داشته باشند تا چه حد می‌توانند خطرناک باشند.
مرز باریک
البته همه انواع مردم آزاری به صورت خشونت‌های فیزیکی نیست و بخش عمده آن خشونت‌های روانی است. از آنجایی که مرز باریکی میان شوخی و دیگرآزاری وجود دارد عده‌ای به اشتباه خود را در این مرزبندی در جمع آفراد شوخ طبع قرار می‌دهند در حالی که با اندکی روشنگری برای بسیاری از این افراد مسجل خواهد شد که رفتار آنها رفتاری سادیسمی است نه رفتاری شوخ طبعانه. به همین دلیل هم ضرورت دارد که این موضوع از همان دوران کودکی به کودکان آموخته شود.
جای خالی نکوهش مردم آزاری
متاسفانه در کتب درسی ما به خصوص در درس‌هایی مانند دینی و اجتماعی هیچ اشاره‌ای به نوع رفتارهای دیگرآزارانه نشده است. این که چه کلام و رفتاری شوخی و یا آزاردهنده است در هیچ کجای این کتاب‌ها دیده نمی‌شود. هر چند تربیت کودکان وظیفه اصلی آموزش و پرورش نیست اما با فرض اینکه کودک در خانواده‌ای نه چندان اخلاق گرا بزرگ شده باشد در وهله بعد تربیت درست این کودکان بی شک به عهده نظام آموزش و پرورش ماست. آموزش و پرورش این شانس را دارد که با تربیت درست این کودکان آینده کشور را از وجود مردم آزارها مصون کند. به همین دلیل امیدواریم در تدوین کتب درسی در آینده حتماً آموزش‌هایی برای اطلاع از مردم آزاری و عواقب آن در نظر گرفته شود. زیرا هر مقدار هم که قانون در مقابل این افراد سخت گیر باشد بازهم اگر تعداد این افراد در جامعه زیاد باشد امکان دستگیری و اعمال قانون تمامی این افراد در هیچ کشوری وجود ندارد. به بیان دیگر مردم آزاری از آن دست وقایعی است که باید علاج آن قبل از وقوع اندیشیده شود.
