تأثیرتلخ کامی ذائقه عمومی بر فرهنگ
شهره باقری
فرهنگ سازی در جامعه فرآیندی تدریجی است و به مرور زمان نهادینه میگردد ولی گاهی تألمات روحی ناشی از یک حادثه تأثرانگیز به گونه ایست که ساختن فرهنگ درجامعه را به یک اثر جهشی تبدیل میکند. حادثه ساختمان پلاسکو نمونهای از این فرهنگ سازی است. اقدام قهرمانانه
آتش نشانان برگ زرینی درتاریخ ایثار فرزندان این مرزو بوم رقم زد، به گونهای که تألمات روحی ناشی از این حادثه جانگداز درکنار حس نوع دوستی مردم شریف طبقه و سن خاصی نمیشناسد، امروز کودکان و نوجوانان ما نه تنها از این اقدام شجاعانه و ایثارگرانه درس گرفتهاند، بلکه در تلاشند تأثرات به جا مانده در ذهن خود را با مردم کشورمان قسمت کرده و با اقدام عملی و نمادین این حماسه را درجامعه پویا نگه دارند، به همین منظور دانش آموزان کلاس هفتم دبیرستان شیخ بهایی منطقه ۵ اصفهان دریک اقدام خود جوش قصد دارند از کاربرد مواد منفجره درچهارشنبه پایان سال احتراز نموده و آن را به یک فرهنگ تبدیل نمایند. بدین منظور مکنونات قلبی خود را طی نامه پیوست به امضاء همگان رسانده و درصدد توسعه و تعمیق آن در بین دانش آموزان مدرسه و نهایتاً ناحیه هستند. سئوال مطرح کنونی این است که چرا دراین سطح گسترده درگروه های سنی متفاوت جامعه ایثار فررندان ملت به یک باور اعتقادی تبدیل گردیده؛ به گونهای که مدیریت بحران را در این حادثه تحت الشعاع قرار داده است. چرا سالها فداکاری ریزعلی خواجوی ازطریق آموزش کلاسیک به سه نسل منتقل
میشد ولی امروزه دریک حرکت خودجوش فرهنگ قهرمانی به باور عمومی تبدیل میگردد؛ باید بپذیریم راه انتقال مفاهیم فرهنگی نیز تغییر کرده و جامعه دراین بٌعد هم دستخوش تحول گردیده است حادثه پلاسکو درعین تلخ کامی ذائقه عمومی درسهای عبرت آموز زیادی به همراه داشت.
درسهایی که معلم آن نه در دانشگاهها که در عبور از تجربهای گران سنگ تربیت شدند هر چند حرکت دانش آموزان این مدرسه اولین نمونه درکشور نبوده ولی گستردگی آن در سطح شبکههای اجتماعی و رسانههای مکتوب و دیداری و شنیداری خود از اهمیت موضوع حکایت میکند این نوع نگرش عمومی به حادثه پلاسکو را باید تحولی نوین درمسئله فرهنگ سازی در جامعه تلقی کرد تحولی که میتواند به جهش فرهنگی هم مبدل گردد و اهمیتی بیشتر از خود حادثه در جامعه پیدا کند، شاید ایثار و فداکاری این قهرمانان چون ریزعلی خواجوی درکتاب های درسی نگاشته نشود ولی خود به کتابی تبدیل خواهد شد که نه تنها دانش آموزان مدارس که همه مردم ایران از نسل کنونی و آینده از آن بهره خواهند برد، بدین منظور حفظ و پاسداشت این میراث ناملموس وظیفهای همگانی است که باید چون خود حادثه با وفاق ملی و استفاده از امکانات لازم صورت گیرد، و وظیفه متولیان فرهنگی کشور دو چندان خواهد بود هنرمندان با خلق آثار هنری کنشگران سیاسی و اجتماعی با فعالیت درحیطه تخصصی نسبت به این مهم باید توجه ویژه مبذول نمایند. ویژگی مهم این واقعه از آن جهت است که به حکم نفس حادثه بیدار کننده وجدان بشری است و به این لحاظ به قومیت یا مسلک خاصی بستگی ندارد. اکنون وجدان مشترک جامعه بشری که همان فطرت آدمی است دارای درد مشترک است و این بهترین فرصت برای تبدیل پیامد این واقعه به حماسه ملی و حتی جهانی است.