معلولیت سوغات تصادفات

دامون رشیدزاده

هر روز ابعاد تازه‌تری از آمار تکان دهنده تصادفات جاده‌ای در کشور منجر می‌شود. بعد از اعلام کشته شدن سالانه ۱۷ هزار نفر در تصادفات اکنون اخباری مبنی بر معلولیت روزانه ۱۰۰ نفر در این تصادفات اعلام شده است. بر اساس آمارهای رسمی روزانه ۱۰۰ در نفر در اثر تصادفات جاده‌ای دچار معلولیت می‌شوند. این معلولیت‌ها صدمات گوناگونی مانند قطع یک انگشت تا قطع نخاع را شامل می‌شود. کنار هم قرار دادن این آمارها در کنار آمار کشته شدگان و همچنین سن کشته شدگان که بنا بر اعلام پلیس اکثراً بین ۲۱ تا ۵۰ سال است واقعیتی تکان دهنده را پیش روی ما عیان می‌کند و آن اینکه در کنار بار اقتصادی سنگین این ماجرا کشور ما در آینده با مشکلات اجتماعی فراوانی نیز به دلیل حجم بالای افراد معلول مواجه خواهد شد. واقعیت این است که همین حالا هم کشور ما از داشتن زیرساخت‌های مناسب برای افراد معلول محروم است. حالا تصور کنید که روزانه بر تعداد این افراد هم با همین سرعت فعلی افزوده شود.

هر چند امسال برای اولین بار دولت بودجه‌ای را برای آزمایش ژنتیک و جلوگیری از تولد کودکان معلول اجرایی کرده اما در مقابل آمار تصادفات و معلولیت‌های ناشی از آن هر ساله در حال رشد است و با روند فعلی حتی اگر به طور کامل از تولد کودکان معلول جلوگیری شود بازهم به دلیل معلولیت‌های ناشی از تصادفات کشور ما با بحران تعداد بالای افراد معلول دست و پنجه نرم خواهد کرد. سلمان خدادادی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در این زمینه می‌گوید: ما هر سال مبالغ بسیاری را برای انجام برنامه‌های تبلیغاتی و فرهنگی هزینه کرده و سخت‌گیری بیشتری نیز در قالب افزایش جریمه‌ها در حوزه راهنمایی و رانندگی اعمال کرده‌ایم، اما باز هم آمار خسارات ناشی از تصادفات کاهش چشمگیری ندارد.: سبقت غیر مجاز، سرعت بیش از حد، خواب آلودگی و عدم توجه به جلو از جمله عواملی است که در خطای انسانی خلاصه می‌شود، اما نباید از این مهم نیز غافل شد که برخی عوامل غیرمرتبط با خطای انسانی همچون وضعیت غیراستاندارد جاده‌ها و کیفیت خودروهای داخلی که ۶۰ درصد آن را پراید رقم زده است، از جمله عوامل مهمی هستند که موجب افزایش آمار خسارات ناشی از تصادفات شده است. ما سال گذشته مصوبه‌ای به منظور اجباری شدن انجام آزمایشات ژنتیک برای ممانعت از تولد سالانه ۲۰ هزار نوزاد معلول در مجلس داشتیم که اعتبارات لازم برای آن نیز در قانون بودجه ۹۷ تعیین شد تا از افزایش جامعه معلولان ممانعت به عمل آید، اما از سوی دیگر شاهد افزایش سالانه ۵۰ هزار نفر معلول در پی تصادفات هستیم که هم هزینه سنگینی را به سازمان‌های حمایتی تحمیل می‌کند و هم به دلیل اینکه اغلب آسیب‌دیدگان از میان جوانان هستند باعث می‌شود که دولت سرمایه بزرگی را از دست بدهد، چرا که منابع انسانی زیرساخت مهم توسعه کشور محسوب می‌شوند، بنابراین نباید نسبت به آمار تلفات ناشی از تصادفات بی‌تفاوت بود.

خطای انسانی و کیفیت پایین خودروها

بر اساس نظر کارشناسان دو عامل خطای انسانی و کیفیت پایین خودروها یکی از عوامل مهم روند افزایشی تصادفات در ایران است.

متاسفانه در هر دو زمینه این مشکلات نه تنها کار چندان بزرگی صورت نگرفته بلکه هر روز شاهد بدتر شدن این وضعیت هستیم. کارشناسان پلیس بر لزوم سخت گیری بیشتر و افزایش جریمه‌ها تاکید دارند اما در مقابل نمایندگان مجلس هربار به بهانه مشکلات اقتصادی از افزایش چشمگیر جریمه‌ها خودداری می‌کنند. جریمه‌های رانندگی در کشور ما حتی با وجود افزایش قیمت سال‌های اخیر همچنان جز ارزان‌ترین جرائم رانندگی در جهان است و این موضوع برای کشوری که بالاترین آمار تصادفات و همچنین کشته شدگان سوانح رانندگی را در اختیار دارد به هیچ عنوان برازنده و حتی عقلانی نیست. در مقابل خودروسازان هم همچنان در مقابل بهبود کیفیت و افزایش استانداردها مقاومت می‌کنند. در چنین شرایطی امید داشتن به کاهش سوانح رانندگی و پایین آمدن آمار کشته‌ها و معلول‌ها دور از ذهن خواهد بود. امیدواریم روزی عزمی جدی برای بهبود این اوضاع از سوی مسئولان شکل بگیرد.