موج و صخره
دامون رشیدزاده
پاسهای پر شمار، حملات دامنه دار، استفاده از تمام نقاط زمین و البته بازیکنان تکنیکی و خلاق؛ این تصویری است که تمام فوتبال دوستان از اسپانیا در ذهنشان دارند. فوتبال اسپانیا به شباهت به موجهای دریا نیست. اسپانیاییها بی امان به حریفانشان حمله میکنند و این موجهای پی در پی آنقدر ادامه پیدا میکند تا سرانجام رقیب تسلیم شود. اما اگر فوتبال اسپانیا موج است ایران صخره دست نیافتنی آسیاست. فوتبال ایران با ورود کارلوس کی روش دچار تغییر عمیقی در فلسفه فوتبال خود شد. تا پیش از کی روش فوتبال ایران مبتنی بر فوتبال شرق اروپا بود. حضور مربیان مختلفی از بلوک شرق به خصوص کرواسی باعث شده بود فوتبال ایران اصل را بر بازی قدرتی بگذارد و چند بازیکن تکنیکی و خلاق و البته مهاجمان سرزن تنها تاکتیک فوتبال ایران برای سالهای متمادی بود. اما این سبک از بازی فوتبال سالهاست در فوتبال مدرن دنیا منقرض شده است.
فوتبال مدرن ایران
با ورود کی روش ایران تغییرات بنیادینی را در سبک فوتبال خود تجربه کرد. مربیان پرتغالی به دلیل اینکه فوتبال این کشور سرشار از بازیکنان تکنیکی است توجه ویژهای به دفاع دارند. سردم دار سرشناس این سبک فوتبال هم کسی نیست جز مورینیو که با همین شیوه بخش مهمی از موفقیتهای مربیان پرتغالی را در فوتبال رقم زد. شاید این روزها بردهای یک بر صفر تیم ملی از سوی بسیاری از افراد شانسی قلمداد شود اما اگر بیننده حرفهای فوتبال باشید حتماً به خاطر دارید که مورینیو چگونه در چلسی با همین بردهای یک بر صفر مهمترین افتخارات را کسب کرد. در یکی از فصول لیگ برتر جزیره تقریباً نیمی از پیروزیهای مورینیو با بردها یک گله به دست آمد. هر چند که این تاکتیک از سوی تیمهای رقیب و هوادارانشان به شدت مورد انتقاد قرار میگرفت اما در فوتبال این نتیجه است که مهم است. همانگونه که احتمالاً تا ابد هیچ کسی درباره نحوه پیروزی ما بر مراکشیها صحبت نخواهد کرد و تنها چیزی که در تاریخ فوتبال باقی خواهد ماند پیروزی دراماتیک ایران بر مراکش خواهد بود.
همانگونه که گفتیم در سبک مدرن فوتبال پرتغال اصل بر دفاع و گل نخوردن است و البته ضد حملات برق آسا و زدن تیر خلاص بر پیکر حریف. ما با این سبک به یکی از قدرتهای آسیا تبدیل شدهایم و ایران سالهاست با همین بردهای خفیف آتش به جان رقبایش انداخته است. (اگر باور ندارید از کرهایها در این مورد سؤال کنید!)
سطح فوتبال ما و اسپانیا
اگر واقع بینانه به سطح فوتبال ایران و اسپانیا نگاه کنیم شانس ما برای پیروزی بر یکی از ابرقدرتهای فوتبال جهان چیزی در حدود یک دهم درصد است. فوتبال اسپانیا با داشتن باشگاههایی تماماً حرفهای تقریباً ده یا شاید هم بیست برابر فوتبال ما استادیوم مدرن در کلاس جهانی دارد. همه تیمهای حرفهای اسپانیا در تمامی ردههای سنی تیم دارند. آکادمی تیمهای اسپانیایی نه تنها در مرزهای این کشور بلکه در سراسر جهان شعبه دارد و گاه بازیکنان از دور افتادهترین نقاط جهان جذب این تیمها میشوند. با چنین امکاناتی مقایسه فوتبال تیم محور و کاملاً آماتور ما با فوتبال اسپانیا از اساس اشتباه است اما نمیتوان این نکته را نادیده گرفت که فوتبال ورزشی غیر قابل پیشبینی است و حتی ضعیفترین تیمها نیز در مقابل ابرقدرتها شانس پیروزی و خلق حماسه دارند.
البته بر خلاف تیمهای باشگاهی، تیم ملی ایران حریفی دست و پا بسته در مقابل لاروخا ها نیست و داشتن فرمانده ای مانند کی روش در این نبرد نا برابر بزرگترین سلاح ایران است. به جز کی روش ایران تیم متکی به یک یا چند ستاره نیست و اتحاد مهمترین عامل رشد فوتبال ما در سالهای اخیر بوده است.
در سایه این اتحاد ما در مقابل هیچ حریفی از پیش بازنده نیستیم حتی اگر آن حریف قهرمان جام جهانی باشد.