گسستگی در کانون خانواده (۱)
یادداشت روزنامه کیمیای وطن نوشته : حجت‌الاسلام حسن بابایی
پیوند زناشویی، موهبتی الهی و پیوندی ملکوتی است که باید برای آن ارزش و بهای فراوانی قائل شد. مهم‌تر از این پیوند استواری بنای خانواده است و این مهم در محیطی مملو از محبت و عاطفه و با پرورش و تربیت فرزندانی صالح و شایسته به دست می‌آید. خانواده در زمره عمومی‌ترین سازمان‌های اجتماعی و برآیند یا بازتابی از کل جامعه است. خانواده باید کانونی برای صفا و صمیمیت اعضای آن باشد؛ کانونی که در آن تنهایی‌ها، تضادهای روانی، تنفرها، کیفرهابدگمانی‌ها، حسادت‌ها و بیزاری‌ها جایی نداشته باشد.خانواده از هم گسیخته، به هر موقعیت خانوادگی اشاره دارد که یکی از والدین حضور مستمری نداشته باشد و خانواده سالم، وضعیتی از خانواده را توصیف می‌کند که پدر و مادر هر دو در خانه حضور مستمر و پایداری دارند.خانواده از هم گسیخته از ساختار مطلوبی برخوردار نیست و کارکردهای هر یک از اجزای ساختاری آن نتیجه مثبتی را برای کل خانواده دربر ندارد. خانواده‌ای که به اساسی‌ترین نیازهای روانی کودک که ت مین عاطفه و محبت عمیق و مأمنی گرم و مطمئن است بی‌اعتنا باشد یا شخصیت اعضای آن مورد بی‌احترامی واقع شود، به‌ویژه اگر جوی سالم بر محیط خانه حکمفرما نباشد، طبیعی است که فرزندان این خانواده بزهکاران امروز و مجرمین فردا خواهند بود. طبق تحقیقات به دست آمده بیشتر مجرمان یا قربانیان طلاق بوده یا در خانواده‌ای ستیزه‌جو رشد یافته‌اند. آسیب‌پذیرترین افراد درگیر مسئله طلاقفرزندان خانواده هستند.
مهم‌ترین علل گسستگی کانون خانواده انتخاب نادرست اولیه در ازدواج، نداشتن ارزشاعتیاد، زیاده‌طلبی یا مصرف‌گرایی، عدم شناخت کافی، عدم توافق اخلاقی طرفین، عدم علاقه و کراهت طرفین، دخالت‌های دیگران، تأثیر خودخواهی‌های والدین، فقر، اجبار به ازدواج، بی‌اعتقادی به مذهب ناتوانی جنسی، ازدواج‌های دوباره، اشتغال زنان در خارج از منزل، رابطه نامشروع، اختلاف در تعیین محل زندگی، ناآگاهی و بی‌سوادی، تفاوت‌های فرهنگیبدرفتاری و تنبیه بدنی، بیماری‌های روحی و روانیاختلاف سن، شهرنشینی و صنعتی شدن.
بی‌علاقگی به خانواده، همسالان و مدرسه و دلبستگی به همسالان منحرف از مهم‌ترین عوامل رفتارهای ضداجتماعی نظیر معضل دختران فراری و خیابانی است. عوامل مؤثر بر بروز این پدیده، شامل موارد زیر است:
۱- تنبیه و آزار نوجوانان و جوانان در خانه
۲- انگیزه انتقام از والدین
۳- گسیختگی، خشونت، تنش و اعتیاد در خانواده
۴- داشتن ناپدری یا نامادری
۵- گستردگی ابعاد خانواده
۶- تبعیض و بی‌عدالتی در خانه
۷- ناآگاهی والدین از خصوصیات دوره نوجوانی و بلوغ
۸- فقر اقتصادی و نوع شغل والدین
۹- مخالفت با ازدواج با فرد مورد علاقه
آسیب‌های خانواده ازهم‌گسیخته
۱- انکار: در خانواده‌های ازهم‌گسیخته، اعضای خانواده مسائل خود را انکار می‌کنند؛ به همین دلیل نمی‌توان در جهت حل مسائل آنان قدم برداشت.
۲- ارضا نشدن نیازهای اعضای خانواده: در خانواده مسأله‌دار، نیاز اعضای خانواده برآورده نمی‌شود
و جو نامطلوبی بر آن حاکم است.
۳- فقدان انعطاف و صمیمیت: در خانواده‌های ازهم‌گسیخته، صمیمیتی بین اعضا وجود ندارد؛ لذا برای حل مسائل خود از انعطاف لازم برخوردار نیستند.
۴- روابط نامطلوب: در خانواده‌های ازهم‌گسیخته افراد با هم در عناد و دشمنی بوده و بین آن‌ها روابط مطلوبی وجود ندارد.
۵- حاکمیت مقررات خشک: در خانواده‌های ازهم‌گسیخته، همه اعضای خانواده مجبور به اطاعت از دستورات رئیس خانواده‌اند.
۶- جنگ قدرت و نبود آزادی: از آزادی و دموکراسی در خانواده‌های ازهم‌گسیخته خبری نیست و ساختار خانواده، بر بی‌اعتمادی، سرزنش و انتقاد اعضا از هم پا گرفته است.
