آزمون بصیرت
أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لَا یُفْتَنُونَ. (عنکبوت۲) آیا مردم پنداشتند که تا گفتند ایمان آوردیم، رها میشوند و آزمایش نمیشوند.
بارها شنیدهایم و گفتهایم خدایا ما را در معرض امتحان و آزمونهای سخت خودت قرار نده! زیرا انسان دنیاطلب خیلی زود ممکن است تحت تاثیر زرق و برق دنیا یا قدرت و ثروت
و امثالهم قرار گیرد و ایمانش ساییده شود یا به کلی از ایمان تهی گردد.
خدای متعال نیز فرموده است فکرنکنید همین که گفتید ایمان آوردیم مورد پذیرش واقع میشوید و آزمونی در کار نیست؛ نه، اینگونه نیست باید امتحان شوید تا عیار ایمان شما معین
و ایمان واقعی از ایمان ظاهری و سطحی تمیز داده شود. لذا فتنههای مختلفی که در راه ما قرار میگیرند فرصتی برای آزمون است. بدیهی است هرگاه فتنهها چون مار سمی سر از آشیانه بیرون میآورند، ترکیبی از فرصتها و تهدیدها رخنمایی میکند. تهدید برای قوام و امنیت جامعه
و فرصت برای محک زدن عیار خویش و میزان
بصیرت.
آموزههای سیاسی اسلام، سرشار از رهنمودهایی است که تکلیف ما را با فتنه و فتنهگر مشخص میکند و چالشی را که از این مسیر به دست آمده، با رهیدن همراه با بصیرت و گذار به رفتار مناسب، از میان برمیدارد.
۹ دی، یکی از نمادهای ماندگار در انتخاب درست مردم است که نبرد با مار خوشخطوخال فتنه و تزویر را برای همیشه در تاریخ ثبت کرد
و حکایتی جانانه از عزم ملی در مدیریت سیاسی کشور رقم زد. مردمسالاری دینی در این خیزش آگاهانه به زیبایی هر چه تمامتر قد برافراشت و بدخواهان و کینهتوزان را رسوای کوی و میدان کرد. یک چنین سرمایه سرشاری، همیشه در صیانت از کیان ایران اسلامی جاری است و تا زمانی که بصیرت هست، پیشرفت و موفقیت نیز هست. مبارزه با فتنه، نیازمند شناخت آن
و شناخت فتنه، نیازمند فتانت و زیرکی است که از آن به بصیرت یاد میکنیم.
به مناسبت روز بصیرت احادیثی چند بیان میکنیم:
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله: ثَلاثه أخافُهُنَّ علی اُمّتی: الضَّلاله بَعْدَ المَعْرِفه، و مُضِلاّتُ الفِتَنِ
و شَهْوَه البَطْنِ و الفَرْجِ.
سه چیز است که از آنها بر امّت خود بیمناکم: گمراهی بعد از شناخت، فتنههای گمراهکننده
و شکمبارگی و شهوترانی.
سه نکته مهم، گروهی پس از هدایت گمراه میشوند؛ چرا؟ چون از بصیرت لازم برخوردار نیستند. لذا وقتی فتنههای گمراهکننده بر سر راه قرار گیرد، گمراه میشوند؛ حال این فتنه میتواند سیاسی باشد یا اقتصادی یا شهوت شکم و جنسی.
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله به اصحابش فرمود: إنّکُم أصْحابی و إخْوانی قَومٌ فی آخِرِ الزّمانِ آمَنوا و لَم یَرَونی… لَأحدُهُم أشَدُّ بَقیّه علی دِینهِ مِن خَرْطِ القَتادِ فی اللّیله الظَّلْماءِ أو کالقابِضِ علی جَمْرِ الغَضا، اُولئکَ مَصابیحُ الدُّجی، یُنجِیهِمُ اللّهُ مِن کلِّ فتنه غَبْراءَ مُظْلِمه؛ شما همراهان من هستید؛ اما برادران من
مردمانی در آخرالزمان هستند که ایمان آوردهاند
و مرا ندیدهاند… پایداری هر کدامشان در دینداری
بیشتر از مقاومت کسی است که میخواهد در شب تار، خارهای ساقهگون را با دست از بالا به پایین بزداید یا همچون کسی است که زغال افروخته چوب گز را در کف نگه میدارد. اینان چراغهای تابان در دل تاریکیاند. خداوند آنان
را از فتنههای غبارآلود و شبگون نجات میبخشد.
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله: یکونُ قَومٌ مِن آخِرِ اُمّتی، یُعْطَونَ الأجْرَ مِثلَ ما یُعطی أوَّلُهْم یُقاتِلونَ أهلَ الفِتْنَه، یُنْکِرونَ المُنْکَرَ.
از میان آخر امّت من، مردمی برخواهند خاست که پاداش و اجرشان مانند اجر و پاداش اولین افراد امت خواهد بود. با فتنهگران میجنگند
و با منکر و زشتی میستیزند.
پایداری در دینداری و ایمان و ستیز با فتنهگران
و هر گونه زشتی از ویژگیهای انسان بصیر است؛ لذا اینان به چراغ هدایت تعبیر شدهاند که تیرگیها را میزدایند. چنانچه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمودند: طُوبی للمُخْلِصینَ، اُولئکَ مَصابیحُ الهُدی، تَنْجَلی عَنهُم کُلُّ فِتْنَه ظَلْماءَ. خوشا به حال مخلِصان؛ آنان چراغهای هدایت هستند که هر فتنه تیرهای از سوی آنها زدوده میشود.
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله: المُسلمُ أخُو المُسلمِ، یَسَعُهُما الماءُ و الشَّجَرُ و یَتعاوَنانِ عَلی الفَتَّانِ. مسلمان، برادر مسلمان است؛ در کنار هم، از آب و درخت استفاده میکنند و در برابر فتنهانگیز، یاور هم هستند.
امام علی علیهالسلام: إنَّ أبغَضَ الخَلائقِ إلَی اللّهِ رجُلانِ: رجُلٌ و کَلَهُ اللّهُ إلی نفسِهِ، فهُو جائرٌ عن قَصْدِ السَّبیلِ، مَشْغوفٌ بکَلامِ بِدعه و دُعاءِ ضَلاله فهُو فِتْنه لِمَنِ افْتَتَنَ بهِ…، و رجُلٌ قَمَشَ جَهلاً
مُوضِعٌ فی جُهّالِ الاُمّه، عادٍ فی أغْباشِ الفِتْنه، عَمٍ بما فی عَقدِ الهُدْنه، قد سَمّاهُ أشْباهُ النّاسِ عالِما.
منفورترین مردمان نزد خداوند متعال دو کس است: کسی که خداوند او را به خود وانهاده
و او از راه راست به دور افتاده؛ دلداده بدعت است
و فراخواننده به سوی گمراهی؛ پیروان خود را به فتنه و گمراهی درمیافکند… و مردی که مشتی نادانی فراهم ساخته، در میان نادانان امّت جولان میدهد، در تاریکیهای فتنه میتازد، مزایای صلح و آرامش [در جامعه] را نمیبیند. آدمنماها او را دانا نامیدهاند، ولی نیست.