فروپاشی خانواده

یادداشت سردبیر

از عواملى که فروپاشى خانواده را به دنبال دارد، تحقیر زن توسط مرد و یا تحقیر مرد توسط زن است و عدم احترام و رعایت کرامت طرفین و برخورد سرد و بى مبالاتى  بسیار شکننده و دلسرد کننده است.طبیعى است که رفتار مرد با زن و بالعکس بمانند یک انسان فرو دست و خادم، حتماً بین آن ها تفرقه و نفرت ایجاد مى کند و سبب انفصال و گسستگى رابطه خانواده مى شود.این موضوع می تواند در کلام و سخن اتفاق بیفتد یا در نگاه و در رفتار و کردار، مخصوصا در حضور دیگران، اگر زن یا مرد در حضور سایر اعضای خانواده یکدیگر را به هر شکلی تحقیر کنند باعث کدورت های فکری و ذهنی می شود و روابط را به سردی می کشاند و آن می شود که نباید…ف هنگ اسلامی به ما می آموزد تحقیر ضد ارزش است و کسی نباید انسان دیگر را تحقیر کند حال چه رسد به اینکه زوجی به تحقیر یکدیگر بپردازند به این روایت توجه کنیم:

قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : لا تُحَقِّرَنَّ أحَداً مِنَ الْمُسْلِمِینَ، فَإِنَّ صَغِیرَهُمْ عِنْدَ اللهِ کَبِیرٌ.«تنبیه الخواطر، ج ۱، ص ۳۱»

پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هیچ مسلمانی را خوار و حقیر مشمار؛ زیرا کوچک آنان هم نزد خداوند بزرگ است.

ونیز: قال الامام الصادق – علیه السلام – : قَالَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ: لِیَأْذَنْ بِحَرْبٍ مِنِّی مَنْ أَذَلَّ عَبْدِیَ الْمُؤمِنَ.«ثواب الأعمال، ص ۲۸۴»

امام صادق – علیه السلام – فرمود: خدای عز وجل می‏فرماید: هر آن که بنده مؤمن مرا خوار و سبک شمارد با من اعلان جنگ می کند.موضوع آنقدر مهم است که پیامبر مسلمانان را از تحقیر همدیگر نهی می فرمایند و فرزندشان امام صادق تحقیر را اعلان جنگ با خدا معرفی می فرمایند این یعنی خوار و خفیف کردن دیگران خطرناک است و به تعبیری کاری طاغوتی است که فرعون به آن می پرداخت.یکی از شیوه های تحقیر اینست که برخی همسران زندگی دیگران را به رخ همسرخود می کشند و با این وسیله او را تحقیر می کنند. زن و شوهر موظفند برای حفظ روابط صمیمانه و مهر آمیز،یک بار و برای همیشه دست از مقایسه های ویرانگر بردارند و به این وسیله، موجبات آزردگی یا تحقیر طرف مقابل را فراهم نیاورند. گاه این نوع مقایسه ها به خانواده های زن و شوهر نیز کشیده می شود و هر یک از دو طرف، خانواده و بستگان خود را با بستگان طرف مقابل مقایسه می کند و امکانات و امتیازات آن ها را به رخ همسر می کشد. این نوع جر و بحث ها به کشمکش و درگیری می انجامد. در حقیقت این گونه رفتارها از ضعف های شخصیتی دو طرف حکایت می کند و نشان می دهد که این قبیل افراد هنوز به رشد و بلوغ فکری و روحی لازم نرسیده و راه و رسم زندگی مشترک را نیاموخته اند.

انتقاد زن و مرد از یکدیگر در زندگی مشترک باید طوری انجام بگیرد که شخصیت طرف مقابل پایمال نگردد و این امر وقتی عملی می شود که شخص انتقاد کننده در درجه اول، کمالات و فضایل انتقاد شونده را مورد تایید و پذیرش قرار بدهد و پس از آن از عملی که انجام داده، سوال نماید.

بدون تردید انسانها نیازمند حفظ شخصیت خویش هستند و همه افراد دوست دارند رفتار و کردارشان مورد تایید دیگران قرار گیرد چراکه تایید شدن از سوی دیگران به آدمی جان تازه ای می بخشد. اما نکته بسیار ظریف و حساسی که نوعا از آن غفلت داریم این است که تمامیت وجودی هر فرد وابسته به شخصیت اوست؛ یعنی اگر فردی شخصیت او لطمه ببیند هه هستی خود را از دست می دهد و اگر چه از نظر ظاهری همانند دیگر افراد زنده راه می رود و سخن می گوید، ولی پویایی، تحرک و ابداع در او مشاهده نخواهد شد، زیرا چنین انسانی موجودیت خود را از دست داده است.

بنابراین برای توسعه و گسترش فعالیتها و تلاشها نخست باید شخصیت انسانها را محفوظ داشت، چراکه عدم توجه به این نکته مهم ضایعات جبران ناپذیری به اجتماع وارد می کند و همچنین است در زندگی خانوادگی که باید دو طرف شخصیت همدیگر را بزرگ شمرده و اکرام و احترام کنند تا گسست خانواده پیش نیاید.یکی از مسائل زیربنایی و بسیار حساس که رعایت آن در زندگی خانوادگی لازم و ضروری به نظر می رسد،حفظ شخصیت زن و مرد توسط یکدیگر است. زن و مرد به خاطر استحکام خانواده موظف هستند حرمت یکدیگر را حفظ کنند و هرگز رودروی یکدیگر قرار نگیرند، زیرا دشواری های خانوادگی وقتی آغاز می گردد که زن و مرد در برابر یکدیگر ایستاده و پرده حرمت از میان آنان بر داشته شود. بدیهی است که این کار بسیار ظریف و دقیق است و هنرمندی و هوشمندی لازم دارد.