روزه و آثار اجتماعی آن

از آثار مهم و ارزشمند روزه، تاثیرات اجتماعی آن است که می‌تواند اجتماع را از بخش بزرگی از مشکلات و مفاسد دور و دل‌های اهل دین را به هم نزدیک کند؛ آثاری که مایه آرامش، دوستی و محبت به یکدیگر می‌شود
و انسان‌ها را به یاری هم فرامی‌خواند
و برادری و تعهد وانسان‌دوستی را به دنبال دارد. یکی از این آثار درس مساوات و برابری است؛ روزه به مسلمانان درس مساوات
و برابری می‏دهد؛ با انجام این دستور الهی افراد ثروتمند درد فقر و ناداری و گرسنگی
را به گونه‏ای محسوس می‏چشند و به خوبی از درد دل فقرا و گرسنگان آگاه می‏شوند. همین احساس آن‌ها را وامی‏دارد تا به یاری آنان بشتابند. ممکن است گفته شود که با توصیف حال گرسنگان و محرومان می‏توان ثروتمندان
را متوجه حال فقیران ساخت؛ ولی بدون تردید، اگر این مسئله با روزه‏داری جنبه عینی به خود بگیرد، اثر آن بسیار بیشتر است؛ از این روی در حدیثی از امام صادق(ع) نقل شده که هشام بن‏ حکم از علت تشریع روزه پرسید؛ امام چنین پاسخ دادند:
«انما فرض‏اللّه‏ الصیام لیستوی به الغنی
و الفقیر و ذلک ان الغنی لم یکن لیجدمس الجوع، فیرحم الفقیر، و ان الغنی کلما اراد شیئا قدر علیه، فاراداللّه‏ تعالی ان یسوی بین خلقه، وان یذیق الغنی مس الجوع و الالم
لیرق علی الضعیف و یرحم الجائع؛
روزه به این دلیل واجب شده است که میان فقیر و ثروتمند مساوات برقرار شود و این بدان سبب است که ثروتمند طعم گرسنگی
را بچشد و نسبت به فقیر ادای حق کند؛ چرا که ثروتمندان هر چه را بخواهند (از امور مادی) برای آنان فراهم است؛ خدا می‏خواهد میان بندگان خود مساوات باشد و طعم گرسنگی و درد و رنج را به ثروتمندان بچشاند تا به ضعیفان و گرسنگان رسیدگی کنند.»
همین خاصیت است که می‌بینیم در ماه رمضان مردم به خوبی به فقرا کمک می‌کنند و گلریزان‌های بزرگی برای آزادی زندانیان تشکیل می‌شود و عده زیادی دیون زندانیان را پرداخت و آن‌ها را آزاد می‌کنند.
دومین اثر روزه‌داری کاهش جرم و جنایت است. با فرارسیدن ماه مبارک رمضان آمار جرایم و جنایات در میان مسلمانان به گونه‏ای چشمگیر کاهش می‏یابد و رغبت مردم به کارهای نیک فزونی می‏گیرد. دعاها
انفاق‏ها، تلاوت قرآن، رفت و آمد با خویشان و دوستان، شرکت در محافل دینی و … در این ماه بیش از ماه‌های دیگر است. این امر در تقویت روح همبستگی اسلامی‌ و تحریک عواطف انسانی تاثیر بسزایی دارد.
تردیدی نیست که گناه و تجاوز به حقوق دیگران بنیاد هر جامعه‏ای را سست و متزلزل و سپس نابود می‏کند. تاریخ بیانگر آن است که هر جامعه‏ای تا زمانی می‏تواند پایدار بماند و به سیر صعودی خود ادامه دهد که به گناه و فساد آلوده نشده باشد.چون جامعه‏ای به گناه و فساد، بی‏قانونی و تجاوز به حقوق دیگران روی آورد متزلزل
می‌شود و سپس از بین خواهد رفت. روزه‏ای که اسلام بدان دستور می‏دهد در واقع مبارزه‏ای همه‌سویه علیه همه انواع فساد
و آلودگی‏هاست و اگر با شرایط آن انجام پذیرد ریشه همه فسادها، انحراف‏ها و آلودگی‏های اجتماعی از دل و جان انسان‏ها کنده شده و به جای آن صفا و پاکی نشانده می‏شود. آمارهای پس از ماه مبارک رمضان نشان می‌دهد در این ماه ۴۰ تا ۵۰ درصد جرم و جنایت کاهش می‌یابد.البته آثار مترتب بر روزه‌داری در جامعه بسیار است که به همین دو مورد بسنده
می‌کنیم.