معضل آلودگی هوا با سمینار حل نمی‌شود
دامون رشیدزاده
با سرد شدن هوا بار دیگر آلودگی هوا به چالش اصلی مردم تبدیل شده است. هم اکنون در اکثر شهرهای ایران آلودگی هوا به مرز هشدار رسیده است و اگر خیلی زود چاره‌ای اندیشیده نشود بازهم مانند سال‌های گذشته باید شاهد اتفاق‌های ناگوار ناشی از آن باشیم.
آلودگی هوا در کلان شهرهایی مانند تهران و اصفهان سالانه هزاران قربانی می‌گیرد، این مرگ و میرهای خاموش تنها مختص افراد مسن و گروه‌های در خطر نیست زیرا این حجم از آلودگی قطها در آینده بر روی سلامت تعداد زیادی از مردم تأثیر خواهد گذاشت و هزینه‌های دارو و درمان را به شکل بی سابقه‌ای افزایش خواهد داد.
آنچه که در تمام این سال‌ها درباره رفع مشکلات آلودگی هوا گفته شده تنها حرف‌هایی بوده که در انواع و اقسام سمینارها و نشست‌ها مطرح شده و هیچگاه هم به عمل نرسیده است.
بر اساس نظر کارشناسان آلودگی هوا در کشور ما دو عامل پایه دارد. نخست کارخانه‌ها و صنایع آلوده کننده که در جوار شهرها احداث شده و دیگر خودروهای بی کیفیت.
صنایع و کارخانه‌ها
در گذشته و زمان احداث بسیاری از صنایع برنامه ریزی آینده نگرانه ای در رابطه با محل احداث صورت نگرفته و با افزایش جمعیت و گسترش شهرها در دهه‌های اخیر این بسیاری از شهرهای بزرگ تا کناره این کارخانه‌ها و صنایع رشد کرده‌اند. همین عامل هم سبب شده تنها در شهری مانند تهران برای حل مشکل آلودگی هوا نیاز به جابجایی بیش از ۵۰ هزار کارخانه کوچک و بزرگ باشد. قطعاً جابجایی این حجم کارخانه با شرایط فعلی نه تنها امکان پذیر نیست بلکه به دلیل اینکه تعطیل کردن آنها بر آمار بالای بیکاری خواهد افزود در نتیجه هیچ عزمی هم برای این کار وجود ندارد. اگر واقع بین باشیم باید گفت مشکل آلودگی در شهری مانند تهران یک گره کور است که به هیچ عنوان حل نخواهد شد زیرا نه جابجا کردن این ۵۰ هزار کارخانه ممکن است و نه تعطیل کردن آنها. این مشکل البته تنها مختص تهران نیست و شهرهای دیگر هم کم و بیش دچار این معضل هستند.
با این وجود هنوز هم شاهد احداث شهرک‌های صنعتی ریز و درشت در کنار شهرهای کوچک هستیم و خواسته یا ناخواسته در آینده‌ای نه چندان دور این شهرها هم دچار مشکل آلودگی هوا خواهند شد.
خودروها
در مورد خودروها هم واقعیت همینی است که می‌بینیم. هیچ عزم راسخی در کشور برای تولید خودروهای با کیفیت وجود ندارد و گرانی خودرو هم باعث شده خودروهای فرسوده فراوانی در سطح شهرها رفت و آمد کنند. در کنار این ناوگان حمل و نقل شهری هم در اکثر شهرها فرسوده و بی کیفیت است. مترو هم در شهری مانند اصفهان یک داستان تاریخی- تخیلی است که به این زودی‌ها رنگ واقعیت نخواهد گرفت. در این وضعیت تنها گزینه پیش رو خود ما مردم هستیم. تنها ما هستیم که می‌توانیم با تردد کمتر و همچنین سرویس به موقع خودروهایمان سهمی هرچند اندک در بهبود کیفیت هوای شهرهایمان داشته باشیم.
شاید کار سختی باشد که هر روز بدون خودرو شخصی راهی محل کار شوید اما رنج سفر با ناوگان حمل و نقل عمومی اگر همه خود را ملزم به استفاده از آن بدانند با خلوت‌تر شدن خیابان‌ها و کاهش ترافیک در آینده کم خواهد شد. حتی اگر ناچار به استفاده از خودرو هستید به جای تک سرنشین بودن می‌توانید تعدادی از دوستان و همکارانتان را مسیرهای رفت و آمد خود جابجا کنید تا با این کار حداقل چند خودرو کمتر در خیابان رفت و آمد کند و با این کار شما هم در کاهش آلودگی هوا نقش خواهید داشت.
همچنین استفاده از دوچرخه برای کارهای روزمره نه تنها به سلامتی کمک می‌کند بلکه از ترافیک هم خواهد کاست.
اگر عزم جدی خود ما مردم برای رفع این مشکلات راسخ باشد شک نکنید آلودگی هوا کاهش پیدا خواهد کرد و در بدترین حالت در همین سطح کنونی باقی خواهد ماند.
