وفاق ملی در مدیریت بحران

به منظور پیشگیری از حوادث و سوانح در وزارت کشور ستادی به نام ستاد مدیریت بحران به ریاست وزیر کشور در تشکیلات سازمانی آن وزارتخانه منظور گردیده است که دستگاههای مختلفی متناسب با نوع وظیفه و تخصص کاری، از جمله هلال احمر، بهزیستی، آموزش و پرورش و … عضو آن می‌باشند. وظیفه دیگر این ستاد رسیدگی به وضعیت منطقه بحران زده بر اثر حوادث غیر مترقبه است. این ستاد در شرایط عادی اقدام به برگزاری سمینارها و جلسات آموزشی، مانورهای سالیانه و کلاسهای کارآموزی می‌نماید که هدف این کلاس‌ها فرهنگ سازی برای مردم به منظور مقابله با بحران و آماده سازی نیروها برای مقابله با تألمات روحی و روانی و آثار تخریبی بجا مانده از آن واقعه بحران خیز است.

حادثه غم انگیز فرو ریختن ساختمان پلاسکو

آنچه دستمایه این نوشتار گردید حادثه غم انگیز فرو ریختن ساختمان پلاسکو است که در شرایط ریزش این ساختمان انتظار جامعه از متولیان امر در وهله اول رسیدگی به حادثه دیدگان و کاهش آلام روحی و روانی بازماندگان حادثه است که در پیام کوتاه ولی پرمعنی مقام معظم رهبری خطاب به مسئولین مشخص بود.

همدلی و وفاق ملی

سپس مدیریت بحران در صحنه حادثه، آنچه در کمک رسانی و رسیدگی به وضعیت منطقه مشهود است، همدلی و وفاق ملی به وجود آمده دراجرای پیام رهبری است که در عملکرد دستگاه‌های مختلف خارج از سلیقه‌های سیاسی نمود پیدا کرده، بر این اساس می‌توان این اتفاق نظر که نوعی مدیریت ملی در برخورد با حوادث غیر مترقبه می‌باشد را جایگزین ستاد مدیریت بحران نمود و بر همین مبنا باید در ساختار و وظایف ذاتی و آموزش‌های معمول بازنگری کرد و علاوه بر آن این ظرفیت مردمی را به عنوان یک سرمایه ملی حفظ نمود و به منظور افزایش کار آیی آن از طریق رسانه‌های جمعی به خصوص رسانه ملی فرهنگ سازی کرد. هر چند نمی‌توان از شیطنت بعضی افراد و گروه‌ها که البته ریشه در بدخواهان و مخالفین مردم و نظام دارد در شبکه‌های اجتماعی چشم پوشی کرد اما شدت همگرایی در سطح ملی به گونه‌ای است که مجالی برای عرض اندام این نوع نگرش‌ها پیدا نخواهد شد.

مدیریت در بحران

تجربه پلاسکو نشان داد که ستاد مذبور ظرفیت مدیریت در شرایط سخت بحران را نخواهد داشت و از نظر سازمانی هم در جایگاهی قرار ندارد که بتواند برای سازماندهی و استفاده از همه ظرفیت‌های دستگاه‌های مختلف زیربط اعمال مدیریت کند. آنچه مطرح شد اعمال مدیریت در یک بحران نه چندان بزرگ چون فرو ریزی ساختمان پلاسکو است. اگر آنگونه که بعضی از کارشناسان پیش بینی می‌کنند با بروز بحران زلزله مواجه شویم حجم خسارات و تلفات فراتر از پیش بینی‌های معمول است. بنابراین مدیریت بحران کشور و آموزش‌های انجام شده نیاز به یک بازنگری مجدد دارد تا در مواقع بحران مدیریت بحران خود به یک بحران مبدل نگردد.